Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2024

Δημήτρης Ζερβουδάκης: Η γενιά μου σας οφείλει μια συγγνώμη

[Συμμετείχαν οι μαθητές: Αμαλία Κουτρούμπα, Αλέξανδρος Σιγλίδης, Στέλλα Ασημάκη, Φένια Κοπτερίδου, Χαράλαμπος Παπαδόπουλος]

Βρείτε το group μας στο Facebook

Στις 5 Ιανουαρίου, πριν τη συναυλία του στη στκηνή της Misirlou, ο Δημήτρης Ζερβουδάκης, τραγουδοποιός (γιατί το μουσικός δεν το δέχεται για τον εαυτό του) που μετράει εμπειρία δεακαετιών, μας παραχώρσε λίγο από τον χρόνο του για μια συνέντευξη.

Το live του, που ακολούθησε, διήρκησε πάνω από τρεις ώρες (με μικρό, έστω διάλειμμα), χωρισμένο σε δύο μέρη.  Στελεχωμένος με κιθάρα-μπάσο-ντραμς, αλλά και μπουζούκι και μια μεγάλη ποικιλία πνευστών, έπαιξε τα γνωστά, αγαπημένα κομμάτια του, όπως το ορόσημο Γράμμα σ' έναν Ποιητή, τα Ανείπωτα, η Πλατεία Ναυαρίνου ή το Κράτα με, αλλά και νεότερες συνθέσεις του, όπως του Τρελού η Ανάσα, από τον τελευταίο του δίσκο και το Abo Johnny.

Έδειξε ένα πρόσωπο ιδαίτερα επικοινωνιακό και με χιούμορ, συζητούσε με το κοινό και τους μουσικούς του και μοιράστηκε τις ιστορίες πίσω από πολλά από τα τραγούδια του, ανεφερόμενος και στους στιχουργούς τους (γιατί καποια από αυτά δεν είναι σε δικό τους στίχο) που ήταν συνήθως δικοί του άνθρωποι, φίλοι του. Η παρουσία του ήταν δυναμική και ηχηρή, κρύβοντας τα 63 του χρόνια, όχι όμως και την εμπειρία που του έχουν αφήσει.

Το κοινό δυστυχώς δεν ήταν και τόσο αφοσιωμένο στη συναυλία, στο οποίο συνέβαλε σίγουρα το μέγεθος του χώρου - τα πίσω τραπέζια ειδικά, ήταν πολύ μακριά και η μουσική περνούσε μάλλον σε δεύτερη μοίρα. Ο τραγουδιστής αναγκάστηκε μάλιστα να παραπονεθεί για τις ομιλίες. 

Παρακάτω η συνέντευξη:

   



 

 Ποια ήταν τα ακούσματα σας σε μικρή ηλικία;

Στο σπίτι η οικογένεια μου γενικώς άκουγε μουσική. Οι γονείς μου τραγουδούσαν και ο πατέρας μου έπαιζε επίσης λίγη κιθάρα. Θυμάμαι ότι τους άρεσαν όλα τα λαϊκά της εποχής, αλλά τους άρεσε πολύ και ο Γούναρης. Είχα και την τύχη να ακούσω και πάρα πολύ ρεμπέτικο σε μικρή ηλικία, από έναν μπάρμπα μου. Επίσης είχα την τύχη να έχω μεγάλο αδερφό, ο οποίος με έφερνε σε επαφή με ότι γινόταν στην διεθνή σκηνή εκείνο τον καιρό. Μέσα από την άνθιση του ροκ, ειδικά. Οι “φάπες” έρχονταν από διαφορετικές μεριές και ήταν τελείως αντιφατικές. Και έτσι προέκυψε και αυτή η αγάπη για τον συνδυασμό όλων αυτών των μουσικών στοιχείων, δηλαδή για την διαφορετικότητα.

 

Πως ξεκινήσατε να ασχολείστε ο ίδιος με τη μουσική;

Η απόφαση αυτή έγινε στο πανεπιστήμιο. Στο τρίτο ή τέταρτο έτος, όταν είχα μεγαλώσει. Ασχολιόμουν από μικρός, αλλά εντελώς ερασιτεχνικά: στο σπίτι, με φίλους μόνο.

 

Πότε ξεκινήσατε να παίζετε;

Νωρίς, από το γυμνάσιο. Μετά στο πανεπιστήμιο οι παρέες ανοιχτήκανε, παίζαμε πιο συχνά, πιο πολύ. Προκύψαν και τα πρώτα συγκροτήματα και δουλεύαμε σαν μουσικοί πλέον. Έπρεπε να προχωρήσει λιγάκι και το βιοποριστικό κομμάτι και η μουσική μας κέρδισε. Από τους Nέους Eπιβάτες, μείναμε όλοι στην μουσική, αυτό είναι το ευχάριστο - παρόλο που κάποιοι κάνανε και δεύτερες δουλειές.

 

Σε ποιο σημείο μπορούσατε να βιοποριστείτε αποκλειστικά από τη μουσική;

Αρκετά νωρίς, γιατί είχαμε κάνει μια παρεούλα και παίζαμε σε ταβερνάκια στην Θεσσαλονίκη - και τα καλοκαίρια στην Θάσο σε ένα καλοκαιρινό μαγαζί αντίστοιχα.

 

Πως έχει εξελιχθεί η σχέση σας με τον κόσμο σε όλα αυτά τα χρόνια;

Η σχέση μου με τον κόσμο ξεκίνησε μέσα σε μία πολύ ταραγμένη εποχή. Στην χώρα υπήρχε δικτατορία. Η πτώση της δικτατορίας μας βρήκε μικρά παιδιά, δεκατεσσάρων χρονών περίπου. Και όσοι είχαμε μεγάλα αδέρφια είχαμε και τα ερεθίσματα από αυτούς που βγήκαν μπροστά, διεκδίκησαν κάτι καλύτερο για τον εαυτό τους και την κοινωνία μας. Μπήκα πολύ νωρίς σε μία κοινωνική “ενσυναίσθηση”. Όταν, με τον καιρό, άρχισαν οι πρώτες δυσκολίες, οι πρώτες απογοητεύσεις από αυτή την δραστηριότητα και την στάση, δεν θεώρησα σωστό να αποσυρθώ και να ιδιωτεύσω, αλλά έδωσα πολλά στον τρόπο επικοινωνίας μέσω της μουσικής. Αυτό που δεν μπορούσε να μου βγει κανονικά, άρχισα να το απολαμβάνω μέσα από τη μουσική.

Και είχα και την τύχη, αργότερα, να γνωρίσω σπουδαίους ανθρώπους του χώρου, οι οποίοι ήταν σαφώς ταγμένοι σε μια άλλη λογική για τα πράγματα. Το έργο τους αναζητούσε μια πιο δίκαιη κοινωνία, δημοκρατία για τον τόπο… -  και αυτός ο τρόπος μου άρεσε. Συνδύασα την κοινωνική εκφορά μου με την μουσική και τελικά βρήκα ένα μοτίβο το οποίο θεώρησα ότι άξιζε τον κόπο: μπόρεσα να λέω κάτι, να παλεύω για κάτι και ταυτόχρονα να περνάω καλά μέσα από τη μουσική μου.

 

Πως εξελίχθηκε το κοινό σας από τότε μέχρι τώρα;

Είναι πολλά χρόνια. Κάποιοι, που δεν σώθηκαν με τίποτα, επέλεγαν και τότε και σήμερα σκουπίδια. Τώρα, το να έρχεται κόσμος και να μου λέει ότι μέσα από την δική μου προσπάθεια γνώρισε λίγο καλύτερα την μουσική και σε μια πιο ευγενή μορφή της τολμώ να πω, για εμένα είναι μεγάλη νίκη. Αυτό είναι που με ενδιαφέρει.


Πως γεννιέται ένα κομμάτι σας; Για παράδειγμα γράφετε πρώτα τους στίχους ή την μουσική;

Δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος τρόπος σε αυτό…Πολλές φορές σε βασανίζει μια ιδέα μελωδική την οποία θα την καταγράψεις με κάποιο τρόπο και μετά εκεί πάνω πιθανόν να σου να σου έρθουν κάποια λόγια ή και αντίστροφα - πρώτα να σου να σου έρθουν τα λόγια και αργότερα να τα ντύσεις με τη μουσική σου… 

Έχει να κάνει νομίζω με το τι ερέθισμα εισπράττεις. Βλέποντας δίπλα σου π.χ. μια μεγάλη χαρά ή αντίστοιχα κάτι πολύ στενάχωρο, θα σου δώσει το έναυσμα να ξεκινήσεις, να εκφράσεις το συναίσθημα σου… Θα μου πεις μέσα από την τέχνη; Ναι, μέσα από την τέχνη φυσικά. Η τέχνη πρέπει να το κάνει αυτό, να τακτοποιεί λίγο τα πράγματα που είναι σε ανισορροπία. Και ποιος είναι ο δείκτης για την ισορροπία;  

Νομίζω ο άνθρωπος… στον πυρήνα της προσπάθειας είναι και πρέπει να είναι εκεί πάντα ο άνθρωπος!

 

Πως προέκυψε το συγκρότημα Νέοι επιβάτες;

Νομίζω μέσα από την ανάγκη ζήσουμε από αυτό που κάνουμε, να έχουμε την χαρά να το ζήσουμε.

Και ξεκινήσαμε ως φίλοι, μέσα από τα στέκια που υπήρχαν τότε, μέσα από διεργασίες που είχαν άμεση σχέση με την καθημερινότητα, με τη ζωή. Δεν είχαμε αυτή την αντίληψη του “εγώ, ως ματαιόδοξος νέος θα χτυπήσω την πόρτα σε μια δισκογραφική και θα ζητήσω να με κάνει φίρμα”. Υπήρχε και υπάρχει αυτή η νοοτροπία στους ανιρώπους, αλλά εμείς θέλαμε να βγούμε και να πούμε κάτι, να πούμε την αλήθεια μας.


Με ποιον τρόπο έγινε το βήμα έτσι ώστε να μπείτε στην δισκογραφία; 

Εμείς τότε είχαμε και μία αλλιώτικη τρέλα. Μας είχε γίνει μια πρόταση, γιατί ήταν πολύ της μόδας τότε, να πηγαίνουμε σαν κομπανία σε μικρά στέκια και να παίζουμε διασκευές λαϊκών και ρεμπέτικων κομματιών – το οποίο ρεμπέτικο παίζεται και σήμερα αρκετά, το βλέπετε κι εσείς. Βέβαια είναι πολύ καλό αυτό για μένα, το ότι ξαναέρχεται  το ρεμπέτικο και το γνωρίζουν και οι νέες γενιές. 

Κακά τα ψέματα, το ρεμπέτικο τραγούδι, το λαϊκό και φυσικά το δημοτικό είναι το γονιδίωμά μας, είναι ο τρόπος μας ως πολιτισμός, η σφραγίδα μας στην παγκόσμια κοινότητα. Πρέπει να σεβόμαστε εμείς οι ίδιοι αρχικά την μουσική και στη συνέχεια οι υπόλοιποι. Είτε, αυτός είναι ο πλανήτης ολόκληρος, είτε είναι εξωγήινοι…[γέλια]

Και αυτό έχει μεγάλη αξία… Να μπορείς να είσαι όλα αυτά τα οποία έχουν έρθει σήμερα ως συλλογική μνήμη!

Και για να συμπληρώσω και σχετικά με την δισκογραφία, θυμάμαι τότε είχαμε βγάλει μια αφίσα, στην νομική στην Θεσσαλονίκη, η οποία έλεγε “Εμείς, σε δικά μας τραγούδια”. Θέλαμε να κάνουμε ένα συγκρότημα το οποίο δεν θα έκανε επανεκτελέσεις. Δε μας αφορούσε κάτι τέτοιο.

 Θέλαμε να έχουμε να πούμε κάτι εμείς, ως νέα γενιά… Είχαμε ήδη ετοιμάσει κάποια τραγούδια τα οποία τα παίζαμε στις παρέες, σε στέκια φοιτητικά, που ήταν πιο ελευθεριακά σε ό,τι αφορά την αισθητική τους, δεν είχαν αυτόν τον αυστηρό συντηρητισμό!

 

 Ο Γιάννης  Μαρκόπουλος που σας είδε και σας “τσίμπησε”;

Ο Γιάννης ο Μαρκόπουλος μας άκουσε καταρχάς ως νέους επιβάτες και μας φώναξε να πάμε να συμμετάσχουμε σε ένα δίσκο του, “To ρεπορτάζ”, περίπου το ‘86…

Μετά από την γνωριμία μας υπήρξε μια έντονη δραστηριότητα. Συμμετείχαμε σε διάφορες δουλειές, εκεί γνωρίστηκα και με τον Παύλο Σιδηρόπουλο, γιατί οι δυο τους ήταν πολύ καλοί συνεργάτες.  Και έτσι κολλήσαμε σαν παρεάκι σε διάφορους τομείς… 

Ο Παύλος πάντα είχε ένα καλό λόγο, μια συμβουλή ρε παιδί μου . Θυμάμαι κουβέντες του μέχρι σήμερα! Εμείς τότε, τον ακούγαμε ως φοιτητές τον Παύλο· όπως και το Πουλικάκο…Την πρώτη φορά που βρέθηκα στον ίδιο χώρο με τον Παύλο…έπαθα σοκ!

 

Σχετικά με αυτό, διαβάσαμε πως θα έβγαινε ένας δίσκος που θα γράφατε με τον Παύλο και τον Παντελή Δεληγιαννίδη. Γιατί δεν πραγματοποιήθηκε τελικά;

Εκείνον  τον καιρό ο Παύλος είχε «ορφανά» τα Μπλουζ του Πρίγκηπα. Τα Μπλουζ του Πρίγκηπα ποτέ δεν έγιναν δισκογραφική δουλειά, μόνο βγήκανε σαν demo. Τον ίδιο καιρό εγώ είχα γράψει το Γράμμα σ’ έναν Ποιητή, ήδη το είχα στο συρτάρι μου. Έγραψα και λίγα ακόμα τραγούδια τα οποία είχαν πιθανά ένα ενδιαφέρον, αντίστοιχα και για τον Παύλο. Έτσι και έγινε μία πρόταση: να πω εγώ μερικά από τα Μπλουζ του Πρίγκηπα, να πει ο Παύλος κάποια από τα δικά μου και να δημιουργήσουμε έναν κοινό δίσκο τον οποίο θα έφτιαχνε ο Παντελής Δεληγιαννίδης.

 Δυστυχώς όμως, δεν καταφέραμε να το κάνουμε αυτό. Βέβαια, το Γράμμα σ’ έναν Ποιητή με έχει στιγματίσει εντέλει σαν παρουσία… Όχι  ότι θα με χαλούσε να το έχουμε μοιρασμένο με τον Παύλο. Φυσικά και όχι, μη λέμε ότι θέλουμε!


Υπάρχουν συγκεκριμένοι καλλιτέχνες που συνέβαλαν περισσότερο στην εξέλιξη της καριέρας σας? Με ποιον τρόπο?

- Άκουσα σε πολύ μικρή ηλικία τον Σαββόπουλο, από το Φορτηγό του και άρχισα να τον ακολουθώ και να τον συνοδεύω. Τολμώ να πω ότι ακόμα και σήμερα κάποια πράγματα  τα λατρεύω, ξεκάθαρα. Επίσης έχω να πω πως όλοι οι μεγάλοι του ρεμπέτικου με επηρέασαν. Είχα τον μπάρμπα μου να με βάζει να ακούω ρεμπέτικο, αλλά μου έβαζε μόνο τις αυθεντικές εκτελέσεις. Ήταν άνθρωπος της φτώχειας και δούλευε σκληρά, αλλά είχε μεγάλη αγάπη για το ρεμπέτικο και άκουγε με τις ώρες.

Βέβαια το ρεμπέτικο από εκεί δεν γεννήθηκε? Από τη φτώχεια, από τους εργάτες…

-Από την φτώχεια, σίγουρα. Τώρα, για την εργατιά… είναι πολλά που χρήζουν  κοινωνιολογικής προσέγγισης. Αλλά σίγουρα γεννήθηκε από την ανάγκη και από τη μεγάλη δυσκολία . Είχα έναν δάσκαλο που με είχε σε μία χορωδία βυζαντινής μουσικής, γνώρισα νωρίς και τα δημοτικά τραγούδια. Σας το λέω και πάλι, η μεγάλη ανατροπή στο μυαλό μου ήταν η είσοδος στην διεθνούς  σκηνής: Doors, Led Zeppelin, Neil Young, Dylan, Stones, Frank Zapa… Άρχισα εκεί να ξεφεύγω εντελώς και ήταν τέτοιο το συνονθύλευμα στο κεφάλι, που έπρεπε με κάποιον τρόπο, λίγο να το να το συνταιριάξω για να μπορέσει να βγει το δικό σου το στίγμα. Επίσης  θεωρώ πως η γλώσσα μας είναι απόλυτα επαρκής για κάθε μουσικό μοτίβο που υπάρχει. Κάποιοι λέγανε πως δεν κάνει η ελληνική μουσική για την ροκ, που κατά τη γνώμη μου είναι ανοησίες.


Τι επίδραση πιστεύετε ότι έχει η μουσική στην νεολαία και γενικότερα στον κάθε άνθρωπο?

Τώρα είναι σαν να με ρωτάτε τι επίδραση έχει ο έρωτας. Όπως δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς έρωτα, έτσι δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς μουσική. Όταν έρχεται ο έρωτας, στην αρχή μπορεί να μοιάζει σαν αρρώστια, να ζεις μέσα σε μια τρέλα - το ίδιο πράγμα είναι και η μουσική. Ξεκινάς από ένα τρελό σύννεφο και ξαφνικά βρίσκεσαι...Τώρα βλέπω την κόρη μου  που έχει μπει στη λόγια μουσική και βλέπω πόσο μελετάει, βρίσκεται σε άλλο κόσμο. Δηλαδή έχεις πολλά πράγματα να δεις και πολλούς τρόπους να κινηθείς. Πάντα όμως η μουσική για μένα ήτανε παρηγοριά  σε δύσκολες στιγμές .


Έχετε αντιμετωπίσει ποτέ αντιδράσεις για την πολιτική τοποθέτηση μέσα στη μουσική σας? Έχει φτάσει ποτέ ο κόσμος σε ακραίο σημείο;

Ας φτάνουν σε αυτό το σημείο… όσο αυτοί φτάνουν εκεί, εμείς ξέρουμε ότι είμαστε στο σωστό δρόμο. Αλίμονο αν δεν έφταναν... Εννοείται παιδιά ότι θα ζήσουμε και αποκλεισμούς. Αλλά μας στηρίζουν πολλοί, όπως η κρατική ραδιοφωνία – γι’ αυτό και την στηρίξαμε κι εμείς, όταν πήγε να κλείσει η ΕΡΤ.

Το διαδίκτυο κάνει πλέον πολύ καλή δουλειά. Αυτοί οι αποκλεισμοί που δημιουργούσαν οι εταιρείες, που έφτιαχναν μία μονομανιακή σχέση του κοινού με το τραγούδι, έχουν τελειώσει. Παλιότερα έβγαινε ένα κομμάτι και το έπαιζαν ακόμα και τα πλυντήρια. Αυτό έχει σπάσει τώρα. Βέβαια έχουμε  άλλη διδακτορία της παραπληροφόρησης - ειδικά για σας είναι  πολύ σημαντικό να προσέχετε. Εμείς λόγω βιωμάτων φιλτράρουμε με ένα διαφορετικό τρόπο τις καταστάσεις, εσείς πρέπει την πατήσετε  για να πάρετε το βίωμα .


Πόσο σημαντική πιστεύετε είναι η σύνδεση μεταξύ πολιτικής και τέχνης?

Νομίζω ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς ανάσα.

Η πολιτική, ακόμα και στη διεφθαρμένη της πλευρά - για την οποία είμαστε εμείς υπεύθυνοι, είτε γιατί γοητευόμαστε από αυτή τη διαφθορά είτε γιατί την ανεχόμαστε – είναι απαραίτητη. Ο Αριστοτέλης είπε και είπε αυτά που είπε, τότε που τα είπε: δηλαδή τι σημαίνει πολιτικό ον, ότι ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον δεν μπορεί μόνος του. Άρα αυτομάτως ορίζεται και η αξία της παρουσίας της πολιτικής στη ζωή μας.

Το ότι θέλουνε μες στα χρόνια να μας απομακρύνουν από αυτόν τον τρόπο σκέψης, έχει να κάνει με τον ταξικό χαρακτήρα της πολιτικής, όπως και της δικαιοσύνης αν θέλετε, όπως και τον δικαιωμάτων που γκρεμίζονται σήμερα -κάτι το οποίο σας αφορά πάρα πολύ. Γιατί παιδιά, μην ξεχνάτε ότι εσείς είστε ο στόχος της εκμετάλλευσης. Εμείς σιγά-σιγά παροπλιζόμαστε, περνάμε σιγά-σιγά στην εφεδρεία.

Γι’ αυτό, όσο μπορείτε, με τα εφόδιά σας, με τις σπουδές σας, με τη βοήθεια των γονιών σας, να παραμείνετε στην πολιτική. Να μείνετε στην κοινωνία, γιατί σας έχει ανάγκη. Εσείς είστε η ελπίδα.

 




Nα πιαστώ από αυτό για τις σπουδές που είπατε: πέρσι υποβαθμίστηκαν τα πτυχία των δραματικών σχολών και δικαίως αντέδρασαν όλοι οι καλλιτέχνες. Πιστεύετε ότι διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο και οι υπόλοιπες τέχνες; Ότι έχει ξεκινήσει μία αλυσίδα;

Ναι, κινδυνεύουν παιδιά. Οτιδήποτε δίνει χαρακτήρα αυτονομίας, αυτενέργειας στο άτομο ή σε συλλογικότητες, οτιδήποτε μπορεί να μας φέρει κοντά και να μας οδηγήσει στο δρόμο της αλληλεγγύης δεν το θέλουν πια. Θέλουν ατομικότητα, θέλουν να μας ελέγχουν όλους και να μην έχουμε επαφή με τον διπλανό μας. Να είμαστε μόνοι μας. Αυτό το πράγμα όμως δεν θα περπατήσει, γιατί βλέπουμε τι συμβαίνει με τη βία και μάλιστα στις ηλικίες σας - έχω και έναν έφηβο εγώ στο σπίτι - για το οποίο τολμώ να πω ότι εμείς σας οφείλουμε μία συγνώμη.

Γιατί έχουμε πολύ μεγάλη ευθύνη για αυτά τα χάλια. Και οι συνομήλικοί μου δεν κάθονται να το δουν αυτό και να πάρουνε αυτή την ευθύνη - και την πολιτική, αλλά και την κοινωνική (να στηρίξουν τα εργασιακά δικαιώματα, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, που είναι τώρα σε πρώτο πλάνο και αποτελούν μία καινούργια πραγματικότητα την οποία πρέπει να δεχτούμε). Οι συνομήλικοί μου δεν βγαίνουν μπροστά… από τα παιδιά τους πρακτικά. Εγώ από αυτό πληγώνομαι και δεν μπορώ να το διαχειριστώ. Να σας το πω πάρα πολύ απλά: δεν μπορεί να πέφτει τόσο ξύλο μέσα στο πανεπιστήμιο από την πανεπιστημιακή αστυνομία και οι συνομήλικοί μου να λένε “Α, δεν άκουσα”. Τι θα πει δεν άκουσες; Δεν άκουσες; Φταις!


Τώρα θα πέσει λίγο η ένταση… Είδαμε ότι σπουδάσατε νομική

Το οικονομικό της νομικής

Μάλιστα. Θέλουμε να ρωτήσουμε πώς προέκυψε. Δηλαδή το θέλατε;  Υπήρχαν πιέσεις; Θέλατε να πάτε κατευθείαν για μουσικός;

Όχι, ποτέ δεν είχα σκεφτεί ότι θα γίνω μουσικός. Βρέθηκα στο οικονομικό, επειδή έπιασα αυτές τις μονάδες, όπως και τόσα άλλα παιδιά. Άλλα δηλώσαμε, αλλού βρεθήκαμε. (Και τελικά τι μας λένε; «Στον εργασιακό σας βίο, θα αλλάξετε δουλειά μπορεί και τέσσερις φορές»)

Βρεθήκαμε σε μία σχολή που δεν μπόρεσε να μας κρατήσει. Εμείς είχαμε μία άλλη προσέγγιση: αγαπούσαμε κάποιοι την πολιτική οικονομία, τα οικονομικά και κοινωνικά μοντέλα που είχαν προκύψει και μελετούσαμε, δυστυχώς όμως δεν ήταν μία σχολή που μπορούσε να ικανοποιήσει αυτές μας τις ανάγκες. Και αναγκαστήκαμε, πολλοί από εμάς, να αλλάξουμε κατεύθυνση. Κάποιοι πήγαν στις παιδαγωγικές ακαδημίες, κάποιους σαν και μένα μας νίκησαν τα μαθηματικά.

Γιατί εμείς δεν είχαμε διδαχτεί τα αντίστοιχα μαθηματικά στο λύκειο για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτά στο πρώτο και το δεύτερο έτος του πολυτεχνείου. Κι έπρεπε έτσι, στο οικονομικό της νομικής, να κάνουμε μαθηματικά λυκείου για να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτά που μας είχαν έρθει. Δηλαδή να κάνουμε φροντιστήριο για τα μαθηματικά της σχολής. Και μαζεύτηκε ένας τεράστιος όγκος δουλειάς - εγώ να φανταστείς διαφορικές εξισώσεις δεν είχα δει ούτε στον ύπνο μου… Όρια και προόδους... Και τώρα που τα λέω, ανατριχιάζω.

Παρόλα αυτά, σας άφησε κάτι θετικό η σχολή;

Ναι, σίγουρα. Από όλα αυτά τα χρόνια στην πανεπιστημιακή κοινότητα, νιώθουμε μία προαγωγή… Υπήρχε και ένας φοιτητικός όμιλος θεάτρου και κινηματογράφου, υπήρχε έντονη πολιτιστική δραστηριότητα και ήμασταν κοντά σε αυτό. Συμφοιτητές μας οργάνωναν θεατρικές παραστάσεις πολύ αξιόλογες και πολλοί απ’ αυτούς μείναν και στο σανίδι. Δεν μας έμεινε δηλαδή κάτι από την σχολή καθ’ αυτή, αλλά από το περιβάλλον.


Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;

Να πάω στο φεγγάρι!

Το πρώτο πλάνο σίγουρα είναι η μουσική. Ετοιμάζουμε μία δουλειά πάνω σε πέντε ποιήματα του Brecht, ένα του Mayakovski, ένα το Λασκαράτου, ένα του Σαχτούρη και ένα του T.S. Eliot. Είναι 9 τραγούδια, τα οποία θα κυκλοφορήσουν προς την άνοιξη.

Ωστόσο ετοιμάζουμε και κάτι ακόμα. Ο μπασίστας  μας είναι ο Χρήστος Τσαπράζης που έπαιζε και στα Ξύλινα Σπαθιά. Με το Χρήστο γνωριζόμαστε από πολύ παλιά, όσα χρόνια είμαι στη μουσική. Έχουμε συγκλίνει στην φιλία και στην συνεργασία μας και ζούμε μαζί. Μου έφερε ένα πάρα πολύ ωραίο τραγούδι. Τους στίχους έχει γράψει ένας φίλος, ο Νίκος ο Μοσχόπουλος. Μας χάρισε ένα πολύ ωραίο στιχάκι και ηχογραφούμε και αυτό τώρα, στο οποίο μάλιστα συμμετέχει και ένα υποσύνολο της συμφωνικής ορχήστρας της Γιουβέντα που είναι ορχήστρα νέων στην δική σας ηλικία και είναι απίστευτοι. 

 

Σχετικά με τον πρώτο δίσκο που είπατε ότι ετοιμάζετε με τα ποιήματα. Σε συνεργασία με ποιους θα γίνει αυτό;

Την μουσική την έχει γράψει ο Γιώργος ο Κομπογιάννης, ο οποίος έχει μεγάλη θητεία στην θεατρική μουσική.

 

Είστε πρόεδρος του Συλλόγου Μουσικών Βορείου Ελλάδος, για ακόμα μια χρονιά. Ποια είναι η δράση του συλλόγου για αυτούς που δεν ξέρουν;

Καταρχάς χαίρομαι που με ρωτάτε για τον σύλλογο. Είναι ένα εργασιακό σωματείο -όχι ένας σύλλογος γενικός και αόριστος- στο οποίο πρώτη γραμμή είναι η δραστηριότητα του κλάδου. Είναι ένα σωματείο το οποίο δεν κάνει διακρίσεις (είδος μουσικής, πολιτική ταυτότητα κτλ) στα μέλη του. Για εμάς, αυτό που προέχει είναι η εκπροσώπηση του κλάδου. Και τα έχουμε καταφέρει αρκετά καλά, με την έννοια ότι έχουμε μια δυνατή αντιπροσώπευση στο εργατικό κέντρο της Θεσσαλονίκης και έχουμε επίσης κοινωνικοποιηθεί στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος-Ακροάματος στην Αθήνα, παίρνοντας μάλιστα την αντιπροεδρία. Τέλος, όπου υπάρχει συλλογική συζήτηση είμαστε παρόντες, εκπροσωπώντας ένα μεγάλο κομμάτι μουσικών “ελευθέρας βοσκής”, όπως τους λέω εγώ. Γιατί υπάρχουν κι άλλα σωματεία, σοβαρά, με συμβάσεις δημοσίου, όπως συμφωνικές ορχήστρες, η κρατική ορχήστρα της ΕΡΤ…

 

Πάντως είναι πολύ σημαντική η δράση σας.

Ειλικρινά χαίρομαι που το λέτε. Για εμάς αυτό είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση και μας δίνει κουράγιο να συνεχίσουμε για να παραδώσουμε ένα εργαλείο δουλειάς στους νεότερους. Γιατί είναι αλλιώς να πηγαίνεις μόνος να διεκδικήσεις το δίκιο σου για κάτι που έγινε στον χώρο της εργασίας και αλλιώς να έχεις μαζί σου ολόκληρο σωματείο, είναι πολύ διαφορετικά.

Τώρα, ας πούμε σκεφτόμαστε να βγάλουμε μια ανακοίνωση που να τους λέει να προσέξουν τον κλάδο μας γιατί όλη αυτή η παραφιλολογία με τον κορονοϊό καταστρέφει την δουλειά μας και γι’ αυτούς δεν τρέχει τίποτα. Το θέμα είναι ότι υπάρχουν οικογένειες από πίσω. Όμως όταν έχεις να κάνεις με ένα σωματείο που ιδρύθηκε το 1922…. Βάλτε με το μυαλό σας τι ευθύνη είναι. Πάνω από εκατό χρόνια σωματείο! Επίσης έχουμε και κάποια έσοδα. Έχουμε στήσει ένα ταμείο αλληλοβοηθείας που στον καιρό της πανδημίας έλαβε έσοδα απ’ όλο τον πλανήτη, χωρίς υπερβολή. Είχαμε εισφορές από ομογενείς από Αυστραλία, Καναδά, Αμερική, Γερμανία, Κύπρο. Με αυτές προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε μια σειρά κουπονιών γιατί εκείνη την εποχή οι μουσικοί αγγίζαμε την ανθρωπιστική κρίση. Φανταστείτε ότι το σωματείο μας, στην ιστορία του, δύο φορές έχει διανείμει επισιτιστική βοήθεια. Η μια ήταν στην κατοχή και η άλλη τώρα στην πανδημία. Τα λέγαμε στους διαχειριστές του συστήματος τότε και δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι εννοούσαμε. Δεν είχαν καμία επαφη.

 

Αυτά είχαμε να πούμε. Ευχαριστούμε πολύ!

Εγώ ευχαριστώ παιδιά!


Πέμπτη 18 Ιανουαρίου 2024

Συνέντευξη με τον Κωστή Μαραβέγια

 Με αφορμή την συναυλία του Κωστή Μαραβέγια που πραγματοποιήθηκε στις 23/12/23 στο Live stage της Μισιρλού, η ομάδα μας είχε την ευκαιρία να μιλήσει μαζί του κάνοντας μια πολύ ωραία συζήτηση την οποία μπορείτε να δείτε παρακάτω…

Στη συνέντευξη συμμετείχαν: Μαλαματένια Αργυρίου, Άγγελος Συμεωνίδης, Αλέξανδρος Σιγλίδης, Παναγιώτης Πετρόπουλος, Νίνα Πασάι, Νικολέτα Αβραμίδου, Στέλλα Ασημάκη, Αναστασία Πυσκιλοπούλου, Σοφία Συκά, Ευαγγελία Πεντζουρίδου.

-Ποιά ήταν η πρώτη σας επαφή με τη μουσική;

-Ήμουνα πολύ μικρός, είχα μια θεία (που δεν την έχω ξαναδεί από τότε) και  μου είχε φέρει μια μελόντικα για τα Χριστούγεννα, η οποία είχε τα βασικά μόνο, δεν είχε καν τις 12 νότες, είχε 7. Εγώ ήμουν 5 περίπου και ό,τι τραγούδι άκουγα το έπαιζα στη μελόντικα. Και η μητέρα μου, εκεί που έπλενε τα πιάτα μου λέει "συγγνώμη, αυτό πού το βρήκες;". Της λέω "Το άκουσα και το έπαιξα…"  Μετά έπαιζε κάτι άλλο το ραδιόφωνο, πάλι εγώ το έβρισκα στη μελόντικα και η μητέρα μου να λέει, "Παιδί μου, πώς;" Λέω "Δεν ξέρω, το ακούω και το μεταφράζω σε νότες".  Τότε οι γονείς μου είπανε "Αυτό το παιδί είναι πολύ μεγάλο ταλέντο, πρέπει να το στηρίξουμε".


-Έχετε το απόλυτο αυτί δηλαδή;

-Απόλυτο δεν έχω, αλλά ξέρεις τι; Αυτό διαμορφώνεται στη μικρή ηλικία, άμα το καταφέρεις. Από την άλλη βέβαια, υπάρχουν τραγούδια που ξεκινάνε με μια νότα που μου είναι πολύ έντονα αποτυπωμένη, οπότε αν την ακούσω κάποια στιγμή, μπορώ να την αναγνωρίσω. 

...Οπότε έτσι ξεκίνησα, με τη μελόντικα. Μετά πήγα στο ωδείο, έκανα κλασική κιθάρα, μετά κλασικό πιάνο. Μετά έριξα όλο το βάρος στο πιάνο και άρχισα να μελετώ πολύ. Μετά ήρθε η εφηβεία, πολλά σπυράκια, σκολίωση, κηδεμόνας, ψυχολογικά προβλήματα και τα παράτησα όλα, πήγα στην Ιταλία και συνέχισα: έκανα ανώτερα θεωρητικά, αρμονία, αντίστιξη, φούγκα... -θα με πάρετε στο σχολείο;-[γέλια].


-Πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε με τη μουσική επαγγελματικά;

-Επαγγελματικά θα έλεγα ότι έγινε όταν έκανε ακρόαση ο Σαββόπουλος, γιατί και πριν έπαιζα, αλλά δεν έβγαζα τίποτα, έβγαζα ίσα ίσα για να πληρώνω τη μπάντα μου και τους μουσικούς που είχα. Οπότε πήγα στην οντισιόν του Σαββόπουλου το 2003. Μάλιστα θυμάμαι μας έδινε 300 ευρώ που μου φαινόταν αδιανόητο ποσό. Από εκεί που ήμουν χρεωμένος, έπαιρνα σε μια συναυλία 300 ευρώ και έλεγα "ωραία φάση η μουσική".


-Στην παιδική σας ηλικία τι μουσικά ερεθίσματα είχατε;

-Στην παιδική μου ηλικία άκουγα κυρίως αυτά που άκουγαν οι γονείς μου. Η μητέρα μου σπούδασε στο Λονδίνο, οπότε είχε φέρει πολλά σαρανταπεντάρια και βινύλια που είχαν διάφορα που άκουγε διάφορα τότε: Beatles, Julio Iglesias και κλασικές μπαλάντες κυρίως. Ακούγαμε και ελληνικά τραγούδια, κυρίως Χατζιδάκι. Θα ξέρετε ότι τα ακούσματα σε αυτή την ηλικία δεν διαμορφώνονται μόνο μέσα στο σπίτι, αλλα και εκτός σπιτιού. Τότε ήταν και το ΠΑΣΟΚ πολύ στα "high" του, οπότε πολύς Θεοδωράκης στην πλατεία από τα μεγάφωνα και λαϊκές μουσικές της Λατινικής Αμερικής που μου βγαίνουν και τώρα στα τραγούδια. Να 'ναι καλά δηλαδή ο Ανδρέας Παπανδρέου που άκουγε λατινική μουσική. [γέλια]


-Σας επηρέασαν όλα αυτά στην μουσική σας πορεία;

-Αυτα νομίζω υποσυνείδητα βγαίνουν πάντα. Ακόμα και αν πας συνειδητά να ακούσεις κάτι και να το προσέξεις σε μεγαλύτερη ηλικία, δεν ξέρω αν θα έχει την ίδια επιρροή πάνω σου με  αυτό που το κουβαλάς από μικρός - αυτό το έχεις μέσα στο DNA σου. Δεν μπορώ να πιστέψω δηλαδή ότι ο ήχος των πανηγυριών που προέρχονταν από γειτονικά χωριά στο Αγρίνιο δεν με έχει επηρεάσει. Μπορεί στον ρυθμό στα χρώματα ή στα εφέ που βάζω. Στο Milky Way ας πούμε, έγραψα πολλά τέτοια. Νομίζω ότι επηρεάζει τους πάντες. Ακόμα και ο ήχος της πόλης, ακόμα και τα αυτοκίνητα και τα μηχανάκια, που είναι πολύ έντονα, σε επηρεάζουν και αποφεύγεις οτιδήποτε κάνει αυτόν τον ήχο - ή κανεις thrash metal.


-Τι σας έκανε να στραφείτε στη μουσική; - Απ’ οτι ξέρουμε αλλο αντικείμενο ξεκινήσατε να σπουδάζετε την Ιταλία.

-Τα πήγαινα όλα παράλληλα τότε και με ξεκούραζε είτε το ένα είτε το αλλο, οπότε είχα back up. Άμα με την μουσική δεν τα κατάφερνα, είχα την στατιστική ή όταν στατιστική με κούραζε, είχα την μουσική. Νομίζω είναι ωραίο -όσο μπορεί- να βρίσκεται κανείς δύο κόσμους παράλληλα, την μουσική και το πιο τεχνοκρατικό θετικό, επιστημονικό κομμάτι.


- Αποτέλεσε κάποιος μουσικός καλλιτέχνης πρότυπο για σας, όταν ξεκινήσατε την καριέρα σας;

- Είχα μεγάλη ψύχωση με τον Jean-Michel Jarre, το έχω ξαναπεί αυτό. Έχω όλα του τα βινύλια. Φανταζόμουνα να ‘μαι σε μια σκηνή με 50 σύνθια (synths, στσ) γύρω-γύρω και πλήκτρα και εγώ να είμαι στο κέντρο σαν να είμαι ο απόλυτος πληκτράς. Αλλά θα έλεγα πιο πολύ αποτέλεσε πρότυπο ο Χατζιδάκις. Στην ενήλικη ζωή και στην εφηβεία μου, ο Χατζιδάκις ήταν το πρότυπο για μένα συνθετικά και δημιουργικά και η άποψη του μου άρεσε πολύ.


- Ήταν δύσκολο να ξεκινήσετε ως τραγουδοποιός;

- Ναι, δεν είναι καθόλου εύκολο. Είχα πολλές αποτυχίες: αποτυχημένες οντισιόν, πολλές χυλόπιτες από δισκογραφικές. Πήγαινα εκεί με το demo μου και περίμενα, κρεμόμουν από τα χείλη τους. Αν δεν με έπαιρναν πίσω τηλέφωνο, ξαναέπαιρνα εγώ διακριτικά, δεν ήθελα να ενοχλώ. Μου έλεγαν:

   -Θύμισε μου λίγο.

   -Σας έφερα ένα CD με τραγούδια...

   -Ναι ναι, αύριο πάρε με τηλέφωνο, θα το ακούσω σήμερα.

Δεν το άκουγαν ποτέ οι περισσότεροι. Άλλοι που το άκουγαν και ήταν φιλικοί, μου λέγαν "Δεν κάνει αυτό το είδος που κάνεις, δεν είναι ούτε έντεχνο, ούτε pop, είναι κάτι ενδιάμεσο και δεν υπάρχει κοινό να απευθυνθεί". Οπότε ναι, απογοητευόμουν, αλλά δεν το παρατούσα, χωρίς να επιμένω παραπάνω. Προχωρούσα, έκανα τα live μου όσο μπορούσα, έπαιζα σε μπαράκια, σε μικρούς χώρους. Στηνόμουν με μια κιθαρούλα και έναν μουσικό και έπαιζα.

-Ξεχωρίζετε κάποιο κομμάτι από τα δικά σας;

- Επειδή τώρα βγήκε και το τελευταίο άλμπουμ, το Portofino, μου αρέσει πολύ και ξεχωρίζω την "Υπόσχεση" που έγραψε τον στίχο ο Bloody Hawk, αλλά αν διάλεγα από όλη μου την διαδρομή, υπάρχουν κομμάτια που με έχουν βοηθήσει προσωπικά, όχι μόνο να εκφραστώ, αλλά να ψυχοθεραπευτώ με την δημιουργία τους, αλλά και ακόμα όταν τα παίζω στα live.  Μέσα σε αυτά είναι η "Ξεχασμένη ενηλικίωση" και το "Δεν σταματώ". τα πιο πολλά τραγούδια που γράφω είναι βιωματικά, οπότε ξέρεις συνδέομαι πολύ με αυτό.


-Αν είχατε την ευκαιρία να δώσετε μια συμβουλή στον εαυτό σας πριν ξεκινήσετε να ασχολείστε με την μουσική σας, ποια θα ήταν αυτή και για ποιο λόγο;

-Πήγαν όλα τόσο καλά που μάλλον λάθος συμβουλή θα ήταν. "Κυνήγα το κι άλλο" ίσως... Όχι μια χαρά πήγε.


-Το καλοκαίρι βγάλατε τον νέο σας δίσκο, το Portofino, που κινείται γύρω από μια συγκεκριμένη θεματική. Θέλετε να μας μιλήσετε για αυτό;

-Ήταν ένα άλμπουμ που έγραψα μέσα στην καραντίνα και η αλήθεια είναι ότι άλλαξε πολύ βίαια ο τρόπος ζωής μας, όλων των μουσικών δηλαδή.Εκεί που ήμασταν με την κοινωνικότητα μας, τις συναυλίες, την σύνδεση επί σκηνής και όχι μόνο, ξαφνικά το τοπίο ήταν θολό και δεν υπήρχε κανένα φως στον ορίζοντα. Έκλειναν το ένα μετά το άλλο: οι συναυλίες,τα θέατρα, όλα. Και η αλήθεια είναι ότι σάστισα στην αρχή και με πήρε λίγο από κάτω, άλλα μετά κόλλησα κόβιντ και με βοήθησε πολύ γιατί πήγα στο στούντιο μου και κλείστηκα για να μην κολλήσω την γυναίκα μου. 

Ήταν πριν τα εμβόλια τον Νοέμβριο του 2020 και εκεί λοιπόν άνοιξα πάλι τα πληκτράκια μου, τα οργανάκια μου και βέβαια τις κιθάρες μου.Τα έφτιαξα όλα και τα συνέδεσα εκεί. Ξέρετε πως γράφω; έχω ένα στουντιάκι που τα έχω όλα συνδεδεμένα.Έχω ένα μικρόφωνο στα κρουστά, το μπάσο σε ένα κανάλι, την κιθάρα στο άλλο,τα σινθια σε άλλο, το πιάνο αλλού και ότι μου έρχεται σαν ιδέα το γράφω, λουπάρει και πάω επάνω και παίζω μπάσο να βρω στην κρούβα, μετά παίζω την κιθάρα... Οπότε μπήκα σε αυτήν την δημιουργική εργασία και ξεκόλλησα πάρα πολύ από το τέλμα στο οποίο ήμουν. Έτσι βγήκε το Portofino σιγά σιγά και μετά άρχισαν οι φίλοι μου να μου στέλνουν στιχάκια, οπότε δεν αισθανόμουν τόσο μόνος. Eίχα και έναν γείτονα που ερχόταν εκεί λαθραία από την απαγόρευση και έριχνε και καμιά νοτούλα και αυτός... Eίναι ένας δίσκος μάλλον πιο εσωστρεφής από αυτούς που έχω κάνειως τώρα, χωρίς να σημαίνει ότι είναι άλλο ύφος και πιο ηλεκτρονικός από τους υπόλοιπους, αλλά έχει ανοίξει έναν δρόμο που μ’αρεσει. Μετά ήρθε το Μilky Way, που κούμπωσε σε αυτό σαν ήχος, γιατί εκεί που είχα ζεσταθεί με τα σινθια και όλα αυτά, έρχεται ο Κεκκάτος και μου λέει "Θέλω να μου γράψεις". Του έδειξα τι έγραφα, του άρεσε πολύ και πήγαμε προς τα εκεί - οπότε συνεχίζω και δεν έχω σταματήσει να γράφω.


-Θεωρείτε ότι σήμερα τα σόσιαλ είναι απαραίτητα και έχουν παίξει ρόλο για να διατηρείτε το κοινό σας;

-Τα σόσιαλ ακόμη προσπαθώ να τα καταλάβω. Είμαι μέσα σε μια διαρκή διαμάχη με τον εαυτό μου, υπαρξιακά. Τώρα είμαι σε μια διαμάχη με τον αλγόριθμο για να τον καταλάβω.Παλιά κάναμε μόχθο να καταλάβουμε τους φίλους μας,τους συνεργάτες μας ,τον σύντροφό μας.Τώρα είναι αυτός ο αλγόριθμος ο οποίος δεν καταλαβαίνω τι θέλει. Δηλαδή κάνεις κάτι και το επισκιάζει.Μετά κάνεις κάτι άλλο και το ανεβάζει,και το περίεργο είναι σε αυτά ότι όταν τα σόσιαλ πάνε καλά,για κάποιο λόγο αυτό αποτυπώνεται και στο Spotify. Δηλαδή τα playlist, κάποιος θυμάται ένα τραγούδι και το βρίσκει στο άλμπουμ και το ένα τραγούδι φέρνει το άλλο και χάνεται μέσα σε αυτό. Οπότε θα ήθελα πολύ να μην υπάρχουνε ή να υπήρχανε για συγκεκριμένο τρόπο επικοινωνίας για να πεις τα λάηβ σου ή να πεις μια γνώμη,να πεις μια συνέντευξη κ.τ.λ. Αλλά νομίζω ότι εβδομαδιαία πρέπει κάποιος να κάνει πράγματα στα σόσιαλ, άμα θέλει η μουσική του να βγαίνει προς τα έξω. Είτε παίζοντας ένα τραγούδι, είτε κάνοντας κάτι, είτε σκαρφίζοντας κάτι.Με αυτό τον τρόπο μπορεί να του φέρει μια επισκεψιμότητα.


-Μετά από τόσα χρόνια στην σκηνή υπάρχει κάτι που σας αγχώνει ακόμα;

-Όχι. Πέρασα μια περίοδο που φοβόμουν ότι θα ξεχάσω τους στίχους και τους ξέχναγα. Αλλά ακόμη τους ξεχνάω, οπότε δεν υπάρχει θέμα.


-Πως γνωριστήκατε με τον Πάνο Μουζουράκη;

-Στην ίδια οντισιόν με τον Σαββόπουλο, εμφανίστηκε και εκείνος, ήμασταν δέκα άτομα για μια θέση. Ήταν πολύ ευρηματικός με τον τρόπο που προσέγγιζε στην οντισιόν. Έφερνε δικά του τραγούδια, ράπαρε, τραγουδούσε. Εγώ εκεί με το ακορντεονάκι μου στην γονιούλα προσπαθούσα να πείσω τον Σαββόπουλο να με πάρει. Έτσι γνωριστήκαμε, αλλά δεν συναντιόμασταν και πολύ στην αρχή. Γιατί μας είχαν στο ίδιο δωμάτιο, αλλά όταν εγώ ξύπναγα εκείνος γυρνούσε και όταν εγώ πήγαινα για ύπνο εκείνος έβγαινε.


-Με ποιους καλλιτέχνες θα θέλατε να συνεργαστείτε;

-Νομίζω θα ήθελα με σκηνοθέτες πια.Μου αρέσει ο κόσμος του σινεμά και θα έλεγα ότι θέλω να συνεργαστώ και με άλλους σκηνοθέτες. Και με τον Βασίλη Κεκάτο φυσικά με τον οποίο έχουμε τρομερή συνεργασία και χημεία. Οπότε άμα έρθουν κι άλλες ταινίες θα είμαι πολύ χαρούμενος.


 -Τι θα λέγατε σε έναν νέο που τώρα ξεκινάει την μουσική του καριέρα με βάση προσωπικά βιώματα και σκέψεις;

-Θα του πρότεινα να αναλύει μουσικά έργα, όχι μόνο τραγουδοποιίας και ποπ αλλά και κλασικής μουσικής. Διότι η κλασική μουσική, η εναρμόνιση και η ενορχήστρωση της έχει μια μεγάλη σχέση με την μουσική του σήμερα σαν κόσμος. Εγώ έχω πάρει πάρα πολλά βιβλία από συνθέτες που αγαπώ, κάθομαι βλέπω τα έργα τους, πιάνω τα όργανα και παρακολουθώ το καθένα τι κάνει από την αρχή του κομματιού έως το τέλος. Αυτό όχι μόνο σε βελτιώνει ενορχηστρωτικά αλλά και συνθετικά. Δηλαδή αυτό είναι σύνθεση, το πως πολλά στοιχεία που είναι ετερόκλινα μόνα τους πάνε μαζί και δημιουργούν κάτι πολύ συμπαγές και δυνατό που οδηγεί σε συναίσθημα. Επίσης θα ανέλυα τις μελωδικές γραμμές, γιατί άλλη μπορεί να μου αρέσει και άλλη όχι γιατί μπορεί να είναι βαρετή. Για να είναι ενδιαφέρουσα μια μελωδία πρέπει να έχει παλμό, αναπνοή όπως εμείς όσο μιλάμε. Πολλά πράγματα που δεν μου τα δίδαξε κανείς, αν είχα την ευφυΐα να τα μάθω μόνος μου θα με είχε βοηθήσει πάρα πολύ, αλλά δυστυχώς το κατάλαβα πολύ αργότερα. Θέλει πολύ μελέτη θέλει πολύ ακρόαση και επίσης θα έλεγα να σκεφτεί κάποιος να ασχοληθεί και με την παραγωγή όπως τα εφέ, την ανάλυση, τη συχνότητα κ.α. Δεν είναι απλά μια κιθάρα και ένα ακόρντο, η παραγωγή είναι πολύ σημαντική. Μπορεί κάποιος να ακούει συνεντεύξεις άλλων καλλιτεχνών και να μάθει τρομερά πράγματα τα οποία πρέπει να συνηθίσει ο ίδιος.Ένα καλό ζευγάρι ακουστικά χρειάζεται για αναγνωρίζουμε πότε ένα ήχος είναι καλός και πότε όχι ώστε να ακούμε και τις συχνότητες π.χ. όπως ας πούμε μία ορχήστρα έχει συχνότητες από τα πολλά διαφορετικά τις όργανα. Έπειτα οι αρμονικές, όπως ας πούμε το κοντραμπάσο ξεκινάει από χαμηλά και οι αρμονικές του φτάνουν ψηλά έτσι λοιπόν κάθε ήχος έχει αυτό ακριβώς το πλαίσιο.Πρέπει να πάρουμε ένα ζευγάρι ακουστικά δεν χρειαζεται να είναι ακριβό με 100€. Και με 50€ μια οποιαδήποτε μάρκα ώστε να ακούμε προσεκτικά μουσική και να βάζουμε τα πράγματα που καταλαβαίνουμε τις συχνότητες τους και τι σημαίνουν και μετά με το πρόγραμμα μουσικής που έχουμε να βλέπουμε και να επεξεργαζόμαστε κλπ. Θέλει μελέτη μπορώ νά μιλάω για ώρες...Η μουσική θέλει να ασχοληθείς με αυτήν δεν είναι μόνο μια κιθάρα και δύο ακόρντα και τραγουδάω, θέλει μελέτη γιατί ο σημερινός μουσικός πρέπει να είναι και παραγωγός,πρέπει να είναι και εκτελεστής,πρέπει να είναι και μάνατζερ του εαυτού του (άλλο αυτό το κομμάτι, τι επιλογές θα κάνω και που θα πάω και πού απευθύνομαι) ,πρέπει να είναι και promoter για να ξέρει πως να βγάλει την δουλειά του στο κοινό,πρέπει να έχει επίγνωση γραφιστικής και αισθητικής για να ξέρει πώς θα βγεί το όνομα του, πιο συγκεκριμένα πότε είναι ωραία η αφίσα ας πούμε και πότε όχι.Είναι τόσες πολλές παράμετροι πού αν κάποιος μπορεί και αντιλαμβάνεται το καλό βλέποντας σινεμά, θέατρο, συναυλίες άλλων καλλιτεχνών και αρχίζει όλα αυτά και τα αποκωδικοποιεί και τα μελετάει (θυμηθείτε και αυτό πού σας είπα και πιο πρίν) τότε έχει πολύ καλά εφόδια για να πάει μπροστά!!!

-Πως διαχειρίζεστε την αναγνωρισιμότητα από το κοινό στην καθημερινότητα σας;

-Αααα την διασκεδάζω πολύ, την διασκεδάζω πάρα πολύ! Μ' αρέσει να μαθαίνω ανθρώπους, να τους γνωρίζω, να τους ρωτάω πράγματα, καμιά φορά γίνομαι και αδιάκριτος με τις ερωτήσεις γιατί μαθαίνω για την ζωή τους.Μ'αρέσει! Μόνο όμως όταν τρώω και είναι η μπουκιά λίγο πρίν το στόμα, τότε ενοχλούμε γιατί μου αρέσει το φαγητό και δεν θέλω να με διακόπτουν.


-Ποιος είναι ο καλλιτέχνης/δα που ξεχωρίζετε περισσότερο απο τους άλλους και γιατί;

-Είναι πάρα πολλοί, αλλά αυτή τη περίοδο ακούω τον Γιόχαν Γιόχανσον, έναν Ισλανδό συνθέτη και έχω κολλήσει με αυτόν για κάποιο λόγο. Εγώ γενικά είμαι λίγο εμμονικός, κολλάω με κάποιους, τους εξαντλώ και μετά δε θέλω να τους ακούω. Αλλά μου αρέσει γενικά η ποπ. Παλιά τη σνόμπαρα πάρα πολύ, αλλά επειδή η γυναίκα μου είναι πιο ανάλαφρη και ποπ σταρ της αρέσουν αυτά γενικώς, μου κόλλησε και τη Taylor Swift και τη Billie Eilish και τον Harry Styles και ανακάλυψα πόσο κακό έκανα που δεν άκουγα αυτή τη μουσική, γιατί έχει πάρα πολλά πράγματα να πάρει κάποιος. Πόσο αυτοαποκαλυπτική είναι η Taylor Swift, πόσο ευρηματικός είναι ο Harry Styles στο τρόπο που τραγουδάει με αυτή την άχνα και αυτό πού δε φωνάζει. Νομίζω κάθε είδος μουσικής έχει πολλά πράγματα να πάρεις.


-Έχετε σκεφτεί ποτέ να σταματήσετε τη μουσική σας καριέρα;

-Έχω σκεφτεί κατά καιρούς να σταματήσω τις συναυλίες.


-Τι είναι αυτό που δε σας αφήνει να σταματήσετε;

-Καταρχάς ακόμα αισθάνομαι πολύ καλά στην υγεία μου. Δεν έχω μεγαλώσει τόσο πολύ, αλλά άμα μεγαλώσω αρκετά και αισθανθώ ότι το σώμα μου δεν ακολουθεί μπορεί να κάνω και καμία συναυλία το χρόνο το πολύ δύο με μια κιθάρα…ξέρεις. Λίγο τραγουδοποιός,αφηγηματικός, έτσι να πω δυό ιστορίες. Αλλά όχι να κάνω αυτό που κάνω το εξαντλητικό γεμάτο όλο ενέργεια χοροπηδηχτό, επί δυόμιση ώρες. Όσο το σώμα μου λέει ναι θα το κάνω, όσο δε λέει θα κάνω κάτι άλλο μετά.


-Απο που εμπνέεστε τους στίχους των τραγουδιών σας;

…Από πράματα που με καίνε και θέλω να πω, από ιστορίες φίλων… Ας πούμε τα τρία χ τα έγραψα βλέποντας ότι υπήρχε ένα πατριαρχικό μοντέλο στο Παπακαλιάτη. Δε το έχω πει αλλού αυτό, μόνο σε εσάς το λεω, μη βγει παραέξω γράψτε το αλλά…Εγώ ήθελα να γράψω ένα τραγούδι κόντρα σε αυτό γιατί δε μου άρεσε αυτό, ο δάσκαλος πενήντα φεύγα με το δεκαοχτάχρονο. Μου φάνηκε λίγο περίεργο, όχι από συντηρητισμό, αλλά νομίζω γιατί έχει μία πατριαρχική αύρα όλο αυτό και έγραψα το τραγούδι, χωρίς να το έχω βιώσει αυτό .Αλλά περιγράφω ακριβώς αυτό, ότι ο έρωτας μπορεί να είναι λανθάνων και να φέρει ένα διέξοδο σε έναν πολύ νέο άνθρωπο που μπορεί να παρασυρθεί από κάτι που είναι πέρα από αυτόν.


-Με ποιους καλλιτέχνες θα θέλατε να συνεργαστείτε;

-Νομίζω θα συνεργαστώ σε κάποια φάση με τη Νατάσσα Μποφίλιου. Και με όλους γενικά. Κοίτα τώρα που περνάνε τα χρόνια θα κάνουμε συνεργασίες, πέντε ονόματα μαζί, ξέρεις . Μαχαιρίτσας – Τσακνής.


-Ποιά είδη μουσικής ακούστε στον ελεύθερο σας χρόνο;

-Σήμερα νοίκιασα αμάξι, ήρθα αεροπορικώς μέχρι Θεσσαλονίκη και άκουσα μουσική για ταινίες από διάφορους συνθέτες από μια playlist στο spotify. Αλλά συνήθως ακούω τεχνικά όπως σας είπα πριν. Σημαίνει ότι βάζω κάτι και ακούω ένα κομμάτι για να μάθω πράγματα οτιδήποτε ακόμα και τα πιο ασήμαντα. Θα μου πεις :’’Α! Είσαι κατά του ακροατή;’’ Όχι υπάρχουν πράγματα που με εκπλήσσουν και τα ακούω συνέχεια. Αλλά θα βάλω κυρίως λίγο πιο ειδικά ακούσματα και μουσικές και τραγούδια.Δηλαδή ας πούμε ένας δίσκος που μου άρεσε πολύ είναι του Floating Points, που είναι ένας DJ και έχει κάνει το promises, ένα άλμπουμ εξαιρετικό που έχει τρομερά ηχοχρώματα και συνθετική, με τον Pharoah Sanders έναν σαξοφωνίστα. Ο ένας είναι jazz ο άλλος DJ ρυθμικής μουσικής, συναντήθηκαν και έβγαλαν κάτι καινούργιο και αυτό μου άρεσε. Γενικά μου αρέσει να ανακαλύπτω πράγματα που με ξαφνιάζουν.


-Υπήρξε κάποια συγκεκριμένη στιγμή που σας έκανε να νιώσετε άβολα πάνω στη σκηνή με τη συμπεριφορά του κάποιος;

-Εντάξει έχει συμβεί μωρέ κατά καιρούς αυτό πάνω στην σκηνή αλλά όσο περνάνε τα χρόνια και όλο και λιγότερο. Με έχουνε κράξει και στη σκηνή.Είχα πάει στον Δεληβοριά, στη Τεχνόπολη, ήταν τότε που είχα κάνει εκείνη τη δήλωση για τη βία, ότι όχι άλλη βία, αγάπη μόνο και τα λοιπά. Με ανέβασαν να τραγουδήσω, και εντάξει, ήταν θερμή η υποδοχή, υπάρχει όμως κάποιος που λέει “ Πρόσεξε μην καεί κανένα παγκάκι!”. Του απαντάω εγώ, θυμωμένος, “Τι είπες τώρα, σοβαρά μιλάς; Αυτό κατάλαβες από όλο αυτό που είπα; Το ότι δεν θέλω να συντάσσομαι με τη βία, έχουμε αξιακή διαφορά. Εγώ δεν γουστάρω τη βία, ό,τι και να μου πεις εσύ”. Και έγινε μια διαμάχη, και ο Δεληβοριάς, αμήχανος, λέει “Εεε, ναι ναι, εντάξει, ζητώ συγγνώμη για τον χρόνο”. “Μη ζητάς συγγνώμη”, του λέω, “γιατί το έχω βιώσει αυτό”. Και μετά ήταν κινηματογραφικό το σκηνικό γιατί πιάνει μια καταρρακτώδης βροχή, ανοίγουν οι ουρανοί, φεύγει ο κόσμος και φυγαδευόμαστε σε ένα κυλικείο απέναντι από την Τεχνόπολη, όπου είμαστε εγώ και αυτός, που με έκραξε, και ξεκινάμε συζήτηση. Τρελή συζήτηση, φιλοσοφικού περιεχομένου. Δεν τα βρήκαμε, γιατί υπήρχε αξιακή διαφορά, αυτός πίστευε ότι η βία μπορεί να λύσει πράγματα, κι εγώ πίστευα πως δεν μπορεί. Έμαθα από αυτό ότι όταν οι άνθρωποι έχουν μια αξία στην οποία διαφωνούν, ο ένας την σέβεται και ο άλλος όχι, δεν μπορεί να βγει κάποια άκρη. Είναι ο μόνος τόπος που δεν είναι γόνιμος για μία διαφωνία.


- Τι μηνύματα θέλετε να περάσετε μέσω των τραγουδιών σας;

- Θέλω να φέρω τον κόσμο πιο κοντά, όχι να περάσω μηνύματα. Αν έρθουν πιο κοντά, θα είμαι χαρούμενος. Και όχι πιο κοντά εννοώντας, ένα ζευγάρι, αλλά όταν είναι πιο ετερόκλητο το κοινό, όταν υπάρχει πιο μεγάλη διαφορά ηλικίας, ο 70άρης με τον 18χρονο, ο ανώτερος οικονομικά ταξικά με τον κατώτερο.Μ’αρέσει αυτό το μωσαϊκό, και θα μπορούσα να μιλάω για ώρες.

- Ευχαριστούμε πάρα πολύ!

Στη Γειτονιά του Φοίβου Δεληβοριά

Την Τετάρτη 27 Μαρτίου ο Φοίβος Δεληβοριάς εμφανίστηκε στη Misirlou Live Stage και εμείς δεν χάσαμε την ευκαιρία για να πάρουμε μια ακόμα συ...