Συνέντευξη των Opera Chaotique

 

Εναλλακτικά “Δε το λέμε,αλλά οι Opera Chaotique…”

Ένα μουσικό σχήμα που αποτελείται από τον Γιώργο Τζιουβάρα στη φωνή και τον Χρήστο Κουτσογιάννη στα τύμπανα. Με αφορμή, λοιπόν, το νέο τους CD που κυκλοφορεί από την «ogdoo music group» με τίτλο «Στων διακαμένων σας χειλιών την άκρη» πάρθηκε η παρακάτω συνέντευξη.

 

-Προτού ξεκινήσει η συνέντευξη θα θέλαμε να σας πείτε λίγα λόγια για εσάς. Ποιοι είστε; Τι κάνετε;

Είναι μια δύσκολη ερώτηση. Μερικές φορές δυσκολευόμαστε να απαντήσουμε και εμείς οι ίδιοι. Είμαστε ένα μουσικό σχήμα, το οποίο, εμπεριέχει μέσα πολλές μορφές τέχνης. Όπως, εκτός από τη μουσική, το θέατρο, την ποίηση και την ζωγραφική. Είμαστε ένα καλλιτεχνικό διονυσιακό καμπαρέ.

-Από την τελευταία φορά που ήρθαμε σε επαφή. Σας έχει επηρεάσει η πανδημία ριζικά ή, έστω, επιφανειακά; Επειδή, περάσαμε και περνάμε ακόμα μία δύσκολη χρονιά φέτος.

Με την πανδημία αλλάξαν πάρα πολλά. Εμείς, όμως, βρήκαμε ευκαιρία να κυκλοφορήσουμε το CD αυτό για να δείξουμε ότι υπάρχουμε και ότι ασχολούμαστε και εμείς. Τουλάχιστον, τώρα, υπάρχει αυτό να τον προωθούμε και να περιμένουμε αντιδράσεις, γνώμες και σχόλια.

Ναι, το CD ήταν έτοιμο ήδη, πριν τον κορονοϊό, αυτό που άλλαξε στην ουσία είναι ότι δεν έχουμε την ευκαιρία να παίξουμε ζωντανά. Οπότε δεν μπορεί να πει κάποιος ότι γενικότερα υπήρξε κάτι θετικό. Το θετικό είναι ότι ξεκουράζεται ο κόσμος και έχει ευκαιρία να κάνει καινούργια πράγματα; Δεν ξέρω. Είναι μία δύσκολη κατάσταση για όλους.

-Ας μιλήσουμε, λοιπόν, για το CD «Στων διακαμένων σας χειλιών την άκρη». Πώς τον εμπνευστήκατε τον τίτλο;

Ο τίτλος είναι απόσπασμα από ένα ποίημα του Κώστα Βάρναλη, που εμπεριέχεται στο CD. Πιστεύουμε ότι, είναι αρκετά σουρεαλιστικός και έχει σχέση και με την ευγλωττία του σχήματος και νομίζουμε ότι, στο μεγαλύτερο μέρος των τραγουδιών, ταιριάζει.

-Είχα ασχοληθεί και στο παρελθόν με μελοποιημένη ποίηση αλλά ποτέ δεν είχατε κυκλοφορήσει δίσκος που η κύρια βάση του ήταν αυτή. Τι σας παρακίνησε να το δημιουργήσετε;

Ούτε ο προηγούμενος ούτε και αυτό είναι ολοκληρωμένος, μόνο μελοποιημένη ποίηση. Μόνο ο δεύτερος, του Μπουκόφσκι, έχει όλα τα κομμάτια μελοποιημένα. Τώρα έχουμε και ποίηση αλλά έχουμε και διασκευές και ορχηστρικά και καινούργιους στιχουργούς. Φαίνονται, λίγο παραπάνω, τα μελοποιημένα ποιήματα αλλά αποτελούν τα μισά του δίσκου. Είναι, όμως, τα πρώτα ελληνόφωνα και είναι και εξ ολοκλήρου ελληνόφωνος ο δίσκος.

-Στα ποιήματα ποιήματα προσθέσατε και το δικό σας στυλ. Υπήρξαν δυσκολίες στη μελοποίηση; Αν ναι ή όχι γιατί;

Όταν έχεις δικό σου στυλ δεν υπάρχει δύσκολο και εύκολο. Έχεις το δικό σου στυλ και ήταν ο μόνος τρόπος για να τα μελοποιήσουμε. Αυτό γνωρίζουμε καλά. Είναι κάτι που το κάνουμε πάρα πολλά χρόνια. Το κάναμε και στους δύο προηγούμενους δίσκους, με τον Μπουκόφσκι και με τα υπόλοιπα ποιήματα που είχαμε κάνει. Είναι κάτι που μας αρέσει να το κάνουμε γιατί προσδίδουμε την δική μας «πνοή» σε μια άλλη μορφή τέχνης. Δεν είναι ότι είναι δύσκολο αλλά δεν υπάρχει, δεν ξέρω πως να το εξηγήσω.

-Ποια ήταν η έμπνευσή σας για την δημιουργία του δίσκου;

Δεν έγινε κατευθείαν, έγινε σταδιακά και επειδή είναι ο πρώτος ελληνόφωνος δίσκος σιγά σιγά ολοκληρώθηκε η ιδέα του. Να θυμίσω ότι το «Μέγα Ανατολικό» υπάρχει και στον προηγούμενο δίσκο που είναι του 2017. Άρα, ήταν μία διαδικασία που κάποια στιγμή ‘‘μας ήρθε στο κεφάλι μας’’, ώστε να πραγματοποιηθεί. Ο σκοπός μας, ο βασικός, ήταν να είναι ελληνόφωνος.

-Μας είχατε αναφέρει την προηγούμενη φορά πως θέλατε να κυκλοφορήσει την άνοιξη. Τι έγινε και καθυστέρησε;   

 Ήρθε η πανδημία.

-Συνεργαστήκατε με αρκετά ονόματα του χώρου της μουσικής, στο δίσκο. Είχατε ξανά συνεργαστεί στο παρελθόν; Πώς ήταν η εμπειρία; Αποκομίσατε κάτι από αυτούς;

Συνεργαστήκαμε με Μ.Πασχαλίδη και Δ.Παπίου το 2012, σε συναυλίες. Αλλά σε ηχογράφηση ήταν πρώτη φορά με τη Δ.Παπίου, φέτος. Με τον Μ.Πασχαλίδη είχαμε συνεργαστεί και το 2017 στη ηχογράφηση του κομματιού «Μέγας Ανατολικός». Προφανώς, από τέτοιους σημαντικούς μουσικούς καλλιτέχνες παίρνεις πάρα πολλά.

-Να αναφέρουμε και για τους καινούργιους μουσικούς που εμφανίζονται στον δίσκο. Δηλαδή, το «αποδομητικά πουλιά» -που είναι και πολύ ωραίο- δεν είναι μόνο δικό σας. Έτσι δεν είναι;

Είναι διασκευή των Δολόξα, Αθανασίου και Σταυρακάκη. Δεν είχε κυκλοφορήσει κανονικά, μόνο στο διαδίκτυο.

-Ο τίτλος «αποδομητικά πουλιά» τι σημαίνει;

Ο τίτλος είναι η αποδόμηση των πολλών πραγμάτων, τα οποία αναφέρονται μέσα στο κομμάτι. Που έχουν να κάνουν με τον έρωτα, με τις σχέσεις των ανθρώπων και με τον τρόπο που βλέπουμε τη ζωή. Ο καθένας με τον δικό του τρόπο την αποδομεί.

-Υπήρχαν διαφορές στην εγγραφή αυτού του δίσκου σε σύγκριση με τους προηγούμενους;

Όχι ακριβώς. Ακολουθήσαμε τον ίδιο δρόμο που είχαμε και στους προηγούμενους δίσκους, δηλαδή η βάση ήταν εκτός από εμάς να υπάρχει και ένα τσέλο, Σταύρος Παργινός, σχεδόν σε όλα τα τραγούδια, είχαμε και τη Λητώ Μεσσήνη. Πάντα εξελισσόμαστε ίσως να μην το καταλαβαίνουμε κιόλας, αλλά δεν νομίζω ότι κάνουμε κάτι απλά γράφουμε μουσική σε όποια γλώσσα και να είναι.

-Πώς μπορεί κάποιος να προμηθευτεί το CD;

Όποιος θέλει να προμηθευτεί φυσικό το CD αν δεν το βρίσκει στα site των δισκάδικων. Ακόμα και με ένα απλό μέιλ στο sales@ogdoo.gr μέσα σε 2-3 μέρες το έχεις μπροστά σου.

-Θα συνεχίσετε να συνεργάζεστε με το όγδοο ή είναι περιστασιακή η συνεργασία;

Εξαρτάται από το αν ο επόμενος δίσκος θα ΄ναι ελληνόφωνος ή αγγλόφωνος, τώρα κάναμε την συνεργασία και προς στιγμήν φαίνεται ότι όλα πάνε πάρα πολύ καλά. Αισιοδοξούμε θα συνεχίσει να πηγαίνει τόσο καλά αν ο επόμενος είναι ελληνόφωνος ή ο επόμενος που θα είναι ελληνόφωνος γιατί να μην είναι από το όγδοο;

Αυτό με το ελληνόφωνο, το λέει γιατί σχεδόν καμία εταιρεία ελληνική δεν βγάζει αγγλόφωνους δίσκους.

-Η χρονιά που διανύουμε ήταν γενικά περίεργη κι ακόμα συνεχίζει να είναι αν και είναι Νοέμβριος. Όλο αυτό το κομμάτι, που συνέβησαν πάρα πολλά άσχημα πράγματα στον κόσμο, εκτός της πανδημίας, τα συμβάντα αστυνομικούς ή με πολλές μειονότητες, εσείς σαν καλλιτέχνες πώς το αντιληφθήκατε;  Διότι αναφέρατε πως ο δίσκος άργησε λόγω covid-19 σας επηρεάσει κάπως ως προς την έμπνευση είτε ως καλλιτέχνες;

Έχουν συμβεί πάρα πολλά πράγματα τον τελευταίο καιρό όπως η πανδημία και η δίκη της Χρυσής Αυγής, όλα αυτά με τους πρόσφυγες τα τελευταία χρόνια προφανώς και επηρεάζουν την δουλειά μας αλλά εμείς είμαστε πάντα στο μέρος της αισιοδοξίας και στην μεριά των ανθρώπων που πιστεύουν ότι η τέχνη μπορεί να βοηθήσει.

Είπαμε πάντα σκεφτόμαστε θετικά και επειδή έχουν περάσει τόσοι μήνες υπάρχουν και σκαμπανεβάσματα. Άλλοτε δεν υπάρχει καμία ελπίδα και η έμπνευση πάει περίπατο, άλλοτε υπάρχει μία αισιοδοξία έστω και φανταστική, ας πούμε, κι ας μην βασίζεται κάπου. Αυτό που έχει μία σημασία είναι ότι περιμένουμε να περάσει η όλη κατάσταση, ελπίζω να μην αργήσει πολύ και να μας βρει όλους σε αυτή τη ζωή.

-Ο λόγος σας δε μπορεί ορισμένες φορές να βγει εύκολα στον αέρα. Από airplay πώς πάνε τα πράγματα; Ακούτε τον δίσκο σας; Παίζεται εύκολα; Υπάρχουν δυσκολίες;

Εύκολα δεν παίζεται, αλλά τώρα τελευταία πολύς περισσότερος κόσμος μου στέλνει, αρκετά πριν λίγο μου έστειλαν μήνυμα [...],πριν μου έστειλε και η μητέρα μου. Κάθε μέρα μου στέλνουν κάνα δύο, κυρίως για το 2ο πρόγραμμα από ότι κατάλαβα παίζει, ο κόσμος παίζει τα αγγλόφωνα.  Αλλά τώρα το ΄δε λες κουβέντα, το ΄αποδομητικά πουλιά΄, είναι πιο εύκολα να τα παίξεις.

-Με τα live σας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό τι έχει γίνει;

Γι’ αυτό δεν υπάρχει τίποτε και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ελπίζουμε να ανοίξουν τα πράγματα από τον Δεκέμβρη για τα Χριστούγεννα μήπως εμφανίσουμε κάποια εμφάνιση τότε, ξέρω γω μαζί με τον Jesus ίσως ή τον Santa Claus.

-Έχετε αποζημιωθεί αυτό το διάστημα καθόλου;

Έχουμε πάρει κάποια επιδόματα αλλά καταλαβαίνεις ότι δε μπορεί να φτάσει παρά σε ένα μικρό μέρος από αυτά που θα χρειαζόταν κάποιος για να περάσει τόσους μήνες χωρίς δουλειά. Είναι η αλήθεια ότι για 9 μήνες ή όσο είναι, όταν το βασικό σου εισόδημα είναι οι συναυλίες, προφανώς έχεις πολύ μεγάλο πρόβλημα. Άλλος τώρα μπορεί να δανειστεί, άλλος μπορεί να καταφύγει σε άλλες μεθόδους για να βρει λεφτά. Τώρα είναι δύσκολο να κάνεις το οτιδήποτε και να θες δηλαδή.

-Είστε ευχαριστημένοι με το σημείο που βρίσκεστε τώρα, και μουσικά και σαν άνθρωποι;

Σαν άνθρωποι δε μπορείς να πεις ότι είμαστε και στο καλύτερο σημείο που θα μπορούσε να είναι ένα; άνθρωπος. Τώρα μουσικά εγώ νομίζω είμαστε ικανοποιημένοι με την έννοια ότι είμαστε σε μια πορεία που εξελίσσεται. Λέγε Γιώργο.

Ναι  ναι, συμφωνώ, προσπαθούμε να είμαστε καλύτεροι άνθρωποι. Τώρα ως μουσικοί ναι, ευχαριστημένοι.

-Πώς θα χαρακτηρίζατε την φετινή χρονιά για τον χώρο της τέχνης;

Καταστροφή. Κόλαση. Τι να πεις; Ούτε ο ίδιος ο διάβολος δε θα άντεχε.

-Ποια είναι η αγαπημένη σας στιγμή στο άλμπουμ; Ίσως κάποιο τραγούδι που ξεχωρίζετε και γιατί;

(Χρήστος) Δύσκολο, δε μπορώ να ξεχωρίσω τώρα τα κομμάτια γιατί η στιγμή είναι δύσκολη. Αν έπρεπε όμως ντε και καλά να ξεχωρίζω κάποιο, κάτι που είναι πιο ιδιαίτερο, θα μπορούσα να πω το ‘ακατονόμαστο’ του Βάρναλη και ίσως και το ‘στου Άδη το πηγάδι’ επειδή είναι του αδελφού μου και έχω μια μεγαλύτερη σύνδεση, αυτό.

-Το ‘δε λες κουβέντα’ πώς προέκυψε;

Το ‘δε λες κουβέντα’… μας ήρθε, δε θυμάμαι πώς προέκυψε αλλά θεωρούμε ότι είναι ένα κομμάτι που μπορούμε να του δώσουμε κάτι ξεχωριστό, εμένα προσωπικά είναι ένα από τα αγαπημένα μου.

 

Ο δίσκος είναι αφιερωμένος στον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και το εξώφυλλο του δίσκου είναι σχεδιασμένο από τον πολύ σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Γιώργο Ρόρρη.

Επιμέλεια συνέντευξης/απομαγνητοφώνησης : Νατάσα Βασιλειάδου, Μαρίνα Ταουσανίδου

 

Underhill West – Συνέντευξη 14/10/2020

-   Οι Underhill West, ο Μιχάλης και ο Τάσος, ξεκινήσατε το 2005 από εδώ απ’ την Ξάνθη και παίζετε μέχρι και σήμερα. Κατακτήσατε την 5^η θέση στο Global Battle of the Bands (GBOB) το 2016.

-   (Μιχάλης) Πολύ σωστά.

 

-   Εξηγήστε μας καταρχάς τι είναι το GBOB (Τζίμπομπ);

-   (Μιχάλης) Το GBOB ήταν ένας διαγωνισμός στην Ελλάδα, γινόταν σε πολλές χώρες σ’ όλο τον κόσμο, που σε κάθε χώρα έβγαινε η καλύτερη μπάντα απ’ αυτές που λάμβαναν μέρος και στο τέλος γινόταν ένας παγκόσμιος τελικός. Τη χρονιά που λάβαμε εμείς συμμετοχή νομίζω ήτανε η τρίτη χρονιά. Συμμετείχαν 36 μπάντες. Είχε έναν ημιτελικό στη Θεσσαλονίκη κι έναν στην Αθήνα, και τον τελικό στην Αθήνα. Ο τρόπος που προκρίνονταν οι μπάντες ήτανε με ψηφοφορία και των συγκροτημάτων αλλά και των ακροατών του live. Είχες το δικαίωμα να παίξεις ένα δεκάλεπτο –μόνο δικά σου κομμάτια-, είχες χρονομετρημένο sound check, είχες κάποιους όρους στο πως θα παίξεις, τι θα παίξεις, τι δεν θα παίξεις… Λάβαμε την 5^η θέση. Προσωπικά το θεωρούμε μεγάλη επιτυχία γιατί στην Αθήνα όταν παίξαμε δεν είχαμε κανέναν από το κοινό να μας ψηφίσει, δεν είχαμε δικούς μας. Όλες οι μπάντες φέρναν τους δικούς τους. Και είχανε ουσιαστικά δικαίωμα δύο ψήφων… Για να βγούμε εμείς στο τέλος που μας ψήφισαν από άλλες μπάντες! Καιι ναι. Από κει κάναμε πολύ ωραίες γνωριμίες.

-   Μχμ.

Εμμ όσον αφορά τη δισκογραφία, έχετε μέχρι σήμερα 5 album. Το-

-   (Τάσος) Ζωή να χουν.

*γέλια*

-       Το “Moment of Life” – 2007, “Our Way”-2011, “The Sence” – 2015, “Material Life” – 2018 και το “Restart” το φετινό σας, 2020. Και από singles το “Light a Candle”- Χριστούγεννα 2012, “Justify my Night” -2017, “Average Guy” πέρσι τον Οκτώβριο;

-   (Underhill West) Οκτώβριο, Νοέμβριο… Κάπου εκεί.

-   Ναι 2019, και το “Lifting Myself”-2020.

-   (Τάσος) Το καραντινάτο μας.

 

-   Ναι. Χαχα! Λοιπόν, να ξεκινήσουμε με τις ερωτήσεις…

 

-   Ναι. Πώς ξεκινήσατε; Ποια ήταν η σπίθα που ώθησε στη δημιουργία του συγκροτήματος; 

-   (Μιχάλης) Εεε… Το ότι θέλαμε όλοι να παίζουμε σε συγκρότημα. -επειδή μας άρεσε να ακούμε συγκροτήματα θέλαμε κι εμείς να κάνουμε συγκρότημα- και το ότι ήμασταν πολύ δεμένη παρέα τότε. Είπαμε να το ξεκινήσουμε.

-   Τώρα δεν είστε;

*γέλια*

-   (Μιχάλης) Τώρα είμαστε…

-   Σχεδόν παντρεμένοι. 

-   (Μιχάλης) Ναι! Πραγματικά ναι. Τώρα είμαστε strictly professional…

-   (Τάσος) Strictly professional. Τα ‘χουμε χωρίσει τα τσανάκια μας τα φιλικά και είμαστε μόνο… συνεταίροι στη μπάντα.,,

 

-   (Τάσος) Πλάκα κάνω.

*περισσότερα γέλια*

-   (Τάσος) Σήμερα το Facebook μας γιόρτασε τα 9 χρόνια φιλίας -στο Facebook- γιατί.. πριν από εννιά χρόνια δεν είχε έρθει το Facebook στην Ελλάδα και δεν είχαμε προφίλ. Αλλά εμείς είμαστε 21 χρόνια φίλοι.

-   Πολύ ωραία! Τι αποτελεί πηγή έμπνευσης για σας ώστε να γράψετε κάποιο καινούριο κομμάτι, μιας έχουμε πρόσφατο και τον καινούριο δίσκο, και πως ξεκινάτε να γράψετε ένα καινούριο κομμάτι;

-   (Τάσος) Ε νομίζω ότι τα κομμάτια πάντα γράφονται μέσα από βιώματα που έχουν τα μέλη της μπάντας. Όποια κι αν είναι αυτά –γιατί εμείς στην πορεία μας είχαμε αλλαγή στη σύνθεση πολλές φορές. Ναι… Από βιώματα που μπορεί να έχουμε, από το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε τη δεδομένη στιγμή που γράφουμε τη μουσική κι από παραστάσεις, από εικόνες, μπορεί δηλαδή να… Να σου πω ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα, ένα κομμάτι που δε μπήκε στον δίσκο βέβαια… Ξεκίνησα και έστειλα ένα beat στον Μιχάλη το οποίο το εμπνεύστηκα από τον ήχο που έκανε το πλυντήριο καθώς δούλευε. Δηλαδή η έμπνευση μπορεί να έρθει από παντού. Και, φυσικά, αυτό ολοκληρώνετε ακόμα πιο πολύ και ενισχύεται με τον στίχο όπως τον τελειοποιεί πάντα ο Μιχάλης, ας πούμε.

 

-   Και… ποια είναι η διαδικασία για να γράψετε ένα καινούριο κομμάτι; Πώς ξεκινάτε;

-   (Μιχάλης) Έχουμε δοκιμάσει πολλές διαδικασίες και… τις χρησιμοποιούμε πάνω κάτω όλες. Δηλαδή μπορεί ένα κομμάτι να γραφτεί εξ ολοκλήρου απ’ τον έναν απ’ τους δύο, μπορεί ένα κομμάτι να προκύψει από το να τζαμάρουμε στο στούντιο οι δυο και να καταλήξουμε σ’ ένα απόσταγμα που μετά θα το φτιάξουμε, μπορεί να γράψει κάποιος μια μελωδία, έναν ρυθμό, και να το στείλει στον άλλον… Ας πούμε, το “Lifting Myself” γράφτηκε μόνο με e-mail. Έγραψε κάτι ο ένας, το έστειλε με e-mail στον άλλον, απάντησε με e-mail. Δηλαδή… ναι. Τόσα χρόνια που είμαστε τις έχουμε ακολουθήσει πάνω κάτω όλες.

-   (Τάσος) Αν έχεις ακούσει δέκα συνταγές λογικά τις έχουμε δοκιμάσει όλες. Δε λειτουργεί καμία, να ξέρετε.

*γέλια*

 

-   Στούντιο που; Δικό σας;

-   (Μιχάλης) Όχι όχι. Ε… πάντα έχουμε έναν χώρο δικό μας -μπορούμε και στα σπίτια μας, έχουμε αυτή τη δυνατότητα-  αλλά, στην Ξάνθη έχουν ανοίξει και έχουν κλείσει πολλά στούντιο, έχουμε πάει σε όλα -και τώρα πηγαίνουμε σε όλα…

-   Θέλω να πω, το να γράφεις σ’ ένα στούντιο απαιτεί και χρήμα. Αυτό είναι βασική παράμετρος.

-   Είχαμε φέρει μια φορά, ας πούμε, τους Naxatras κάποια στιγμή που τα ηχογράφησαν μόνοι τους, όλα, όλους τους δίσκους, τα πάντα.

-   (Μιχάλης) Ντάξει, κι εμείς έχουμε τώρα τη δυνατότητα,… έχουμε, ας πούμε, συνεργάτη, εξωτερικό μεν, με τον οποίο έχουμε πολλή καλή σχέση και προφανώς υπάρχουν και άλλα οικονομικά μέτρα και σταθμά στο να πηγαίνουμε να γράφουμε κι εμείς. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι πρώτα τελειοποιούμε τα μέρη του κομματιού και όταν πηγαίνουμε να ηχογραφήσουμε το κομμάτι είναι, μια διεκπεραιωτική διαδικασία. Μάλιστα, και με τον σύγχρονο ήχο, πολλά μπορείς να τα ηχογραφήσεις και στο σπίτι σου. Δηλαδή, synthesizers, plug-ins, vst… Στον τελευταίο δίσκο, μέχρι και φωνές γράψαμε στο σπίτι μου. Οι κιθάρες όλες γίνονται με τη μέθοδο του re-amping, δηλαδή ηχογραφώ την κιθάρα στο σπίτι μου «γυμνή» και μετά απλά πάω στο στούντιο να πειραματιστώ με τους ενισχυτές, οπότε είναι μια διαδικασία πολύ γρήγορη και σου σώζει και πολλά χρήματα, αν φυσικά έχεις τον εξοπλισμό στο σπίτι σου. Έχουμε επενδύσει πολύ σε εξοπλισμό οπότε…

-   Φαίνεται αυτό.

-   (Τάσος) Αυτό που είναι περισσότερο αναγκαίο είναι τα τύμπανα, τα φυσικά τύμπανα -αν υπάρχουν στο κομμάτι- να ηχογραφηθούν…

-   (Μιχάλης) Η πρώτη φωνή.

-   (Τάσος) Ναι, δηλαδή κι εμείς τέτοια πράγματα πρέπει να γράψουμε οπωσδήποτε σ’ ένα στούντιο. Οπότε έχουμε τον συνεργάτη μας και ναι.

Μετά είναι το θέμα του mix, που αν θέλεις να κάνεις ένα πολύ σωστό mix, θα πρέπει όντως να πας σ’ έναν χώρο που είναι ηχομελετημένος και να ‘χει τις συχνότητες του σε 0db κλπ, με ηχεία που είναι για mix και όχι τα ηχεία του υπολογιστή μας ή τα ακουστικά μας. Ας πούμε έχουμε πάρει όλοι τα ίδια ακουστικά για να έχουμε το ίδιο reference, έχουμε κάνει μια τέτοιου είδους επένδυση έτσι ώστε να μπορούμε στο τέλος που θα πούμε ότι το κομμάτι φεύγει για mastering, να ξέρουμε ότι όλοι ακούμε το ίδιο και ότι είναι για όλους το άριστα 10 ΜΑΣ μέχρι εκείνη τη στιγμή,

 

-   Είπατε ότι το τελευταίο τραγούδι σας το γράψατε μέσα στην καραντίνα; 

- (Μιχάλης) Ναι το "Lifting Myself".  

- Και πως ήτανε; Δεν ήταν μια διαφορετική διαδικασία; 

- (Μιχάλης) Πάρα πολύ. 

- Πως σας επηρέασε γενικά η καραντίνα στο να συνθέσετε ένα τραγούδι, να το ηχογραφήσετε; 

- (Μιχάλης) Εε… ήμασταν ήδη πολύ θερμοί στο να γράφουμε, επειδή εκείνη την περίοδο τελειώναμε τον δίσκο... Ο δίσκος ήταν 95% έτοιμος όταν έσκασε η καραντίνα και είπαμε να μην τον κυκλοφορήσουμε μέσα στην καραντίνα γιατί γενικά ο κόσμος στην πληροφορία φερόταν πολύ διαφορετικά. 

- (Τάσος) Μόλις τον είχαμε στείλει για mastering. 

- (Μιχάλης) Ναι, είχαμε κάνει τις τελευταίες συνευρέσεις ιντερνετικά, με Skype… Anyway, και σκεφτόμασταν, επειδή πολλοί καλλιτέχνες έβγαζαν περιεχόμενο στο διαδίκτυο, -δεν θέλαμε να βγάλουμε τον δίσκο- έτσι όπως ήμασταν πάνω στον ειρμό να κάνουμε ένα τραγούδι. Απ' την αρχή… και ό,τι βγει. Δεν το σκεφτήκαμε και πολύ… σε 48 ώρες ήταν έτοιμο. 

- Και απο που ήρθε η έμπνευση; 

- (Μιχάλης) Ήτανε από το γεγονός ότι όλοι προσπαθούσανε να ζήσουν την εξωτερική πραγματικότητα, που στερούνταν, μέσα στο σπίτι. Αυτό λέει δηλαδή, ότι πηγαίνω στο κλαμπ, και καλά, πηγαίνω στο υπνοδωμάτιο μου ας πούμε… Προσπαθώ να ζήσω όλη μου τη social life μέσα στο σπίτι. Είτε με βιντεοκλήσεις, είτε με το να γίνομαι DJ στο μπαλκόνι μου, γιατί το 'χα δει κι αυτό.

- Ναι ναι.

- (Μιχάλης) Και… το μήνυμα που θέλει να περάσει είναι ότι… ζούσαμε όλοι μια παγκόσμια πανδημία το οποίο είναι κάτι πολύ πολύ δραματικό, αλλά λόγω της τεχνολογίας τη ζήσαμε πάρα πολύ ανώδυνα. Απλά δεν το καταλάβαμε. Δηλαδή όταν έσκασε η προηγούμενη πανδημία το 1920, ο κόσμος κλεινόταν σπίτι και δεν είχε τηλεόραση, δεν είχε ίντερνετ. Εδώ εμείς γκρινιάζαμε γιατί -αμάν- πίναμε καφέ με βιντεοκλήση, ας πούμε! Και που επιτέλους είδα όλες τις σειρές που δεν προλάβαινα να δω και...

- (Τάσος) Που μου τελείωσε το Netflix! Δεν έχω να δω τίποτα!

*πολλά γέλια*

 

(Μιχάλης) Ναι, είναι πολύ πιο ανώδυνος τρόπος οπότε λίγο διακωμωδούμε. 

 

(Τάσος) Γενικά σαν διαδικασία, από τη μέρα που ξεκίνησε μέχρι και τη μέρα που είπαμε "παιδιά, αυτό είναι το κομμάτι μας", νομίζω ότι ήτανε… Είχε πάρα πολλές ώρες δουλειάς, γιατί έγινε πάρα πολύ σύντομα και ο όγκος δουλειάς για να βγάλεις ένα κομμάτι δεν είναι λίγος γενικά. Είναι πάρα πολλές εργατοώρες, παρόλο που ένα κομμάτι μπορεί να έχει μια μπότα και μια φωνή. Οι ώρες είναι εξίσου πολλές γιατί έγινε και βιντεοκλίπ για το συγκεκριμένο κομμάτι το οποίο το οποίο πάλι το κάναμε εμείς απ' το σπίτι μας κλπ. Ήτανε όμως… καλλιτεχνικά και ψυχικά πάρα πολύ απελευθερωτική όλη αυτή η διαδικασία γιατί δεν κρατήσαμε κανένα πλαίσιο. Είπαμε ότι θα κάνουμε ένα κομμάτι για να βγάλουμε ένα περιεχόμενο, να δώσουμε κι εμείς την παρουσία μας ως καλλιτέχνες στη συγκεκριμένη δύσκολη στιγμή που περνάμε όλοι, αλλά από την άλλη δεν θα θα βάλουμε κανένα πλαίσιο. 

 

(Μιχάλης) Ναι, δεν θα υπάρχουν τριβές, δεν θα υπάρχουν πολλές πολλές κουβέντες, δεν θα υπάρχουν διαβουλεύσεις… Αυτό είναι; Ναι, ωραία. Πάμε. Το κλιπ; Αυτό μου βγήκε. Παρά πολύ ωραία. Τέλος.

 

(Τάσος) Αυτό ακριβώς, ναι.

 

 

-   Πώς διαχειρίζεστε ένα δημιουργικό κόλλημα;

-       (Τάσος) Ε συνήθως περνάει  το δικό μου. .

*πολλά γέλια*

-   (Τάσος) Όχι εντάξει πλάκα κάνω!... Νομίζω ότι αυτή η διαδικασία όταν είναι μονός αριθμός, για παράδειγμα, σε μια ομάδα… γίνεται αυτό που λέει η πλειοψηφία, έτσι;

-       Μχμ

-       (Τάσος) Όταν είναι δύο είναι πολύ πιο δύσκολο αυτό το πράγμα γιατί... αν συμφωνεί ο ένας με την ιδέα και ο άλλος διαφωνεί, δε σημαίνει ότι πρέπει να περάσει το δικό μου γιατί π.χ. παίζω κιθάρα ή γιατί παίζω τύμπανα. Άμα έχουμε ένα δημιουργικό κόλλημα στα τύμπανα και πει ο Μιχάλης ότι «θέλω να αλλάξει αυτό», δε σημαίνει ότι επειδή εγώ είμαι ο ντράμερ θα γίνει αυτό που λέω εγώ.

-       (Μιχάλης) Δεν έχει κάποιος μεγαλύτερο δικαίωμα απ’ τον άλλον, ας πούμε

-       (Τάσος) Ναι, οπότε εκεί, στην ουσία, πρέπει να έχεις χτίσει μια πάρα πολύ δεμένη σχέση με τον συνδημιουργό σου…

-       (Μιχάλης) …έτσι ώστε να είσαι ειλικρινής.

-       (Τάσος) Αυτό.

-   (Μιχάλης) Να είσαι ειλικρινής και κυρίως εμβαθύνοντας στο τι διαβουλευόμαστε. Δηλαδή:  Τα τύμπανα πρέπει να πάνε έτσι, λέω εγώ. Τα τύμπανα δεν πρέπει να πάνε έτσι. Ωραία.

Ποιος είναι ο δικός σου στόχος, ποιος είναι ο δικός μου; Ψάχνεις να βρεις τον κοινό στόχο. «-Εγώ τα τύμπανα θέλω να είναι δυνατά εδώ, γιατί ο στίχος πάει έτσι κι έτσι. -Ναι, αλλά είναι και μετά δυνατά τα τύμπανα. Δεν μπορεί να είναι για δύο λεπτά δυνατά», παράδειγμα τώρα. Κοιτάς τον κοινό στόχο. Όταν κοιτάξεις τον κοινό στόχο και ο άλλος αποκαλύψει πίσω από την άποψη του τι στόχο έχει, κι όταν είναι αρκετά ειλικρινής για να σου πει ότι «εγώ θέλω τα τύμπανα έτσι γιατί…

-   (Τάσος) …γιατί έκανα ένα ωραίο γύρισμα εδώ και θέλω να φανεί» ας πούμε.

-   (Μιχάλης) Ναι. Όταν είσαι αρκετά ειλικρινής, αποβάλλεις το εγώ σου και κοιτάξεις τον κοινό στόχο και… είσαι αρκετά ειλικρινής να πεις πόσο πολύ πιστεύεις αυτό που λες, γιατί δεν είναι πάντα για το πώς θα πάνε τα τύμπανα. Μπορεί να είναι στο «-Θα βγάλουμε ένα single; -Όχι δεν θα βγάλουμε ένα single». Εκεί πέρα δεν μπορείς να μιλήσεις για στόχο. Ο δικός μου στόχος είναι να βγάλουμε, ο δικός μου να μη βγάλουμε. Κοιτάς να είσαι αρκετά ειλικρινής για να δείξεις στον άλλο πόσο πολύ το πιστεύεις, ή δεν το πιστεύεις. Δηλαδή «-Δεν πιστεύω ότι πρέπει να βγάλουμε ένα single. -Εντάξει ρε παιδί μου κι εγώ δεν τρελαίνομαι… θα ήθελα, αλλά εντάξει οκ, δεν πειράζει». Πρέπει να αποκαλύπτεις πίσω από την άποψη σου με κάθε ειλικρίνεια και τον στόχο σου και το πόσο πολύ το θέλεις. 

-       (Τάσος) Και το σκεπτικό σου και όλες τις παραμέτρους που χτίζουν το σκεπτικό σου.

-       (Μιχάλης) Γιατί όσο εμβαθύνεις στο σκεπτικό όλο και θα βρεις έναν μίτο της Αριάδνης που θα έχετε κοινό και θα το πιάσεις από κει πέρα. Και τελικά μπορεί να σου αρέσει περισσότερο η γνώμη του άλλου, αν αποκαλύψεις το κίνητρο σου από πίσω.

 

- Πώς αντιμετωπίζετε το φαινόμενο να μη μπορείτε να παράγετε μουσική; Και ποια εμπόδια το προκαλούν αυτό;

- Να μην υπάρχει έμπνευση… Τι κάνετε σ’ αυτή την περίπτωση;

- (Τάσος) Εε… Θα σου πω ότι μέχρι στιγμής είμαστε πάρα πολύ τυχεροί σ’ αυτό το κομμάτι -και το εννοώ ακριβώς έτσι όπως το λέω, γιατί δεν υπάρχει αυτό το πρόβλημα μέχρι στιγμής. Από την αρχή της μπάντας, η μπάντα εξαρχής μπήκε στη διαδικασία να φτιαχτεί γράφοντας δική της μουσική και ανέκαθεν στην πορεία το κόλλημα μας ήτανε ότι δεν μπορούμε να βγάλουμε όση μουσική θέλαμε προς τα έξω. Πιο παλιά, ας πούμε, ξεκινούσε εμπνεόταν πιο πολύ ο Μιχάλης και ακολουθούσαμε εμείς… τώρα ντάξει πιο πολύ όλοι μαζί αλλά… Το κόλλημα μέχρι στιγμής ήταν αυτό. Υπήρχε ένα threshold που δεν μπορούσαμε να βγάλουμε περισσότερο. Εμείς θέλαμε να βγάζουμε, ξέρω γω, έναν δίσκο τον χρόνο. Από άποψη έμπνευσης και συνέχειας, ροής κτλ δεν υπήρχε πρόβλημα, αλλά δε γινόταν γιατί… δεν μπορούσαμε. 

- (Μιχάλης) Είναι καλό το να απομυθοποιήσεις το τι είναι έμπνευση γιατί πολλές φορές κάποιος θεωρεί ότι είναι πολύ βαρύγδουπη έννοια. Ότι… “ΕΧΩ ΣΗΜΕΡΑ ΕΜΠΝΕΥΣΗ! ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΓΡΑΨΩ ΘΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ!”, δεν χρειάζεται. Μπορεί αν ακούσεις το πλυντήριο και να γράψεις έναν ρυθμό.

-  Μμ

-  (Μιχάλης) Και πολλές φορές αυτό με το πλυντήριο θα είναι και καλύτερο τραγούδι από αυτό που θα σηκωθείς το πρωί και θα πεις “Σήμερα βλέπω τη θάλασσα και τους γλάρους και πρέπει να γράψω κάτι επικό”.

*γέλια*

- (Μιχάλης) Δηλαδή, για να αρχίσεις να δημιουργείς, να βρεις έμπνευση, πρέπει να αρχίσεις να βιώνεις το “τώρα” πάρα πολύ έντονα. Πώς να στο εξηγήσω τώρα… Ας πούμε μου λέει ο Τάσος “Δεν έχω τύμπανα σπίτι. Έχω μόνο ένα snare, για να κάνω άσκηση”. Ωραία, γράψε ένα κομμάτι που θα έχει μόνο snare.

Πρέπει να είσαι δημιουργός με τα πάντα. Και τότε αρχίζεις να ελίσσεσαι στο “α δεν έχω έμπνευση σήμερα”, “δεν είναι οι συνθήκες κατάλληλες για να γράψω κάτι”... Κάθε μέρα μπορείς να γράψεις.

- (Τάσος) Κάπως έτσι υπάρχει μέσα στο “Wake you up” ένα δεύτερο beat που παίζει πίσω από τα τύμπανα το οποίο είναι γραμμένο στο γραφείο του Μιχάλη. Παίζοντας με τα χέρια. Αυτό όλο ξεκίνησε σαν ιδέα από αυτόν τον λόγο, δηλαδή ότι πρακτικά δεν είχαμε φυσικό σετ να γράψουμε οπότε κάποια στιγμή μέσα στην όλη δυσκολία είχε πέσει αυτή η ιδέα και δε κολλήσαμε να το βάλουμε. Και εν τέλει έδεσε καλά με το φυσικό σετ. Όπως το ακούτε, υπάρχει ένα sample μέσα το οποίο είναι γραμμένο στο γραφείο του Μιχάλη, ούτε καν σε στούντιο.

- Ποιο γραφείο είναι αυτό;

- (Τάσος) Αυτό είναι ένα γραφείο που έχει ξύλο καρυδιάς με τέσσερα φύλλα και…

- Α εννοείς το έπιπλο!

*πολλά γέλια*

- (Μιχάλης) Όχι όχι, στο γραφείο του σπιτιού μου!

- (Τάσος) Στο γραφείο του σπιτιού του που είναι ο υπολογιστής που γράφαμε τις ιδέες μας. Περάσαμε έναν χρόνο γεμάτο, σίγουρα, πειραματιζόμενοι πολλές ώρες την εβδομάδα, πολλές ώρες συνεχόμενα, για να χτίσουμε τις ιδέες μας πάνω στα κομμάτια του τελευταίου δίσκου. Και μετά έγινε η όλη εκκαθάριση, ότι αυτό τα κομμάτια θα μπουν στον δίσκο, αυτά τα όργανα θα κόψουμε…

- (Μιχάλης) Κι έχει και μαρκαδόρο το κομμάτι. Μαρκαδόρο που γράφει απ’ τη μια μεριά κι απ’ την άλλη pink noise, παίζουνε patterns. 

- (Τάσος) Αυτό που ανοίγαμε παλιά τις τηλεοράσεις και έκανε “κχχχχχχχχ”...

- (Μιχάλης) Διακεκομμένο όμως…

*περισσότερα γέλια*

 

- Κουράζεστε ποτέ; 

- (Τάσος) Αχ πάρα πολύ!

*πολλά πολλά γέλια!*

- (Μιχάλης) Κουραζόμαστε αλλά το να είσαι σε μπάντα έχει πολλές διαφορετικές διαδικασίες που σε ξεκουράζουν ενεργητικά, δηλαδή το να είσαι σε φάση που να φτιάχνεις τον δίσκο ή να είσαι όλη την ώρα στο mix, ή μέσα στο στούντιο σε κουράζει μετά από κάποιους μήνες -την πρώτη φορά ίσως σε κουράσει απ’ τον πρώτο μήνα, μετά όσο το κάνεις περισσότερες φορές μπορεί να σε κουράσει στους έξι μήνες, στους οκτώ μήνες. Μετά όμως μπορείς να πεις ότι μπορείς ρε παιδί μου ότι “μπορώ να βγω να κάνω live”, ότι μπορώ να υποστηρίξω το περιεχόμενο μου. Το οποίο είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Σε ξεκουράζει! Αυτό που μας κουράζει πάρα πολύ είναι να έχουμε δουλειά στο στούντιο και παράλληλα να έχουμε και live, γιατί κάνεις το μυαλό σου μονίμως reset, ότι αλλάζω mode “Τώρα είμαι στο στούντιο, δημιουργώ, κυνηγάω το ωραίο take, τον καθαρό ήχο. Ωραία, τα ξηλώνω όλα να πάω να διασκεδάσω τον κόσμο και μετά γυρίζω και πρέπει πάααλι να…”.

- (Τάσος) Το live με το στούντιο παιδιά είναι πολύ… πάρα πολύ μεγάλη διαφορά στην ψυχολογία και στο mindset, εντελώς άλλος κόσμος, και όπως είπατε πριν -επειδή το να βγάλεις έναν δίσκο έχει οικονομικές απαιτήσεις, έτσι; Προχθές πάλι μιλούσα μ’ έναν συνάδελφο στη μουσική, ας πούμε, και λέγαμε αυτό, ότι… καλό το στούντιο αλλά γενικά μια μπάντα, ένας μουσικός, η μουσική είναι μια μηχανή η οποία θέλει καύσιμο. Οπότε ναι, όταν θα έρθει η ώρα να κάνεις ένα κομμάτι το οποίο θα μπει στο στούντιο ή θα έχει κάποιες οικονομικές απαιτήσεις, να κάνεις ένα clip, να προμοτάρεις τη δουλειά σου κτλ, τα οικονομικά σου θα πρέπει να είναι έτσι ώστε να μπορείς να υποστηρίξεις αυτό που κάνεις.

- (Μιχάλης) Να είσαι βιώσιμος.

 

- Πώς την παλεύετε;

- (Μιχάλης) Κάνουμε live με κάθε ευκαιρία και μας έχουν σώσει πραγματικά τα unplugged live που κάνουμε. Τα unplugged live από που τα ξεκινήσαμε έχει δύο, τρία χρόνια κι έχουνε σηκώσει την μπάντα στους ώμους και την πάνε όπου θέλουν. Βέβαια η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν και περίοδοι που εμείς στερούμαστε πολύ το προσωπικό μας εισόδημα, γιατί όλα τα έσοδα πηγαίνουν στο ταμείο της μπάντας… Αλλά το καλό είναι ότι προσαρμοζόμαστε στο που βρισκόμαστε. Δηλαδή είναι πολύ πιο εύκολο να παίζεις unplugged, ακουστικά, παρά να ονειροπολείς ότι θα παίξεις σε μεγάλα live, αυτά είναι πολύ λίγα.

- (Τάσος) Ντάξει, γενικά ρε παιδί μου πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι μια μπάντα - γιατί εμείς για μπάντα μπορούμε να μιλήσουμε κι όχι για σόλο καλλιτέχνες-, κι εμείς ο καταλάβαμε από νωρίς, ότι μια μπάντα ως οργανισμός είναι και μια επιχείρηση, δηλαδή έχει κι αυτή την πλευρά της. Καλό το καλλιτεχνικό, είναι το πρωτεύον, είναι πολύ σημαντικό, αλλά αν δεν έχεις φροντίσει και το επιχειρηματικό, να μην είσαι στο μείον συνέχεια, δεν θα μπορέσεις να βρεις το κουράγιο…

- (Μιχάλης) Και θα ξενερώσεις κιόλας και με το καλλιτεχνικό.

- (Τάσος) Ναι. Θα λες “Πάλι θα βάλω απ’ τα δικά μου λεφτά που θέλω να κάνω ένα κομμάτι;”. Ε, θα το κάνεις μία, θα το κάνεις δύο, θα το κάνεις τρεις. Την τέταρτη θα αρχίσεις να κουράζεσαι, να φθείρεσαι και θα διαλυθεί και η μπάντα. Εμείς, ευτυχώς, αυτό το καταλάβαμε από νωρίς και…

- Κόψατε ναρκωτικά, γυναίκες κτλ…

- (Τάσος) Έτσι ναι.

*γέλια*

- (Τάσος) Έχει πάνω από δέκα χρόνια, ας πούμε, που είμαστε σε μια πορεία στην οποία η μπάντα είναι βιώσιμη και όσο μπορούμε αυτό το πράμα το αυξάνουμε, το ενισχύουμε.

- (Μιχάλης) Κι αυτό κάνει και καλό και στο καλλιτεχνικό. Δηλαδή, μεταξύ τους είναι πολύ αντίθετες έννοιες να είναι κάποιος καλλιτέχνης και μετά να μπαίνει σ’ ένα χρηματοοικονομικό οργανισμό, ας πούμε, σε μια κοινωνία που λέει ότι “εγώ την τέχνη μου πρέπει να την πουλήσω”, μπορεί να αρέσει, μπορεί να μην αρέσει, “α, είναι δεν είναι τέχνη”, αλλά το γεγονός ότι πρέπει να δημιουργείς και να καταφέρνεις να είσαι και βιώσιμος μετά σε κάνει να δημιουργείς πολύ πιο αυστηρά και να έχεις και πολλές παραπάνω απαιτήσεις απ’ τον εαυτό σου. Δηλαδή είναι διαφορετικό. Οτιδήποτε δημιουργήσω μπορώ μετά να πω ότι είναι τέχνη, “εγώ έτσι το ήθελα”, υπάρχει πλήρης ελευθερία. Ναι όταν όμως σκέφτεσαι ότι αυτό πρέπει κάπως να είναι και βιώσιμο, σε κάνει να βελτιώνεσαι πάρα πολύ γρήγορα.

- Εγώ βλέπω ότι τα τελευταία πέντε χρόνια πάντως, από τους καλλιτέχνες που ακολουθώ κλπ, ότι η συζήτηση για τα οικονομικά είναι στο πρώτο πλάνο.

- (Μιχάλης) Είναι στο πρώτο πλάνο, κάτι ακόμα το οποίο έχουμε καταλάβει κι εμείς είναι ότι οι καλλιτέχνες είναι πολύ πολύ δύσκολα βιώσιμοι μόνο από το καλλιτεχνικό τους.

- Ναι ναι.

- (Μιχάλης) Ή είναι βιώσιμοι με παράπλευρες δουλειές πάλι με το καλλιτεχνικό τους. Δηλαδή με το που κάποιος καταφέρνει και κάνει το deal με τη δισκογραφική, κατευθείαν επενδύει αλλού για να μπορεί να είναι βιώσιμος τα επόμενα δέκα, δεκαπέντε χρόνια. Είτε σε ρούχα, sponsorship, αγοράζουν ομάδες ποδοσφαίρου, παίζουνε “μαύρα” live που δε φαίνονται -live ας πούμε που δεν είναι τα επίσημα της περιοδείας… Αυτό βέβαια σε καθυσηχάζει κάπως γιατί πολλοί λένε “Α μα έχετε δουλειές. Και κάνετε και την μπάντα”! Ναι. Γιατί, ποιός από τους καλλιτέχνες που θαυμάζεις νομίζεις ότι είναι μόνο καλλιτέχνης; Πουλάει σπόνσορες, πουλάει ρούχα, πουλάει αρώματα, πουλάει το οτιδήποτε. Και πίστεψε με, από ‘κείνα ζει!

- Θα σου πω το εξής, πως βλέπω πολλούς καλλιτέχνες, ας πούμε, οι οποίοι στο e-shop απασχολούνε συγγενείς τους. Δηλαδή πέφτει όλη η οικογένεια στο e-shop, θα πάει στο ταχυδρομείο να στείλει κτλ… Νομίζω πως πλέον δε γίνεται αλλιώς.

- (Μιχάλης) Ε βέβαια. Δε σε καθιστά βιώσιμο κανένα record deal και κανένα Spotify.

- (Τάσος) Ντάξει, αυτά έχουνε βγει και μέσα από ντοκιμαντέρ και τέτοια... έχει αποδειχθεί πλέον ότι με τις οικονομίες και μ’ αυτά… Οκ, το είχαμε μυριστεί χρόνια όλοι μας αλλά νομίζω ότι έχουνε βγει και επίσημα από ντοκιμαντέρ ότι δεν είναι βιώσιμη η κατάσταση. 

(Τάσος) Αυτό το όνειρο που είχαμε ότι θα σε ανακαλύψει ο μάνατζερ, θα σε βάλει σε μια δισκογραφική, θα κάνεις πέντε δίσκους και θα γίνεις ροκ-σταρ κτλ… Αυτό έχει απομυθοποιηθεί πλήρως, ειδικά με το γεγονός ότι έχει πάει στην ψηφιακή εποχή το όλο πράγμα.

- Μχμ

- (Μιχάλης) Στην independent εποχή…

- (Τάσος) Και στην ανεξάρτητη, ναι. Οπότε πάντα κοιτάς το κομμάτι της μουσικής σου να είναι ένα αυτοχρηματοδοτούμενο κομμάτι, τουλάχιστον αυτό, να μην είσαι από κει στα κόκκινα. Και μετά, ας πούμε, σαν άτομο λες ότι η μουσική μου είναι αυτό, και η υπόλοιπη ζωή μου είναι από κάτι άλλο.

- (Μιχάλης) Και μετά παίζεις τη “χρυσή τομή”, λες ότι αυτή την περίοδο μπορώ να βάλω και κάποια στην τσέπη μου αυτή την περίοδο είμαι πιο στενά, ξέρω γω, αλλά… Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που μπαλαντζάρει έτσι.

- Έτσι είναι, έτσι είναι, ναι.

 

- Υπήρχε κάποια στιγμή στη ζωή σας που μετανιώσατε γι’ αυτό;

- (Τάσος ο πλακατζής) Αχ κάθε μέρα!

*τα γνωστά...*

- (Μιχάλης) Ξέρεις μετά από τόσα χρόνια και τόση δουλειά έχουμε αρκετό εγωισμό να μη το παραδεχτούμε αν συμβαίνει αυτό!   *γέλια εν τω μεταξύ* 

     Ξέρεις τι γίνεται; Έχουμε ζήσει τόσες όμορφες στιγμές και τόσες περιπέτειες, με την καλή έννοια, που αξίζει και με το παραπάνω που το κάνουμε, και για να το κάνουμε μέχρι όσο έχουμε τη δυνατότητα. Υπήρξαν στιγμές που πέσαμε πάρα πολύ χαμηλά ψυχολογικά, αλλά επιλέξαμε να το συνεχίσουμε για κάποιον λόγο.

- (Τάσος) Ανεξήγητο μέχρι στιγμής. 

*χαχαχα*

- (Τάσος) Όχι δεν υπάρχει η έννοια του μετάνιωσα για κάτι, ότι κάπως ήθελα να πάει το πράμα αλλιώς. Είμαστε πολύ ευγνώμονες που μέχρι στιγμής έχουμε φτάσει εδώ που είμαστε.

- Αυτό αποτυπώνεται κιόλας νομίζω.

- (Τάσος) Ναι, νομίζω ότι άμα… να το θέσω μ’ ένα παράδειγμα… Συζητούσαμε κάποια στιγμή για το live που είχαμε κάνει στη Μητρόπολη το 2013. Εμείς γενικότερα προσπαθούσαμε, κάναμε αίτηση στον Δήμο να παίξουμε στη Μητρόπολη κτλ… Εν πάση περιπτώσει μετά από κάνα δυο, τρία χρόνια προέκυψε και όντως παίξαμε live στη Μητρόπολη. Και καταλάβαμε ρε παιδί μου ότι αν αυτό γινόταν τις προηγούμενες χρονιές που κάναμε αίτηση, ότι εμείς δεν θα ήμασταν έτοιμοι να το υποστηρίξουμε. Είχε όντως κόσμο, παίξαμε πάρα πολύ καλά, δυναμικά, αλλά ήταν σωστό που έγινε εκείνη τη στιγμή. Οπότε αν το πάρεις ότι εμείς μέχρι σήμερα έχουμε κάνει πέντε πράγματα, έχουμε καταφέρει κι άλλα δύο και είμαστε αυτοί που είμαστε τέλος πάντων, αν αυτό ήμασταν δυο χρόνια πριν… ενδεχομένως να πήγαινε πολύ στραβά η ιστορία. Και γι’ αυτόν τον λόγο δεν υπάρχουν μετάνοιες, δεν υπάρχουν “κάτι να γινόταν αλλιώς”... no regrets!

 

- Μας είπατε πως δεν υπήρξε κάτι για το οποίο να μετανιώσατε, δεν υπήρξε κάποια στιγμή που να είπατε... “αγανάκτησα, φτάνει, τέλος”... Τι σας δυσκόλεψε όμως; Τι σας δυσκολεύει πιο πολύ στο συγκρότημα… σαν συγκρότημά, σαν συνεργάτες;

- (Μιχάλης) Εεμμ…

- Τα πιο συχνά εμπόδια, ας πούμε.

- (Μιχάλης) Κοίταξε... ένα εμπόδιο με το οποίο έχουμε συμφιλιωθεί αρκετά είναι το ότι βρισκόμαστε σε μία επαρχιακή πόλη της Ελλάδας και παίζουμε ξενόγλωσση pop!  *εδώ γέλια απ' τον Μιχάλη*

- Και να πούμε ότι βρισκόμαστε και σε μία πόλη η οποία έχει μεγάλο κοινό λαϊκής μουσικής!

- (Τάσος) Α, όχι περισσότερο από άλλες πόλεις.

 - (Μιχάλης) Ναι, άλλες πόλεις πίστεψέ με έχουνε πολύ παραπάνω κοινό στα λαϊκά ή σε μουσική που δεν έχει σχέση με τη δική μας. Έχουμε συμφιλιωθεί πολύ με αυτό που κάνουμε και δε μας πειράζει. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι όταν είσαι καλλιτέχνης εκθέτεις την ψυχή σου... όταν βλέπεις ότι δεν έχει ανταπόκριση, πονάς και πρέπει να το διαχειριστείς. Όσο περνάει ο καιρός γίνεσαι όλο και πιο σκληρός, ας πούμε, στην έκθεση σε αυτό τον πόνο, αλλά δεν παύει να μπορείς να τον διαχειρίζεσαι. Κάτι που μας δυσκολεύει... είναι ότι πολλές φορές δεν έχουμε με το μέρος μας ούτε τον Δήμο... για παράδειγμα, είναι πολύ στενάχωρο το γεγονός ότι άλλοι δήμοι μας έχουν φερθεί πολύ καλύτερα από τον Δήμο Ξάνθης - βέβαια, η αλήθεια είναι πως μέσα 15 χρόνια έχουν αλλάξει πάρα πολύ οι δήμοι, άλλοι μας έχουν φερθεί καλά, κάποιοι όχι... Είναι μεγάλη ιστορία. Αλλά αυτό μας έκανε πιο δυνατούς γιατί καταφέραμε να σταθούμε στα πόδια μας και να δημιουργούμε περιεχόμενο μόνοι μας χωρίς να υποχρεωνόμαστε σε κάποιον, χωρίς να ζητάμε βοήθεια.

 

- Αυτό γιατί γινόταν;

- (Μιχάλης) Ε, για συμφέροντα πιστεύω πιο πολύ... Επίσης από ένα σημείο και μετά πιστεύω ότι είναι πολύ μικρός ο κόσμος της Ξάνθης για τους πόσους καλλιτέχνες έχει η πόλη.

- Ισχύει.

- Ναι, το κοινό είναι μικρό, όντως.

- (Μιχάλης) Επίσης, πιστεύω και το γεγονός ότι μπορεί σε κάποιες περιόδους να έχουμε κορέσει πάρα πολύ -γιατί και εμείς το περιεχόμενο βγάζουμε για Ξάνθη είναι πολύ.

- Δεν κάνει τον κύκλο του, δηλαδή.

- (Μιχάλης) Ναι, πολλές φορές κάνει τον κύκλο του, μετά λείπουμε λίγο -σε εισαγωγικά υπάρχει λίγο έδαφος- και πάλι βγαίνουμε στο προσκήνιο, μετά πάλι πηγαίνουμε πιο πίσω οπότε... έχουμε συμφιλιωθεί με αυτήν την κατάσταση...

- Εγώ θα συμφωνήσω πολύ με το πρώτο σκέλος απάντησης. Δηλαδή, παίζεται πάρα πολύ καλά κάτι το οποίο δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να φτάσει στα αυτιά του ντόπιου κοινού.

- (Τάσος) Αυτό ξέρετε, αν το εφάψουμε πάνω σε αυτό που είπε ο Μιχάλης -γιατί δεν παίζουμε, αν υπάρχει κάποιο παράπονο σε σχέση με το Δήμο-, νομίζω ότι είναι το γεγονός ότι υπάρχει μία εντός εισαγωγικών, ελαφριά απαξίωση όταν έρχεται απ' τον Δήμο της Ξάνθης να ζητήσει μία μπάντα της Ξάνθης να ζητήσει ένα live. "Ε, τα παιδιά", "Ε εντάξει, θα τους βάλουμε και σε μία σκηνή να παίξουν ένα μισάωρο". Υπάρχει μία υποτίμηση του όλου πράγματος…

- Το έχω ζήσει και το καταλαβαίνω.

- (Μιχάλης) Δεν υπάρχει σωστή αξιολόγηση του τι γίνεται γιατί άνθρωποι που είναι σε θέσεις κομβικές πιστεύω πως δεν αξιολογούν. Για μένα είναι ανεπίτρεπτο, ας πούμε, να είσαι στο Σπίτι Πολιτισμού και να μην είσαι σε κάθε live, που έχει κάθε βδομάδα.

- (Τάσος) Ή να μην ξέρεις ποιες μπάντες υπάρχουν στην πόλη, τι παίζουν... 

- Ναι ναι ναι.

- (Τάσος) Ή να μην κάνεις, ας πούμε, ένα φεστιβάλ που να αφιερώνεται εξολοκλήρου στις τοπικές μπάντες. Μία φορά το χρόνο, έτσι; Δεν υπάρχει.

- Εδώ δεν έχεις καν Φεστιβάλ! Δεν…

- (Τάσος) Ναι, υπάρχει το φεστιβάλ των Γιορτών Παλιάς Πόλης. Άμα ρωτούσαμε κάποιον υπεύθυνο θα μας έλεγε ότι υπάρχει η σκηνή στην Πυξίδα, που από κει μπορεί να περάσει και να παίξει κι ο οποιοσδήποτε στις Γιορτές Παλιάς Πόλης, αλλά δεν εννοούμε αυτό. Εννοούμε κάτι το οποίο να είναι όντως από την πόλη για την πόλη.

- (Μιχάλης) Δεν υπάρχει αξιολόγηση. Εμάς δεν θα μας πείραζε, ας πούμε, αν ερχόταν κάποιος από το Δήμο πριν 10 χρόνια και μας έλεγε "Παιδιά, πολύ ώρα παίζετε, αλλά δεν είστε αρκετά καλοί για να παίξετε στη Μητρόπολη". Δε θα μας πείραζε, θα δουλεύαμε παραπάνω. Άλλοι μπορεί να τα παρατηρούσαν. 

-  (Τάσος) Κάποτε μας το είπανε και αυτό σαν απάντηση ότι "Παιδιά, δεν είστε επαγγελματική μπάντα γιατί δεν έχετε δισκογραφία". Βέβαια είχαμε αλλά εν πάση περιπτώσει... Δεν είχαμε επίσημη κυκλοφορία. Είχαμε κομμάτια απλά δεν τα είχαμε κυκλοφορήσει.

- (Μιχάλης) Μα, ναι. Και είχανε δίκιο!

- Τάσο να σου πω την άποψη μου; Σορρυ που επεμβαίνω σε αυτό, αλλά νομίζω ότι στο συγκεκριμένο έχω μια ξεκάθαρη άποψη. Συμφωνώ 100%. Δηλαδή, μου φαίνεται απίστευτο το τι δαπανάται στα καρναβάλια, ενώ θα μπορούσα να παίξουν τοπικές μπάντες, ας πούμε. Και τη στιγμή που έχεις καλές μπάντες, και έχεις και pop μπάντες, όπως εσείς. Δηλαδή έχεις pop μπάντα που παίζει πολύ καλή, χορευτική μουσική και... Δεν την προβάλλεις!

- (Μιχάλης) Εμάς δε θα πείραζε να μας έλεγαν "Θα φέρουμε κάποιους καλύτερους από την Αθήνα". Εμάς μας πειράζει που δε μας ξέρουν.

- (Τάσος) Τους δίνουμε βιογραφικό μας - ετοιμάζουμε ένα βιογραφικό σημείωμα κάθε φορά για να κάνουμε την αίτηση- και έχουμε την αίσθηση, από το γεγονός ότι δεν παίζουμε ποτέ, ότι δεν το διαβάζει κανένας. Γιατί άμα το διάβαζε, θα παίζαμε. Είναι πολύ σημαντικά τα τα βήματα που έχουμε κάνει και για την ίδια την πόλη -έχουμε κάνει φιλανθρωπικές εκδηλώσεις στο αμφιθέατρο 4, 5, έχουμε παίξει σε όλα τα μαγαζιά και σε όλες τις γωνιές της πόλης, έχουμε δισκογραφία.

- (Μιχάλης) Και στο στρατόπεδο μέσα παίξαμε...

- (Τάσος) Ναι, παίξαμε μέχρι και στο στρατόπεδο του Πετροχωρίου σε βραδιά του Οπλίτη. Ε τι άλλο να κάνουμε!  *γέλια*

- (Μιχάλης) Εμείς δεν πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να έρχονται καλλιτέχνες απ' την Αθήνα και στη θέση τους να πηγαίνουν τοπικοί, επειδή εξυπηρετούν τον σκοπό τους και εκείνοι. Και εμείς δεν είμαστε όπως ένα πολύ μεγάλο Αθηναϊκό όνομα που θα έρθει εδώ και θα είναι ατραξιόν... αλλά θεωρούμε ότι είμαστε σε επίπεδο ώστε να έχουμε κι εμείς μια μικρή μερίδα σ' αυτό.

- Όχι, είστε! Δε το συζητώ...

- (Μιχάλης) Και τις εξετάσεις μας τις έχουμε δώσει, γιατί όποτε έχουμε παίξει έχει στεφθεί με επιτυχία... μέχρι εκεί, εντάξει.

- (Τάσος) Όχι, το να παίζουν πολλοί καλλιτέχνες και από άλλες πόλεις -μακάρι κι από άλλες χώρες να γινόταν- εξυπηρετεί τον σκοπό τους και πρέπει να γίνεται. Κι όπως λέει και ο Μιχάλης, κι εμείς έχουμε παίξει σε πολλούς άλλους Δήμους, έτσι; Αν ήταν να πηγαίνουμε μόνο με την τοπική λογική, δεν θα έχουμε παίξει ποτέ εκτός Ξάνθης. Οπότε ούτως ή άλλως δεν είμαστε αυτής της λογικής, προς θεού.

- Κοίτα, βέβαια, τα κριτήρια έτσι όπως τα περιγράψατε είναι διαφορετικά. Για παράδειγμα, θυμάμαι μία κουβέντα για το Street Mode Festival, που είχαμε φίλο μου. Κι έλεγε το παιδί ότι κοίτα να δεις, οι διοργανωτές του Street mode Festival ακούνε τα συγκεκριμένο γκρουπ. Που σημαίνει ότι ο διοργανωτής άκουγε.

- (Τάσος) Τουλάχιστον άκουγε, ναι.

- Εδώ δεν έχουμε αυτό, έτσι όπως το περιγράφετε.

- (Μιχάλης) Πριν δέκα μέρες (4/10/2020) βγάλαμε ένα μεγάλο live ιντερνετικό σε μία ταράτσα -παρουσίαση δίσκου, ας πούμε- που το είδαν άνθρωποι από Αθήνα και λένε παιδιά εμείς παρόμοιο υλικό -επειδή βγάλαν κι άλλες μπάντες από την Ελλάδα υλικό τέτοιο καραντινάτο, μεγάλες μπάντες που πρωτοστατούν- και μας είπαν ότι το δικό σας είναι καλύτερο και παρόμοιο έχουμε δει μόνο στην Αμερική. Εγώ είμαι σίγουρος ότι από το Δήμο δεν το έχει δει κανένας. Πως θα αξιολογήσεις μετά;

- Είχε ελάχιστη απήχηση δηλαδή... μπήκα το είδα και ήταν 30, 40 άτομα μέσα, ενώ είχε γίνει προώθηση οι πριν.

- (Τάσος) Για τα δεδομένα του καναλιού μας στο YouTube πήγε καλά. Γιατί δεν είμαστε YouTubers, έτσι; Εκεί απλά έχουμε ενα πορτφόλιο με το υλικό μας. Απλώς, κάνουμε πράγματα και κοιτάμε πάντα το κάθε τι που κάνουμε να είναι εξίσου καλό με το προηγούμενο ή ακόμα και καλύτερο. Το live στην ταράτσα...

- Ήταν φοβερό!

 

*Εδώ να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο βίντεο στο YouTube έχει πλέον πάνω από 4.000 προβολές. Μπορείτε να το παρακολουθήσετε εδώ >>> https://www.youtube.com/watch?v=uAYWzf_idUU *

 

- (Τάσος) Ήταν πολύ προσεγμένο σε όλες τις λεπτομέρειες, όσο γινόταν βγήκε απ την αρχή μέχρι το τέλος καλό. Όσοι το είδαν μας έδωσαν πάρα πολύ θετικό feedback και το αντιμετώπισαν σαν μια πολύ σοβαρή παραγωγή. Όχι σα μία παραγωγή "Ε, τα παιδιά πήγαν στήσαν τα όργανα τους και παίξαν", ας πούμε. Αυτό, τώρα, μέχρι να φτάσει στα αυτιά κάποιων ανθρώπων που εκείνοι θα αποφασίσουν ότι εμείς μπορούμε ή δεν μπορούμε να παίξουμε σε κάποιες σκηνές στην πόλη, μπορεί να περάσουν 5 χρόνια. Υπάρχει μία διαφορά φάσης, δηλαδή. Αυτοί οι άνθρωποι ακόμα νομίζουν πως είμαστε στη φάση που ήμασταν εμείς το 2012, το 2013 που παίξαμε στη Μητρόπολη.

- Κοίτα, κι εμείς με αυτό το σκεπτικό ξεκινήσαμε το πρόγραμμα. Ξεκίνησε με το σκεπτικό ότι ενώ έχεις μια πάρα πολύ καλή σκηνή με παιδιά που αγωνίζονται με το υστέρημά τους, ούτε τα παιδιά στις μικρές ηλικίες έχουν επαφή αλλά και συν τοις άλλοις δεν υπάρχει και η διάχυση, ρε παιδί μου. Έχεις μία πάρα πολύ καλή σκηνή, με απίστευτα ονόματα, ωραίες μπάντες, με πολλή δουλειά από πίσω, και να μη τους ξέρεις.

 

- Να πω κάτι; Η στάση όμως που κρατάει ο Δήμος απέναντί σας, που απ' ό,τι έχω καταλάβει σας ενοχλεί κάπως,...

- (Μιχάλης) Όχι πάντα, γιατί έχουν περάσει πολλοί Δήμοι τα χρόνια που ήμασταν και υπήρχαν κι αυτοί που μας ευνοούσαν και μας έβαζαν να παίζουμε παντού, έτσι;

- (Τάσος) Έχει να κάνει με τα πρόσωπα που είναι κάθε φορά, καταλαβαίνετε. Ως επί το πλείστον βέβαια...

- (Μιχάλης) Ως επί το πλείστον, δεν θεωρούμε ότι παίρνουμε αυτό που μας αναλογεί, κρίνοντας και από το πως μας έχουν φερθεί και άλλοι Δήμοι.

- Απλά, από τη στιγμή που αναγνωρίζετε κι εσείς οι ίδιοι ότι το κοινό της πόλης αυτής είναι λίγο περίεργο και ότι και σαν μπάντα...

- (Μιχάλης) Όχι, δεν πιστεύω ότι το κοινό είναι περίεργο. Βασικά, πιστεύουμε ότι ο Έλληνας το 2020, ακούει ξένη μουσική.

- Σίγουρα!

- (Μιχάλης) Δηλαδή, δε ζούμε στο 96 που ήτανε, ας πούμε, λίγο πιο δυσεύρετο.

- (Τάσος) Έπρεπε να αγοράσεις το CD, ξέρω γω, για να ακούσεις ξένη μουσική.

- Απλά, ίσως τότε οι άνθρωποι ήταν και πιο ψαγμένοι. Τώρα ίσως είναι λίγο πιο συμφιλιωμένοι με το mainstream και δεν εμβαθύνουν περισσότερο. Δηλαδή, βλέπω κι από άτομα της ηλικίας μου, τα οποία τείνουν να ακούν την ίδια μουσική, και βλέπω και τα άτομα που συμμετείχαν στο πρόγραμμα πέρυσι τα οποία έχουν αναβαθμίσει εντελώς τα ακούσματα τους. Έχουν βρει παρά πολλά καινούρια πράγματα. Οπότε νομίζω ότι και η κοινωνία, κάπως, και τα πρότυπα της εμποδίζουν την αναγνώριση συγκροτημάτων όπως είστε εσείς.

- Όλων των νέων συγκροτημάτων.

- Κι όχι μόνο εμείς... και μεγαλύτερα άτομα, δηλαδή και μετά τα είκοσι...

- Νομίζω ότι από κει και πέρα είσαι λίγο πιο ανοιχτός στα ακούσματα σου και μελετάς λίγο παραπάνω...

- (Τάσος) Ξέρεις ποιο είναι το θέμα; Αν καθόμαστε και μέχρι αύριο το συζητάμε, θα ανακυκλώνουμε συνέχεια το ίδιο πράμα και θα το απλώνουμε πάρα πολύ σε φιλοσοφικό επίπεδο και δεν θα βγάλουμε και ποτέ πόρισμα. Εμείς είμαστε περισσότερο, αυτό που είπε ο Μιχάλης πριν, του τώρα και του να προσαρμοζόμαστε στις συνθήκες της εποχής. Δηλαδή, το γεγονός ότι είμαστε μια τοπική μπάντα -τοπική με την έννοια ότι είμαστε στην Ξάνθη και δεν είμαστε στην Αθήνα, ότι έχουμε μια απόσταση από το "κέντρο" των πραγμάτων-...  Αυτά όλα εμείς προσπαθούμε να τα παρατηρούμε και να τα συνειδητοποιούμε, έτσι ώστε να μπορούμε να στοχεύουμε σε συγκεκριμένα πράγματα σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Κατά τ' άλλα, ό,τι πεις δεκτό, αλλά όταν όντως το κάνεις στην πραγματικότητα... έρχεται Δευτέρα πρωί, ας πούμε, και λες "τώρα εγώ την μπάντα μου τι θα την κάνω;". Εκεί, λίγο αυτές οι φιλοσοφίες -μη με παρεξηγείς, δεν το λέω για αρνητικό- φεύγουνε, και έρχονται τα θέματα...

- (Μιχάλης) Η προσωπική σου ανάγκη να εκφραστείς.

- (Τάσος) Αυτό, ναι.

- (Μιχάλης) Και επίσης θέλω να προσθέσω ότι... η μουσική δεν είναι καταχρηστική. Δηλαδή, αν κάποιος ακούει εμένα, δεν είναι απαγορευτικό να ακούει και ελληνικά. Δηλαδή δε σου λέει το κινητό σου ότι μπορείς να βάλεις μέχρι πέντε τραγούδια μέσα. Μπορεί να ακούει κάποιος τα πάντα. Από ‘κει και πέρα, σημαίνει ότι ο καθένας αξίζει το βήμα του, αν είναι καλός να αντέξει τις προσδοκίες του, της αποστολής που του ζητείται, και πάνω απ’ όλα είναι η ανάγκη για έκφραση. Κι επίσης όταν κάνεις κάτι που σε εκφράζει τόσο πολύ, δε σε πολυνοιάζει κιόλας στην τελική.

- Δε σε ρίχνει παραπάνω όμως; Δεν επηρεάζει παραπάνω;

- (Μιχάλης) Αν είναι ακριβώς αυτό που θέλεις και είναι ο ίδιος σου ο εαυτός δε σε πειράζει γιατί… πώς να στο πω… Αν εγώ, για παράδειγμα, βάψω τα μαλλιά μου μπλε και δεν πολυψήνομαι κιόλας, αλλά το κάνω γιατί θα μου κάνουν παρέα τα παιδιά του σχολείου, και μου πούνε “πως είσαι έτσι με τα μαλλιά σου που είναι μπλε”, θα με πειράξει. Αν πάω κάπου και μου πει μια κοπέλα “α, δε μ’ αρέσεις γιατί είσαι ξανθός”, ε δε με νοιάζει γιατί έτσι είμαι. Κατάλαβες; Είναι το αντίστοιχο.

- Μχμ, ναι.

- (Μιχάλης) Δηλαδή άμα γράψεις ένα τραγούδι το οποίο είναι τόσο πραγματικά ο εαυτός σου και έρθει κάποιος και σου πει “εμένα δε μ’ αρέσει αυτό το τραγούδι”, θα του πεις “μαγκιά σου φίλε, δεκτό”. Θα προσπαθήσω να βρώ κάποιον που να του αρέσει μέχρι εκεί που μου επιτρέπουν οι δυνάμεις μου, αλλά δεκτό! Θα κοιμηθώ ήσυχος το βράδυ! Απ’ το να προσπαθήσω να κάνω κάτι που θα αρέσει και τελικά δεν θ’ αρέσει…

- Ναι ναι.

- (Τάσος) Ναι, πρώτα πρέπει να έχεις λύσει αυτό το κομμάτι, ότι αυτό που κάνω είναι αυτό ακριβώς, όσο πιο πολύ μπορώ αυτό ακριβώς που είμαι.

Αυτό και από μας πέρασε από δέκα χιλιάδες κύματα, αλλά νομίζω ότι αν δεν το έχουμε βρει ακόμα, τουλάχιστον το βρίσκουμε πάρα πολύ τον τελευταίο καιρό -ειδικά με τον τελευταίο δίσκο. Και μετά, το υπόλοιπο κομμάτι, του να έχει ανταπόκριση η μουσική μου, να το ακούσουν αυτιά κτλ, είναι ένα δεύτερο κομμάτι το οποίο θέλει στρατηγικό σχεδιασμό. Έχει να κάνει με το budget που θέλεις να προωθήσεις, έχει να κάνει με το αν θέλεις να ακολουθήσεις οργανικό ή ψηφιακό promotion. Έχει να κάνει με άλλους παράγοντες, επιχειρηματικούς, τους οποίους πρέπει να τους ψάξεις κι αυτούς. Δεν εντάσσονται στο καλλιτεχνικό κομμάτι.

 

- Αυτό ποιος το έχει αναλάβει στη μπάντα;

- (Τάσος) Είχαμε διάφορους ρόλους στην μπάντα…

- Δεν το έχετε ξεκαθαρίσει όμως.

- (Τάσος) Όχι. Το ξεκίνησα εγώ ψάχνοντας πολλές παραμέτρους -το πτυχίο μου είναι και οικονομικών οπότε μου άρεσε να το ψάξω κιόλας-, αλλά εδώ και δύο χρόνια τα πράγματα τα κινούμε και οι δύο από κοινού. Δεν θα ποστάρω ποτέ -ούτε κι ο Μιχάλης- κάτι που δεν έχει συμφωνηθεί κι απ’ τους δύο…

- (Μιχάλης) Και πάει στον αυτόματο πλέον. Έχουμε επαναλάβει τη διαδικασία τόσες πολλές φορές που, πλέον, αυτά που διαβουλευόμαστε είναι το κάτι παραπάνω, ας πούμε.

- Οικονομικών που;

- (Τάσος) Αριστοτέλειο.

- Καλή σχολή; *κωμικά*

- (Τάσος) Ε, είναι καλή γιατί δεν έχει παρουσίες!  *γέλια*  Και μπορείς να περάσεις απλά όλα τα μαθήματα και να πάρεις πτυχίο!

Ντάξει… Τότε ήταν η κατάσταση του “πάρε κι ένα χαρτί”, ας πούμε.

 

- Σε ποιο σχολείο ήσουν Τάσο;

- (Τάσος) Στο 4ο Γυμνάσιο, στο 3ο Λύκειο.

- Μαζί ήσασταν; Δεν σε είχα εγώ όμως.

- (Τάσος) Ναι ναι. Δεν ήμασταν στο ίδιο τμήμα. Έχουμε ένα χρόνο διαφορά.

- Μικρότερος Τάσο;

- (Τάσος) Τότε ήμουνα μικρότερος. Τώρα, έτσι όπως δείχνω, είμαι μεγαλύτερος.

*γέλια*

 

- Μετά από τόσα χρόνια συναυλιών (δύο πανελλήνιες περιοδείες: 2016, 2017) πώς νιώθετε πριν ανεβείτε στη σκηνή;

- Το ίδιο;

- (Μιχάλης) Όχι. Όχι, όχι… Δεν είναι καθόλου το ίδιο. Εμμ…

- Την πρώτη φορά πως νιώσατε;

- (Μιχάλης) Όταν ανεβήκαμε πρώτη φορά στη σκηνή να παίξουμε; Εγώ τέλεια.

- Άγχος;

- (Μιχάλης) Δεν είχα καθόλου. Και μάλιστα είχα πολύ σκληρό ιστορικό με το άγχος -είχα παρατήσει τη μουσική λόγω του άγχους, όταν μικρός μάθαινα πιάνο και σολφέζ. Τα είχα παρατήσει λόγω του άγχους, και μετά όταν βγήκαμε όλοι μαζί, η μπάντα, επειδή ένιωθα ότι είμαι με τους κολλητούς μου, ένιωθα υπέροχα. Τάσο;

- (Τάσος) Εγώ... στο πρώτο live έτρεμε τόσο πολύ το στομάχι μου που έβγαινε στη φωνή μου και στις ανάσες μου αυτό. Δηλαδή, τραγουδούσα τρεμουλιαστά. Επίσης, έκανα ένα χαζό ροκσταριλίκι, του τύπου να πετάξω μπαγκέτα στο κοινό και χτύπησα ώμο. Εντάξει, δεν την έστειλα και στο νοσοκομείο, αλλά εν πάση περιπτώσει την χτύπησα.

- “Την” κιόλας! Ωχ… 

- (Τάσος) “Την” χτύπησα, ναι… Εε, κατά τ’ άλλα εντάξει. Με τον καιρό, ρε παιδί μου, με το ανέβα στη σκηνή, ξανανέβα στη σκηνή σιγά-σιγά ξεπερνάς το κομμάτι του “αγχώνομαι πριν το live” και περνάς σ’ ένα άλλο στάδιο το οποίο είναι… περνάς μερικές στιγμές στον εαυτό σου και μετά πχ -το εφαρμόζουμε πολύ σε επίπεδο μπάντας- πάντα κάνουμε αγκαλίτσα πριν το live, θέτουμε τον στόχο του live, “πάμε να διασκεδάσουμε τον κόσμο”, “πάμε να περάσουμε εμείς καλά”, κτλ… τα λέμε αυτά.

Αυτά όλα τα χρησιμοποιούμε σαν ρουτίνα και σαν διαδικασία, γιατί το “ανεβαίνω στη σκηνή για να παίξω τη μουσική μου στον κόσμο” είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό κομμάτι για μας και το βλέπουμε πάρα πολύ σοβαρά σε επίπεδο νοοτροπίας. Είναι κάτι πάρα πολύ ιερό για μας το να ανεβαίνουμε στη σκηνή και να παίζουμε τη μουσική μας. Οπότε… είχαμε την ανάγκη να το περάσουμε σ’ ένα λίγο πιο υψηλό επίπεδο γι’ αυτό και κάνουμε αυτή τη διαδικασία κάθε φορά πριν το live -πιανόμαστε, λέμε “παιδιά, πάμε δυνατά” ξέρω γω, “είμαστε κομπλέ”, “δυνατά”... Αυτό μέχρι εκεί. Μη νομίζεις ότι κάνουμε κανένα διαλογισμό, καλούμε ανώτερες δυνάμεις.

*γέλια*

 

- Με ποιους καλλιτέχνες έχετε συνεργαστεί πάνω στη σκηνή;

- (Τάσος) Έχουμε μοιραστεί τη σκηνή με διάφορους καλλιτέχνες όπως ο Μύρωνας Στρατής, ο Ματιάμπα, ο Πλιάτσικας, ο Γιώργος Γάκης κα. Τα τελευταία χρόνια με μια πιο παλιά μπάντα, τους Matisse. Υπήρχε μια εποχή που οι συναυλίες είχαν άνθιση κι εμείς είχαμε την ευκαιρία να παίξουμε μαζί με σημαντικούς καλλιτέχνες και μπάντες. Μέσα από μια τέτοια συνύπαρξη στη σκηνή, δένεσαι με τους άλλους καλλιτέχνες και λειτουργείτε σαν ομάδα.

- Ποιους καλλιτέχνες θαυμάζετε και θα θέλατε να συνεργαστείτε μαζί τους;

- (Μιχάλης) Υπάρχουν καλλιτέχνες που θα θέλαμε να συνεργαστούμε μαζί τους για διαφορετικούς λόγους. Και αυτοί αλλάζουν ανά καιρούς. Υπάρχουν καλλιτέχνες που διακρίνονται για το καλλιτεχνικό κομμάτι, άλλοι πάλι για το επιχειρηματικό ή το παραγωγικό. Με κάποιους η συνεργασία θα έμοιαζε με όνειρο, όταν λέμε για παράδειγμα ότι θα θέλαμε να συνεργαστούμε με κάποιον στην Αμερική.

- (Μιχάλης) Εγώ έχω όνειρο να συνεργαστώ με τους Daft Punk, στο στούντιο τους το Παρίσι. Πιστεύω ότι θα ήταν ένα φοβερό σεμινάριο.

- (Τάσος) Σε επίπεδο συνεργασίας με ιντριγκάρει περισσότερο το live. Θα ήθελα να παίξουμε με τους Daft Punk, Red Hot Chilli Peppers, Weeknd, τους Chic…αν μπορούσαμε μια μέρα να παίξουμε support.

 

*Σε αυτό το σημείο ακολούθησε μακρά κουβέντα πως ενώ ηλικιακά είναι μικροί, είναι θαυμαστές των Chic*

 

(Τάσος) Εγώ με αυτά μεγάλωσα.Οι γονείς μου είχαν κάνει τον Πολιτιστικό Σύλλογο ΔΙΟΝΥΣΟΣ και στα καρναβάλια ή στα γλέντια, ο πατέρας μου θα έπαιρνε την κιθάρα και θα έπαιζε αυτή τη μουσική. Μπορεί να μην θυμάμαι τους τίτλους των τραγουδιών, αλλά με αυτή τη μουσική μεγάλωσα και την αναγνωρίζω μόλις την ακούσω, μου βγαίνει αυθόρμητα η ποπ-ντίσκο διάθεση.

(Μιχάλης) Εδώ να πούμε ότι μας ενδιαφέρουν άτομα που μπορεί να μην είναι γνωστοί ως μουσικοί, αλλά ως producers. Όπως για παράδειγμα ο Max Martin που είναι υπεύθυνος για μια σειρά επιτυχιών από τους Weeknd, την Britney Spears, τους Bon Jovi κ.α. Όπου βάλει το χέρι του, γίνεται επιτυχία, ως άλλος Nile Rodgers.

(Τάσος) Με αυτούς θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε, έστω να πιούμε ένα καφέ. Τους έχουμε πάρει τηλέφωνο βέβαια, αλλά δεν απαντάνε.

 (Μιχάλης) Μουσικά είμαστε παιδιά των 90’s και του ΜΤV. Αλλά στη συνέχεια, πήγαμε και ακούσαμε τις επιρροές των αγαπημένων μας καλλιτεχνών και φτάσαμε στα 70ς. Γι’ Αυτό και οι επιρροές μας φτάνουν τόσο παλιά και γι’ αυτό παίζαμε για κάποιο διάστημα rock n roll.

 (Τάσος) Αυτό μας βοήθησε να αποκτήσουμε και γερές μουσικές βάσεις. Μας πήρε πάρα πολύ χρόνο να μελετήσουμε διάφορα είδη μουσικής με συνέπεια να μπορέσουμε να κατασταλάξουμε στον δικό μας ήχο.

(Μιχάλης) Και η Ποπ δεν είναι ένα ξεκάθαρο είδος μουσικής. Η Pink είναι ποπ καλλιτέχνης, αλλά η ορχήστρα της είναι ροκ. Οι Maroon 5 παίζουν ποπ, αλλά στην ουσία disco. Κι εμείς με τη σειρά μας λέμε ότι είμαστε ένα συνονθύλευμα από επιρροές και η κόλλα που δένει όλα αυτά τα ετερόκλητα στοιχεία, είναι το γεγονός ότι αρέσουν σε ‘μας.

 (Τάσος) Στην ουσία κάνεις ένα κολλάζ όχι όμως συνδέοντας πέντε διαφορετικά πράγματα μαζί, αλλά αυτά φιλτράρονται μέσα μας και ξεπηδά κάτι δικό μας.

 

*Και ήρθε η αγαπημένη ώρα όλων μας, το gossip section!* 

Περιγράψτε ο ένας τον άλλο με μια λέξη.  *Εδώ μας βγάλανε λίγο την πίστη, αλλά τελικά τα καταφέρανε*

(Μιχάλης) Ο Τάσος είναι επίμονος, θέτει στόχους και τους πραγματοποιεί.

(Τάσος) O Μιχάλης όταν τον βαράνε δεν πέφτει όπως εγώ, το λαμβάνει ως κίνητρο για να γίνει καλύτερος.

 

*Ακολούθησε δευτερολογία και για τους δύο*

 

(Μιχάλης) Ο Τάσος είναι καταπληκτικός οργανωτής, που κρατάει το λόγο του και παράλληλο λειτουργεί σαν τείχος που σε προστατεύει. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο επιχειρηματικό κομμάτι.

 (Τάσος) Το να λειτουργούμε αρμονικά είναι μια κατάκτηση και των δυο μας. Πολλές φορές είχαμε τριβές και συγκρούσεις μέχρι να φτάσουμε στο σημείο να μπορούμε να συνεργαζόμαστε όντας ο ένας στο ένα ημισφαίριο κι ο άλλος στο άλλο. Για μένα λέξη-κλειδί είναι η λέξη συγχώρεση.

 

Το αγαπημένο σας φαγητό;

(Μιχάλης) Spaghetti and meat balls μετά από live.

(Τάσος) Κατά περιόδους και περιοχές έχουμε διάφορες παραδόσεις. Στην Κομοτηνή ας πούμε hot dog, στην Ξάνθη μια περίοδο τρώγαμε frozen yoghurt. Στο τελευταίο live φάγαμε burger.

 

Τι ζώδιο είστε.

(Μιχάλης) Καρκίνος με επιρροή από Τοξότη.

(Τάσος) Ταύρος με Τοξότη.

 

Ποιο είναι το αγαπημένο σα τραγούδι από τα δικά σας;

(Τάσος) Αν και ανά περιόδους αλλάζουν, αυτή την περίοδο στέκομαι για κάποιο λόγο στο “Lifting myself”. Κάθε φορά που το ακούω, το απολαμβάνω και το ακούω προσεκτικά.

(Μιχάλης) Εμένα μου αρέσει η αυθάδεια του Average Guy που δεν την έχουν τα υπόλοιπα τραγούδια μας. Και το Restart.

 

Από πότε ασχολείστε με τη μουσική;

(Τάσος) 4-5 ξεκίνησα με πιάνο και μεταλλόφωνο. Στη Β γυμνασίου ξεκίνησα τύμπανα, αλλά πολύ χαλαρά. Όταν φτιάχτηκε προσανατολίστηκα πλέον στα τύμπανα.

(Μιχάλης) Στα 7 μου ξεκίνησα πιάνο και μετά στα 13 έμαθα κιθάρα μόνος μου.

 

Ποια απόφαση σχετικά με την μπάντα θα αλλάζατε εάν μπορούσατε να πάτε πίσω στο χρόνο;

(Τάσος) Γυρνούσαμε από ένα στούντιο που είχαμε κάνει πρόβα για μια σχολική γιορτή στο γυμνάσιο και με ρωτάει ο Μιχάλης “ψήνεσαι να κάνουμε μια μπάντα;”. Εκεί έπρεπε να πω όχι...

*πολλά γέλια*

(Μιχάλης) Κάποιες κουβέντες θα έπρεπε να είναι ξεκάθαρες από πολύ νωρίς μιας και θα κερδίζαμε χρόνο και επίσης αν ήξερα το μέλλον, θα μελετούσα περισσότερο όταν ήμουν μικρός μιας και τώρα οι υποχρεώσεις δεν σου αφήνουν χρόνο.

 

Τι συμβουλές θα δίνατε σε μια νέα μπάντα;

(Μιχάλης) Να γράφουν δικιά τους μουσική και να έχουν όραμα, όχι απλά να το κάνουν επειδή έχουν ελεύθερο χρόνο.

 

Σχέδια για το μέλλον;

(Τάσος/Μιχάλης) Να επιβιώσουμε του Covid-19 και στη συνέχεια να βγάλουμε δική μας μουσική (που έχουμε γράψει κιόλας μετά το άλμπουμ) και να επιστρέψουμε στα live. Ούτως ή άλλως δεν θεωρούμε ότι το Restart έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του.

 

 Θα μας πείτε λίγα λόγια για το Restart;

(Μιχάλης/Τάσος) Μετά την περιοδεία του Material Life, αναθεωρήσαμε αρκετά πράγματα σχετικά με τους στόχους μας. Είχαμε κατορθώσει και να ηχογραφήσουμε σε μεγάλα στούντιο και να περιοδεύσουμε επί μακρόν. Αυτό που θέλαμε πλέον είναι να γράψουμε ένα δίσκο που να μιλάει για πιο προσωπικά θέματα, όπως τον θέλαμε εμείς. Ο δίσκος μιλά για την πανδημία, την καραντίνα, σχέσεις που τελείωσαν άσχημα. Το υλικό που μπήκε στο project ήταν το μεγαλύτερο που βγάλαμε ποτέ. Και το feedback που πήραμε για το άλμπουμ ήταν θετικό.

Ηχογραφήθηκε στην Ξάνθη με τη βοήθεια του συνεργάτη μας του Γιάννη Βαρελίδη και στη Θεσσαλονίκη με τον Απόστολο Σιώπη, συνεργάτη μας επί χρόνια.

 

 

Επιμέλεια συνέντευξης: Ιωάννα Κουτάκη, Ελισάβετ Παπαδοπούλου, Κωστής Ζιαγκλιαβός, Παναγιώτης Κουτάκης (καθηγητής)

Επιμέλεια απομαγνητοφώνησης: Μαρία Ευφραιμίδου, Κωστής Ζιαγκλιαβός, Παναγιώτης Κουτάκης (καθηγητής)