Σκιαδαρέσες

[Κουρτέση Μαργαρίτα, Τσισμετζή Μαίρη, Παπαδόπουλος Χαράλαμπος, Πετροπούλου Αγγελική]

Η Νίκη και η Όλγα Σκιαδαρέση συνεργάζονται σε πληθώρα πεδίων τα τελευταία 25 χρόνια. Ως κόρες του Γεράσιμου Σκιαδαρέση και  της Μπέσυς Μάλφα, είχαν από μικρή ηλικία σχέση με τον καλλιτεχνικό χώρο, ενώ δουλεύουν ανέκαθεν μαζί, ακόμα και στη γέννα. Το 2020 ξεκίνησαν να ανεβάζουν τραγούδια στο YouTube υπό την επωνυμία Σκιαδαρέσες, βρίσκοντας… ντάξει, ίσως όχι μεγάλη, αλλά βρήκαν σίγουρα απήχηση και ένα κοινό που αγαπάει αυτές και την μουσική τους και γεμίζει μαγαζιά. Από τότε, συνεχίζουν να βγάζουν τα τραγούδια τους -πάντα σε single- στο YouTube στο κανάλι του Στάμου Σέμση, αλλά και στο Spotify.

Στις 23/3/23, οι Σκιαδαρέσες έπαιξαν ζωντανά στην Ξάνθη, στο Ντίλι και πριν την συναυλία μας έδωσαν την ευκαιρία να κάνουμε μια πολύ όμορφη κουβέντα μαζί τους και να δούμε λίγο καλύτερα τι εστί Όλγα και Νίκη.

Το πρόγραμμα μας στο facebook

-Πως ξεκινήσατε να ασχολείστε με τη μουσική;

Νίκη: Ασχολούμαστε γενικά από μικρές, δηλαδή κάναμε μαθήματα φωνητικής αλλά όχι πολύ, δηλαδή στην έκτη δημοτικού κάναμε 10 μαθήματα το πολύ, μετά το αφήσαμε τελείως αλλά πάντα ακούγαμε, δηλαδή βάζαμε το κλασικό καραόκε όταν έφευγαν οι γονείς μας από το σπίτι και ενοχλούσανε η μία την άλλη γιατί θέλαμε και οι δυο ταυτόχρονα αλλά τελικά μέσα στην καραντίνα είχανε δώσει μία κιθάρα ένας φίλος στην Όλγα, δεν έμαθε ποτέ, ξεκίνησε και δεν έμαθε, μετά την έπιασα εγώ που βαριόμουν στην καραντίνα και βγάλαμε το Ναύπλιο που ήτανε το πρώτο τραγούδι και είπαμε ωραίο είναι αυτό ας κάνουμε και άλλο και πάθαμε οίστρο. 

Όλγα: Επίσης μέχρι τα 15 ήθελα να γίνω τραγουδίστρια αλλά μετά το εγκατέλειψα αυτό το όνειρο και με κέρδισε η υποκριτική αλλά πάντα το είχα στο μυαλό μου να γίνω τραγουδίστρια οπότε πάντα το είχα στο μυαλό μου σαν σχέδιο .

-Έχετε κάποιες σπουδές πάνω στη μουσική;

Νίκη: Είχαμε κάνει και πιάνο λίγο αλλά δεν διαβάζαμε ποτέ 

Όλγα: Εγώ κοιμόμουν την ώρα του μαθήματος και με έστελνε η δασκάλα να πάω να πλύνω τη μούρη μου για να ξυπνήσω και της πιάναμε την κουβέντα για να περάσει η ώρα και να μην κάνουμε μάθημα. 

Νίκη; Ναι, και αυτό φωνητική που είχαμε κάνει έκτη δημοτικού αυτά.

Όλγα: Ναι. 

-Πως αποφασίσατε να ξεκινήσετε τις Σκιαδαρέσες ; 

Νίκη: Νομίζω οι Σκιαδαρέσες υπήρχαν πριν τα τραγούδια με κάποιον τρόπο δηλαδή κάναμε διάφορα μαζί και θέλαμε να κάνουμε δουλειές και τέτοια.

Όλγα: Πάντα κάναμε και πρότζεκτ στο σπίτι και DIY και τέτοια 

Μαργαρίτα: Σε κάποια καλλιτεχνική μορφή;

Όλγα: Ναι μπορεί ξέρω γω να γράφαμε ένα κείμενο ή να γυρνούσαμε ένα βιντεάκι για πλάκα 

Νίκη: Ή στη σχολή ας πούμε σε κάποιες παρουσιάσεις και τέτοια που επειδή τις κάναμε οι δυο μας ε είναι υπό το όνομα οι Σκιαδαρέσες (δραματική σχολή) , ε μετά βάλαμε και αυτό το όνομα στο συγκρότημα δηλαδή αν κάνουμε και τώρα ένα τι να πω μία ταινία πχ και τη σκηνοθετήσουμε

Όλγα: Μακάρι 

Νίκη: Πάλι Σκιαδαρέσες θα είναι δεν είναι μόνο τα τραγούδια δηλαδή το κόμπο συνεργασίας ας πούμε 

-Πιστεύετε ότι σας επηρέασε το γεγονός ότι και οι γονείς σας ανήκουν στον καλλιτεχνικό χώρο;

Και οι δύο: Σίγουρα 

Όλγα: Δηλαδή έτσι και αλλιώς από μικρά ήμασταν μέσα στα καλλιτεχνικά πηγαίναμε σε πρόβες και σε τέτοια και όταν αρχίσαμε και να καταλαβαίνουμε τι ακριβώς είναι αυτό που κάνουνε με την υποκριτική μας έπεισε πάρα πολύ και για αυτό πιστεύω θέλαμε να γίνουμε ηθοποιοί γιατί το βλέπαμε σε όλη τη διαδικασία οπότε μας άρεσε από μικρές , αναγκαστικά μας επηρέασε και σε ακούσματα που είχαμε και που βλέπαμε δουλειές τους από μικρά και ταινίες και σειρές και αυτά που βλέπαμε πάρα πολύ γιατί και αυτοί βλέπανε πάρα πολύ 

Νίκη: Ναι αν υποθέσεις δηλαδή ότι υπάρχει το περιβάλλον και υπάρχει και το γονίδιο ας πούμε και γονιδιακά πιστεύω ότι μας άρεσαν τα καλλιτεχνικά σαν άνθρωποι αλλά και λόγω του περιβάλλοντος που γεννηθήκαμε ε τα αγαπήσαμε αναγκαστικά οπότε ότι κάναμε σε παιχνίδια και σε τέτοια ήταν πάντα κάτι καλλιτεχνικό , είτε ήταν ζωγραφική είτε στήναμε μία παράσταση για τους γονείς 

Όλγα: Με εισιτήριο

Νίκη: Με εισιτήριο δεν μπορούσαμε να πούμε τα κάλαντα τι να κάναμε μέναμε μακριά από τον πληθυσμό κάπως έπρεπε να βγάλουμε χαρτζιλίκι 

-Σας έχει συνδέσει το κοινό με τους γονείς σας και αν ναι σας αρέσει αυτό;

Όλγα: Είναι κάτι που προσπαθούμε να αποβάλλουμε γιατί υπάρχει προκατάληψη με τα παιδιά των ηθοποιών και όλα αυτά και στον χώρο και από το κοινό οπότε εμείς αποφεύγουμε και σε συνεντεύξεις και σε αυτά και σε τηλεόραση να λέμε για τους γονείς γιατί μας έχει τύχει σε μια δουλειά ας πούμε να κάνουμε μία συνέντευξη για τη δουλειά και μια ερώτηση για τους γονείς σου και μετά να παίζουνε μόνο την ερώτηση για τους γονείς σου το οποίο είναι πολύ εκνευριστικό 

Νίκη: Γιατί αυτή πουλάει αλλά στα κανάλια προς θεού όχι σε εσάς 

Όλγα: Τώρα οι Σκιαδαρέσες επίσης πήραν πολύ μπρος μέσα στην καραντίνα συνειδητοποιήσαμε ότι υπήρχε και κόσμος που το καταλάβαινε μετά δηλαδή ρωτούσε στα σχόλια αυτές είναι οι κόρες του Φατσέα;

Νίκη: Και ξέρουμε ότι υπάρχει κόσμος που δεν το έχει συνδέσει πάρα πολύ ίσα ίσα βοήθησε κόσμο να μας ξεχωρίσει περισσότερο γιατί τώρα μας φωνάζουν ως α οι Σκιαδαρέσες ενώ πριν ήτανε α η κόρη του Φατσέα ή η κόρη της Βαλέριας τώρα είμαστε οι Σκιαδαρέσες που είναι και το επίθετό μας αλλά είναι πιο πολύ δικό μας 

-Επηρεάζει τη δουλειά σας το γεγονός ότι είστε αδερφές ή και το αντίθετο;

Νίκη: Πολύ

Όλγα: Ναι 

Νίκη: Μας αρέσουν τα ίδια πράγματα έχουμε παρόμοια αισθητική 

Όλγα: Υπάρχει πολύ καλή επικοινωνία 

Μαίρη: Άρα σας βοήθησε; 

Και οι δύο: Ναι 

Όλγα: Υπάρχουν και κάποια προβλήματα όταν γίνεται και πιο επαγγελματικό έτσι ; δηλαδή όταν πρέπει να ασχοληθούμε με πρακτικά πράγματα γιατί κάνουμε δική μας παραγωγή και οργάνωση μερικές φορές φέρνει και προβλήματα το ότι υπάρχει τόση άνεση και όχι επαγγελματισμός μεταξύ μας δεν θα πάρω να πω στη Νίκη καλησπέρα επειδή θα ήθελα μα κλείσω ένα λάιβ είσαι διαθέσιμη είναι λίγο θα μπορείς και θα μου πει α θα βαριέμαι ξέρω γω ή ή θα της πω εγώ κάτι και εκεί λες μα κάτσε ρε Νίκη μα αφού μα εκεί προκύπτουν κάποια προβλήματα 

Νίκη: Επίσης σε πληγώνει πιο πολύ άμα σου κάνει κάτι από το να σου κάνει ένας στεγνός συνάδελφος που απλά συνεργάζεστε 

Όλγα: Αλλά είναι πολύ λίγο αυτό μπροστά στα οφέλη, χαρακτηριστικά που έχει γιατί η επικοινωνία είναι απόλυτη, η συνεργασία τέλεια οπότε δεν πειράζει 

-Ποιο ήταν το πρώτο κομμάτι που γράψατε κι με ποια αφορμή;

() το Ναύπλιο 

Όλγα: Η αφορμή ήταν ότι εμένα μου άρεσε τότε ένας που είχε κοπέλα και σε μια φίλη μου άρεσε ένας που δεν ήταν διαθέσιμος για σχέσεις γενικά και είχαμε βγάλει για αστείο το ξέρω ότι δεν με θέλεις καθόλου και δεν πρόκειται να χωρίσεις ποτέ αλλά πάμε ένα τριήμερο στο Ναύπλιο ή το ξέρω ότι δεν θέλεις να κάνεις σχέση και είσαι ένας μίζερος που θέλει να μείνει μόνος του  αλλά πάμε ένα τριήμερο στο Ναύπλιο ; ήταν έτσι σαν αστείο και είχαμε αυτόπτη φράση σαν αστείο και βρήκαμε κάτι άσχετους στίχους και βάλαμε αυτή τη φράση μέσα 

Νίκη: Οπότε κατέληξε να είναι άλλο το τραγούδι δεν είναι πια αυτό .

-Μπορείτε να μας περιγράψετε την εμπειρία σας από το πρώτο σας λάιβ;

Νίκη: Πολύ αγχωτική. 

Όλγα: Ήταν πολύ καινούριο πράγμα για εμάς 

Νίκη: Χάλια 

Μαίρη: Πότε ήταν αυτό;

Όλγα: Ήτανε μετά τη δεύτερη καραντίνα 

Νίκη: Στου Ζωγράφου 

Όλγα: Το καλοκαίρι, σε ένα φεστιβάλ το 2021

Νίκη: Οι άλλοι πρέπει να περάσαν καλά, το κοινό, εμείς υποφέραμε κάθε δευτερόλεπτο, μας φάνηκε ότι κράτησε 18 ώρες 

Όλγα: Εγώ όχι τόσο η νίκη περισσότερο. Δεν περιμέναμε ότι θα υπάρχει ζήτηση για αυτό το πράγμα , ότι θα θέλει κόσμος να το ακούσει γιατί δεν είχαμε ξανακάνει δεν ξέραμε ότι θα έρθει κόσμος, οπότε χάρηκα που είχε τόσο ανταπόκριση από το κοινό και αυτά επίσης ήμουνα πολύ τυχερή γιατί αυτός που ήρθε να μας κάνει ήχο είναι τώρα το αγόρι μου και επειδή τον γνώρισα εκεί και μου άρεσε με απασχολούσε πιο πολύ άμα είναι ωραία τα μαλλιά μου παρά να πω σωστά τις νότες οπότε κάπως μου πήρε το άγχος από εκεί και το ευχαριστήθηκα λίγο περισσότερο έκανα και ματάκια και τέτοια όποτε με βοήθησε αυτό.

Νίκη: Εγώ καθόλου. Τα δεύτερα τρίτα γίναν πολύ καλύτερα έτσι καμία σχέση δεν είναι ο ότι υποφέρουμε κάθε φορά 

-Ποια είναι μία εμπειρία από το αγαπημένο σας λάιβ;

Νίκη: Της Ρεματιάς;

Όλγα: Ναι εγώ έχω αυτό που κάναμε στη Ρεματιά τον Σεπτέμβρη που πέρασε δεν ξέρω ποια είναι η αγαπημένη μου στιγμή από εκεί ένα σκετσάκι μάλλον που είχαμε φτιάξει για το τραγούδι multiple choice που είχαμε ένα παιχνίδι και κάναμε και καλά τηλέφωνο και απαντάει μου φαινόταν πολύ αστείο και περνούσα ωραία όπως το κάναμε μαζί 

Νίκη: Ναι πιο πολύ τα σκετσάκια που κάνουμε και αυτά.

-Έχετε κάποιο αγαπημένο τραγούδι από τα δικά σας;

Νίκη: Έχουμε ανά περιόδους. Δηλαδή πριν από λίγο καιρό θα σου λέγαμε ομόφωνα…

Και οι δύο: …Τρίχες.

Νίκη: Τώρα θα σου πω εγώ το “Κάτι μας είπες”.

Όλγα: Εμένα έχει αρχίσει να μου αρέσει πάλι το “Προς το παρόν” και το “Voila”, Σταθερές αξίες.

Νίκη: Μετά θα μας αρέσει κάποιο άλλο ας πούμε.

-Ποια γκρινιάζει πιο πολύ;

Όλγα: Εγώ. Πάρα πολύ. Γενικά στη ζωή είμαι πολύ γκρινιάρα.

-Αγαπημένοι καλλιτέχνες ή πρότυπα στην παιδική σας ηλικία και τώρα; Και γενικά ποιοι σας επηρέασαν στη δουλειά σας;

Νίκη: Δύσκολο. Μας επηρέασαν διάφοροι, εγώ δεν άκουγα πάρα πολλή μουσική για προσωπική ευχαρίστηση, δηλαδή ότι έπαιρνε το αυτί μου. Ας πούμε στο σπίτι ακούγανε  musical, Χατζιδάκι, Queen, το Lion King ας πούμε, ότι να’ ναι ακούγανε. Αυτά μπορώ να πω ότι με επηρέασαν. Ή αν πηγαίναμε καμία εκδρομή βάζαν τέτοια CD και ακούγανε. Ή Beatles πολύ ο μπαμπάς μου. Μετά από πολύ καιρό, δεν ξέρω γιατί, άρχισα να ακούω για προσωπική ευχαρίστηση, τύπου πριν από 10 χρόνια, στη σχολή ας πούμε, όταν ξεκίνησα τη σχολή. Δεν έχουν περάσει δέκα.

Όλγα: Δεν έχουν περάσει δέκα.

Νίκη: Όχι. Πριν από 5-6 , ναι δεν είμαι τόσο γριά. Κι εκεί άρχισα λίγο να ανακαλύπτω τι μου αρέσει, αλλά ακόμη είμαι πάρα πολύ πίσω, δηλαδή και πολύ κλειστή με κάποια είδη που ενώ αντιλαμβάνομαι ότι θα μου αρέσουν στο μέλλον, τώρα  δεν μπορώ να τα ευχαριστηθώ. Ας πούμε τέκνο, διάφορα πολύ beatατα, επειδή νομίζω το ανακαλύπτω τώρα είμαι στα πολύ ελαφριά πράγματα, δηλαδή μία φωνή, μία κιθάρα, άντε λίγο ντραμς, στο πολύ κλασική συνταγή ας πούμε, μόλις με κουράσει αυτό και το ευχαριστηθώ, θα μπορώ να είμαι ανοιχτή και για άλλα είδη. Αγαπημένος μου ας πούμε εμένα είναι ο Leonard Cohen.

Όλγα: Εγώ άκουγα πολλή μουσική από μικρή, αλλά περνούσα φάσεις, δηλαδή μου άρεζε στο σχολείο ας πούμε ένας που άκουγε ροκ, έλεγα “πω πω, τώρα πρέπει να ξέρω ποιοι είναι οι Pink Floyd”. Το ‘παιρνα και άκουγα.

Νίκη: Και αγόραζε και μπλουζάκια.

Όλγα: Γιατί ένιωθα ότι θα μου κάνουν μπούλινγκ αν δεν έχω ακούσει και φοράω το μπλουζάκι οπότε έλεγα «’ντάξει πρέπει να ακούσω».

Νίκη: Αγόραζε πρώτα το μπλουζάκι και μετά άκουγε.

Μαίρη: Και το φορούσες πριν ξεκινήσεις να ακούς;

Όλγα: Όχι όχι, φοβόμουν ότι θα με ρωτούσαν «Πες μου 5 τραγούδια». Κάποια στιγμή μου άρεζε όταν ήμουν μικρή πάρα πολύ η Aguilera, διάφοροι ηθοποιοί και τα λοιπά, και μετά μεγαλώνοντας πέρασα και μια φάση με την τζαζ.

Νίκη: Ναι;

Όλγα: Ναι. Άκουγα πολύ Nina Simone, πολύ Eden James και τέτοια. Τώρα έχω αγαπημένα τραγούδια. Έχω και αγαπημένους καλλιτέχνες. Α, επίσης είχα πάρα πολύ κόλλημα με το “Creep” των Radiohead, πάρα πολύ, γιατί το είχε τραγουδήσει ο Ορέστης Τζιόβας σε μια παράσταση της μαμάς μου όταν ήτανε μικρός και κούκλος…

Νίκη: Τώρα δεν είναι κούκλος ρε Όλγα;

Όλγα: Όχι μικρός. Κι εγώ τότε ήμουν μικρή και άσχημη, αλλά επειδή μας ήξερε ως παιδία της μαμάς μας μας κοιτούσε κι εγώ τότε ερωτεύτηκα και το έκανα replay στο μυαλό μου συνέχεια.

-Πώς σας βγαίνουν τα κομμάτια;

Νίκη: Σφιγγόμαστε πάρα πολύ.

Όλγα: Ανάλογα. Κάποια μπορεί να είναι η Νίκη ας πούμε με την κιθάρα και να κάθεται με τις ώρες και να παίζει και να λέει βλακείες και κάποια στιγμή το βράδυ που έχει κουραστεί και λειτουργεί το υποσυνείδητο να βγει κάτι που να έχει νόημα. Άλλα μπορεί να ξεκινήσει να γράφει ένα ποίημα ξέρω ‘γω, μπορεί να γράψω εγώ ένα κείμενο και να πούμε «α πώς θα ήταν αυτό σε στίχο», μπορεί πρώτα να χαζέψουμε και να βρούμε μια μελωδία και να πούμε «γαμώτο τι θα κολλούσε σ’ αυτό» και μετά να το παίζουμε για ώρες και να λέμε βλακείες μέχρι να βρούμε μια φράση που να μας κάνει κάτι και να πάμε να γράψουμε κάτι γύρω από αυτή τη φράση. Κάθε τραγούδι προκύπτει λίγο διαφορετικά. Σίγουρα όλα έχουνε μέσα εμπειρίες μας ή και σκέψεις μας. Αλλά νομίζω το καθένα έχει τον τρόπο του.

-Σκοπεύετε να βγάλετε κάποιο άλμπουμ είτε με τα κομμάτια που ήδη υπάρχουν είτε με νέα ή σας βολεύει πιο πολύ το single, η μορφή των single;

Νίκη: Εξαρτάται. Όταν εννοείς άλμπουμ εννοείς σε χειροπιαστή μορφή ή και στο Spotify;

Μαίρη: Και στο Spotify, streaming γενικά.

Νίκη: Όχι single. Τα βγάζουμε single γιατί όποτε τα γράφουμε δεν περιμένουμε να μαζευτεί υλικό με την ίδια θεματική, ας πούμε, ενότητα ή να πούμε ότι «αυτά είναι πακέτο τέτοιο» ή «αυτά είναι πακέτο άλλο». Συνήθως πρώτα γράφουνε ας πούμε μια σειρά από τραγούδια που θεωρούνε οι καλλιτέχνες ότι γράφτηκαν την ίδια περίοδο άρα έχουν κοινά στοιχεία και μετά τα βγάζουνε ως άλμπουμ.

Όλγα:  Ή κοινό ύφος ας πούμε μουσικά, εμείς μπορεί να γράψουμε ένα λίγο παραδοσιακό τη μία μέρα και την επόμενη ένα που να ‘ναι με beat ξέρω ‘γω.

Νίκη: Σίγουρα έχουνε κοινό ύφος αλλά τα βγάζουμε ως single γιατί θέλουμε να τα κάνουμε αμέσως στην πραγματικότητα, θέλουμε να τα ποστάρουμε αμέσως, μπορεί δηλαδή την ίδια μέρα που θα το βρούμε να πάμε στον συνεργάτη μας τον Στάμο Σέμση που έχει το κανάλι και να του πούμε έλα να το ηχογραφήσουμε. Ή να μην το έχουμε τελειώσει καν, να το τελειώσουμε εκεί. Του λέμε «έχουμε κάτι να το ακούσεις…

Όλγα: Κάποια δεν τα τελειώνουμε καν, δηλαδή την Προβληματικιά δεν την είχαμε τελειώσει, ήταν μόνο κουπλέ ρεφρέν και λέμε «γάμα το θα το πούμε τρεις φορές κουπλέ ρεφρέν, δεν βλέπω να πηγαίνει παρακάτω»

Νίκη: Τώρα σε χειροπιαστή μορφή αν θα βγάζαμε δίσκο ας πούμε να τον πουλήσουμε, δεν το ξέρω ακόμα. Σίγουρα θεωρώ ότι η νέα μορφή είναι digital. Μόνο οι γριές λένε digital…

Όλγα: … Στο ιντερνέτ.

Νίκη: Σίγουρα θεωρώ ότι έτσι πάει πια το πράγμα…

Μαίρη: Τελευταία είναι αρκετά της μόδας και τα βινύλια…

Όλγα: Ναι έχουν ξανάρθει λίγο στη μόδα. Αν υπάρξει η κατάλληλη αφορμή, δηλαδή να συνδυαστεί με κάποια συνθήκη, μπορεί και να το κάναμε. Δηλαδή αν βγάζαμε τυχερή σακούλα ξέρω ‘γω σε περίπτερα και μπορούσες να κερδίσεις το βινύλιο…

Μαίρη: Να το κάνετε αυτό

Όλγα: Θέλαμε. Ή τα merchandise θέλαμε να είναι ταπεράκια και παγουρίνα.

Μαίρη: Να το κάνετε και αυτό

Όλγα: Θέλουμε πολύ, αλλά θα πρέπει να προκύψει μια τέτοια συνθήκη για να πούμε «α, εδώ θα κόλλαγε να έχει ένα βινύλιο», δεν πούμε ποτέ «α, θέλω να βγάλω βινύλιο».

Νίκη: Ναι γιατί δεν έχουν και την ίδια πώληση όπως έχουν…

Όλγα: Δεν έχουμε καν record deal.

Νίκη: Όχι ότι το Spotify είναι καλύτερο έτσι, παίρνεις αστεία ποσοστά, δεν βγάζεις, δηλαδή μπορεί να πουλιόντουσαν λίγοι δίσκοι και να βγάζαμε τα ίδια λεφτά με το Spotify, αλλά προχωράει ο κόσμος και κάποιοι πλήττονται.

Χαράλαμπος: Είχαμε μιλήσει και με τον ΜΑΖΟΗΑ τον Ιανουάριο και μας είχε πει ότι έχει να κάνει και με την ηλικία του κοινού σου ας πούμε το κατά πόσο θα πουλήσει το βινύλιο.

Νίκη: Ναι πάρα πολύ.

Όλγα: Εσύ ακούς βινύλια;

Χαράλαμπος: Όχι. Έχουν οι γονείς μου και πικ απ και ένα κάρο δίσκους, αλλά…

Όλγα: Αλλά οι γονείς σου δεν ακούνε Σκιαδαρέσες φαντάζομαι.

Χαράλαμπος: …αυτό, ναι.

Μαργαρίτα: Μπορεί αν βγάλετε εσείς βινύλιο να αρχίσουν να ακούνε οι γονείς μας.

Χαράλαμπος: Μπορείτε να βγάλετε και record player με τις φάτσες σας.

Όλγα: Τώρα το επόμενο βήμα είναι, έχουμε ένα απαίσιο αυτοκίνητο που είναι της γιαγιάς μας, τρακαρισμένο παντού, έχει φύγει η μπογιά, και θέλουμε να του κολλήσουμε ένα αυτοκόλλητο Σκιαδαρέσες.

Μαίρη: Να το κάνετε μασκότ το αμάξι.

-Ποιος είναι ο Στάμος Σέμσης, πώς γνωριστήκατε και ποια είναι η σχέση σας μαζί του;

Νίκη: Πολλοί ρωτάνε ποιος είναι. Δεν υπάρχει ο Στάμος Σέμσης, είναι ένας μύθος, είναι ηθοποιός, κρύβεται επιτηδευμένα και έχει πλάκα που είναι το μυαλό πίσω από τόσα πράγματα, έχει κάνει και αυτό το κανάλι που ενδιαφέρει πολύ τα νέα παιδιά. 

Όλγα: Είναι, λοιπόν, ένας σπουδαίος μουσικός και ενορχηστρωτής, παίζει και βιόλα. Κάποια στιγμή απλώς έφτιαξε ένα κανάλι στο youtube και έψαχνε νέα παιδιά για να κάνει βιντεάκια όπου μπορεί να είχαν κείμενα και αυτός έγραφε τη μουσική. Εμείς έτυχε να τον γνωρίσουμε γιατί δούλευα εγώ σε μία παράσταση και ένας συνάδελφος από την παράσταση ήταν φίλος του, οπότε όταν βγαίναμε μετά την παράσταση ερχόταν κι αυτός και έτσι γνωριστήκαμε. Ξέραμε ότι έχει ένα κανάλι που κάνει τέτοια πράγματα και όταν γράψαμε πια κομμάτια, επειδή είχε γίνει φίλος μας είπαμε «Ας τα παίξουμε στον Στάμο να μας πει τη γνώμη του». Του τα παίξαμε και μας πρότεινε να τα ανεβάσουμε στο κανάλι του, οπότε και εμείς είπαμε «ναι, γιατί όχι, τι έχουμε να χάσουμε;». Τελικά είχαμε να χάσουμε τα πάντα (γέλια). Ο Στάμος είναι πλέον και πολύ φίλος, είναι και συνεργάτης μας, για μας είναι η Τρίτη Σκιαδαρέσα. 

Νίκη: Είναι σίγουρα μέλος του συγκροτήματος, γιατί δημιουργήσαμε κιόλας πολλά τραγούδια με σκοπό να αρέσουν στον Στάμο για να βγουν στο κανάλι οπότε ήταν η κινητήριος δύναμη για να γράψουμε. Επίσης, εκτός από αυτό, κάνει την ενορχήστρωση, βρίσκει ιδέες, συνδέει ρεφρέν με ηχογράφηση, τραβάει τα βίντεο, είναι ένα κρυφό μέλος του συγκροτήματος.

-Η ηχογράφηση πώς είναι σαν διαδικασία;

Όλγα: Είναι πολύ ωραία αλλά η ηχογράφηση με τον Στάμο είναι διαφορετική. Είχαμε μια πολύ μικρή εμπειρία σε στούντιο, εκεί λειτουργεί πολύ αλλιώς. Ο Στάμος έχει φτιάξει ένα στούντιο στο σπίτι που καθόμαστε στον καναπέ του ή στο πάτωμα, τρώμε, καπνίζουμε, ηχογραφούμε κάτι που μπορεί να είναι βρώμικο, να έχει τον ήχο του χώρου και άλλα, περνάμε τέλεια γιατί συνήθως κρατάμε το πρώτο take που θα κάνουμε και είμαστε σαν μια παρέα που αράζει και λέει «δε βάζουμε και δυο μικρόφωνα να γράψουμε αυτό;». Οπότε το κλίμα είναι καλοπέρασης και πολύ χαλαρό, που είναι πολύ ωραίο γιατί νιώθεις σαν να είσαι στο σπίτι σου και να τραγουδάς κάτι το οποίο βγαίνει και στο τραγούδι.

-Το συγκρότημά σας πόσο σημαντικό είναι για τον βιοπορισμό;

Όλγα: Είναι πολύ σημαντικό σαν στοίχημα, δηλαδή ακόμα δεν έχουμε καταφέρει να ζούμε από αυτό. Ο στόχος είναι να καταφέρουμε να βιοποριζόμαστε μόνο από αυτό, να είναι το κύριο πράγμα που κάνουμε, ώστε θεατρικά να μπορούμε να κάνουμε δικά μας πράγματα για να μη χρειάζεται να κάνουμε δουλειές άλλων. Αυτό που έχουμε καταφέρει είναι να κάνουμε κάποιες δικές μας παραγωγές που έχουν πάει πολύ καλά, να έχουν πετύχει, να μην έχουμε μπει ποτέ μέσα δηλαδή. Ελπίζουμε, όμως, ότι όσο εξελισσόμαστε θα καταφέρουμε να ζούμε από αυτό και να κάνουμε άλλα πράγματα που μας αρέσουν με μεγαλύτερη ελευθερία, γιατί τώρα μπορεί να πούμε «ναι» σε μια παράσταση καθαρά για βιοποριστικούς λόγους. 

Νίκη: Επίσης κάνουμε θυσίες, για παράδειγμα αν μας τύχει μια παράσταση που είναι Τετάρτη με Κυριακή βράδια και ενώ έχει καλά λεφτά, μπορεί να πούμε «όχι» γιατί δεν θα έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε live.

-Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;

Νίκη: Θέλουμε να κάνουμε το καλοκαίρι κάποιες συναυλίες, με κάποιο concept ίσως,  να παίξουμε στο θέατρο βράχων. Θα είναι όλο πιο μουσικοθεατρικό, δηλαδή τα τραγούδια θα πλαισιώνουν μία συγκεκριμένη ιστορία. Θέλουμε να συνεχίσουμε να γράφουμε τραγούδια, γιατί έχουμε πάθει λίγο writer's block. Νομίζω βέβαια ότι αυτό συμβαίνει όταν γράφεις, όπως εμείς, σε πολύ μικρή χρονική περίοδο τόσα πολλά τραγούδια, τώρα αρχίζει και αραιώνει, λες «αυτό δεν είναι αρκετά καλό» ενώ πριν μπορεί να βγάζαμε και μερικά που μας φαίνονταν μέτρια, αλλά ήταν τέτοια η καύλα να τα βγάλουμε που λέγαμε "δεν πειράζει, ας τα πάρει το ποτάμι"... Τώρα λες «αυτό μοιάζει με εκείνο», «αυτό δεν είναι απόλυτα τέλειο», αρχίζεις να είσαι πιο αυστηρός.

-Ποια είναι η σχέση σας με το κοινό σας και πώς βλέπετε την ανταπόκριση;

Όλγα: Περίεργη(γέλια). Είμαστε πολύ αντικοινωνικά άτομα, δεν μας είναι εύκολο, αλλά είναι πολύ ωραίο το κοινό, δηλαδή, έρχεται με πολύ ωραία διάθεση οπότε ενώ στην αρχή λέμε «ωχ θα είναι πολύς κόσμος» και τέτοια, τελικά τους βλέπουμε που ξέρουν τα τραγούδια, είναι χαρούμενοι και διασκεδάζουν και νιώθουμε ευγνώμονες. 

Νίκη: Επίσης, αν για παράδειγμα παίζουμε σε έναν μικρό χώρο και δεν έχει καλή ακουστική, καταλαβαίνουν ότι δεν θα ακουγόμαστε δυνατά γιατί θα υπερισχύει η φωνή του κοινού και αν βλέπουν ότι έχουμε άγχος δε θα έρθουν να μας χαιρετήσουν όλοι, να βγάλουν φωτογραφίες. Έρχονται, βέβαια, αλλά έρχονται πολύ γλυκά συνήθως. Επειδή θεωρώ και ποιοτικό αυτό που κάνω και έχει τη δική μου αισθητική και ποιότητα, νιώθω ότι και το κοινό μας είναι αντίστοιχης ποιότητας και αισθητικής. 

Όλγα: Επίσης είναι ωραίο γιατί υπάρχει μία άνεση και μπορείς να είσαι ο εαυτός σου. Δεν είναι όπως όταν γνωρίζεις έναν άνθρωπο και κάνεις δυο-τρία αστεία και θα ανησυχείς μήπως δεν του φαίνονται αστεία, δεν υπάρχει χημεία… Γιατί αυτοί που έρχονται, οι περισσότεροι τουλάχιστον, ξέρουν αυτό που κάνουμε και τους αρέσει το χιούμορ μας, η φάση μας, οπότε κι εμείς είμαστε πιο άνετα, ξέρουμε ότι δεν θα μας κρίνουν. 

Νίκη: Είναι και πολύ όμορφο που το κοινό μας είναι πολυποίκιλο, ποικιλόμορφο, δηλαδή έχουμε και lgbtq άτομα και 50 χρονών και 14. Είναι τρομερή η ποικιλία του κοινού και είναι όλοι πολύ ανοιχτοί άνθρωποι. Γιατί άλλωστε κάποια πράγματα μπορεί να είναι προκλητικά και να τρώμε πολύ κράξιμο στο youtube. Δηλαδή ας πούμε, τρώμε πολύ κράξιμο στο youtube, επειδή λέμε Γαμώ τον Χριστό μου σε ένα τραγούδι. Ξέρεις ότι οι άνθρωποι που τα γράφουν αυτά δεν θα έρθουν να σε δούνε. Και χαίρεσαι. Λες “ωραία αυτούς τους απέκλεισα, τη γλιτώσαμε”. Επομένως, νομίζω ότι είναι πολύ ανοιχτά άτομα, που δεν προσβάλλονται εύκολα. Γιατί πιστεύω ότι έχει γίνει και πολύ εύκολο να προσβληθείς σήμερα με το ίντερνετ και όλα αυτά τα κινήματα και το political correctness. Η πρόθεση όμως έχει τεράστια σημασία. Δηλαδή το να καταλαβαίνεις πότε ο άλλος λέει κάτι για αστείο ή για χιούμορ ή με καλή πρόθεση ή για να σατιρίσει ακριβώς αυτόν που θα το πει προσβλητικά. Νομίζω ότι έχουνε την ευφυΐα να καταλάβουνε ότι δεν είναι προσβλητικό, το οποίο μου αρέσει πολύ και χαίρομαι πολύ που είναι οι νέες γενιές έτσι. 

-Δεν τις ρωτήσαμε πώς γνωρίστηκαν

Όλγα: Εμείς γνωριστήκαμε στην κοιλιά της μαμάς μας. Αλήθεια!

Νίκη: Ναι, αλλά η Όλγα έτρωγε όλο το φαγητό και εγώ είχα ατροφήσει, γι’ αυτό έμεινα κοντή και χωρίς βυζιά.

Όλγα: Έτσι τη γνώρισα παιδιά.

Νίκη: Μετά έπρεπε να της λέει η μαμά μου να κάνει προσευχούλες στον κάλο θεούλη. “Πες και για το άλλο σου αδερφάκι, να φάει κάτι”.

Όλγα: Ακούγεται πολύ κακομοίρα η μαμά μας, δεν είναι έτσι. Αλλά εντάξει πήγε τελικά, όλα καλά.

Νίκη: Αλλά έπρεπε να κάνει καισαρική, επειδή η Όλγα ήταν και χοντρή (επειδή έτρωγε όλο το φαΐ) και δεν χωρούσα να περάσω από την δίοδο του αιδοίου.

Όλγα: Και κάπως έτσι γνωριστήκαμε. Γιατί την συμπάθησα δεν ξέρω.

Νίκη: Εγώ που πήγες να με σκοτώσεις δις.

-Τελευταία είχαμε αν θα θέλατε να τοποθετηθείτε στην υποβάθμιση των πτυχίων των δραματικών σχολών είναι λίγο προφανής η απάντηση αλλά…

Όλγα: Κοίταξε, εννοείται ότι είμαστε εναντίον, ότι είναι τρομερά υποτιμητικό όλο αυτό που συμβαίνει, αδιανόητο το τι σημαίνει αυτό το πράγμα. Στα θετικά είναι ότι ειδικά ο κλάδος μας είναι ένας κλάδος λίγο του καναπέ (στις συνελεύσεις που κάνουμε το σωματείο να φανταστείς είναι πάντα 20-30 άτομα - και ούτε κι εμείς πηγαίναμε πολύ), Τώρα όμως με αυτό το θέμα που προέκυψε βλέπω πολύ κινητοποίηση από όλο τον κλάδο. Είναι όλοι μαζεμένοι και ενωμένοι σ’ αυτό τον αγώνα, το οποίο είναι πολύ θετικό.

Νίκη: Είναι καλό που ξεκίνησε λίγο και ενεργοποιείται το πράγμα.

Όλγα: Είναι ωραίο που βλέπεις, που νιώθεις ότι ενεργοποιείται λίγο ο κλάδος ότι ξυπνάει και τα πράγματα που τον αφορούν πάει να τα κυνηγήσει και να τα διεκδικήσει.  

Νίκη: Επίσης, επειδή είμαστε έντονα πλάσματα, αντιδράμε έντονα, κάνουμε έντονα πράγματα -γιατί παίζει ρόλο όλο αυτό στην υποκριτική και το θέατρο- θεωρώ ότι, αν ενεργοποιηθούμε, η ενεργοποίηση είναι πολύ πιο έντονη από άλλους κλάδους, οπότε νιώθω ότι είναι πολύ πιο δυνατή η κραυγή μας. Δεν είναι και σίγουρο αυτό, μία δική μου εικασία είναι.

Όλγα: Κάτσε να σταματήσουν να δουλεύουν οι γιατροί και θα σου πω εγώ. [γέλια] 

Νίκη: Εκεί πέρα θα ξεκληριστούμε… Αλλά εντάξει, είναι πολύ λυπητερό, δεν έχει λόγια να πεις. Ό,τι και να πεις είναι πολύ λίγο. Θεωρώ ότι είναι αυτονόητο, θεωρώ ότι υποτιμώ το ίδιο το πράγμα λέγοντας το αυτονόητο. Θέλω να πω ότι επάγγελμα είμαστε, δεν είναι χόμπι, όπως το εκλαμβάνουν πάρα πολλοί. Γιατί λένε ότι “Eντάξει, σιγά. Πόσες φορές πας θέατρο?” Είναι ένα σωστό επάγγελμα. Και δεν είναι μόνο το θέατρο, είναι ο κινηματογράφος, είναι η μουσική, είναι και ο χορός.

Όλγα: Τους έχει επηρεάσει όλους στον καλλιτεχνικό κλάδο.

Νίκη: Και δεν θεωρώ ότι υπάρχει κάποιος άνθρωπος που δεν έχει μία καλλιτεχνική φύση. Θέλω να πω, κι εσείς σίγουρα έχετε, όλοι είτε θα ζωγραφίζουμε, θα βλέπουμε σειρές, θα μας αρέσουν οι ταινίες, θα μας αρέσουν τα τραγούδια… Όλα αυτά είναι καλλιτεχνικές πλευρές των ανθρώπων. Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν θεωρείται επάγγελμα να ικανοποιήσεις αυτή την ανθρώπινη πλευρά, ενώ θεωρείται το να ικανοποιείς…

Όλγα: …το σεξ!

Νίκη: Γιατί θεωρείται επάγγελμα το να είσαι sex worker? - Καλά ούτε αυτό είναι βέβαια… Αλλά δεν θεωρώ ότι είναι χόμπι αντί για επάγγελμα, θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ χρήσιμο για τον άνθρωπο.

Ιωάννα: Αυτά… Έχω και εγώ ερωτήσεις.

Νίκη: Σίγουρα πιστεύω ότι μπορεί να φταίει στο ότι πήρε γρήγορα μπρος το πράγμα, το ότι είμαστε κόρες των γονιών μας. Δεν θεωρώ ότι συντηρείται κάτι τέτοιο αν δεν έχει και ουσία, αν δεν αρέσει. Πιστεύω ότι αρέσει στον κόσμο αυτό που κάνουμε και γι’ αυτό συντηρείται. Κι εκτός αυτού, γενικά πιστεύω ότι μας έχουν ξεχωρίσει τους γονείς μας.

Όλγα: Ναι, το καλό είναι ότι πια σε ειδήσεις κτλ, αν ας πούμε κάνουμε μια συναυλία δεν θα γράψουν “οι κόρες του Φατσέα παίξανε στη Ρεματιά”, θα είναι “Οι Σκιαδαρέσες έπαιξαν στη Ρεματιά”. Tο “η κόρη του Φατσέα” μένει για πιο κίτρινα… Δηλαδή ας πούμε, ανέβασα εγώ μία γυμνή φωτογραφία το καλοκαίρι και έγραψαν “Η κόρη του Φατσέα topless”.

Νίκη: Ναι, γιατί αφορά στο ευρύ κοινό, όλο το κοινό το “η κόρη του Φατσέα”, επειδή οι περισσότεροι ξέρουνε τον λαϊκό αυτό χαρακτήρα. Οπότε θα μας πούνε έτσι σε πρωινάδικα, σε τέτοιο κοινό.

Όλγα: Σε τέτοιες εκπομπές, που δεν τις βλέπουν άλλωστε και νέα παιδιά. Όταν είναι εκπομπές που απευθύνονται σε νέα παιδιά και ξέρουν ότι μας ξέρουν ως Σκιαδαρέσες, θα μας πουν Σκιαδαρέσες.

-Καμία δηλαδή 

(Και οι δύο) Καμία, ακριβώς.

Ιωάννα: Και ήθελα να ρωτήσω, επειδή το είχα απορία χρόνια, για το bootleg. Πώς προέκυψε αυτό το τραγούδι?

Όλγα: Αυτό το τραγούδι είναι άσχετο με το bootleg. Τα τραγούδια συνήθως εμείς τα γράφουμε, τα πάμε στον Στάμο, τα παίζουμε, τα τραβάμε. Με αυτό, κάποια στιγμή μας είχαν ζητήσει μία συνέντευξη από ένα ραδιόφωνο -μπορεί να ήταν και η πρώτη στο ραδιόφωνο- και επειδή το είχαμε φρέσκο, το είχαμε μόλις γράψει, είπαμε να το παίξουμε. Και επειδή δεν το είχαμε ηχογραφήσει ποτέ με τον Στάμο, πήρε την ηχογράφηση από το ραδιόφωνο και είπε να το ανεβάσω σας bootleg.

Νίκη: Bootleg είναι η μορφή του ηχογραφημένου…δεν ξέρω τι ακριβώς.

Όλγα: είναι κάπως σαν draft, τύπου αυτοσχέδιο.

Νίκη: Εγώ δεν έχω καταλάβει ακόμα.

Όλγα: Στα σχέδια, το τραγούδι λέγεται Ισόβια Μουνάρα.

Είναι το αγαπημένο τραγούδι της μαμάς μας εν τω μεταξύ.

Όλγα: Ο στόχος είναι κάποια στιγμή να το ηχογραφήσουμε κανονικά και να το βγάλουμε ως Ισόβια Μουνάρα και το Spotify και σε όλα. 

Νίκη: Το οποίο μπορεί όμως να είναι και τελείως διαφορετικό. Μπορεί να είναι beatάτο,  electronic όλα αυτά. 

Όλγα: Προς το παρόν, υπάρχει μόνο αυτή η εκδοχή, γιατί δεν έτυχε να ηχογραφήσουμε άλλη. Αλλά προέκυψε επειδή άρεσε στην Νίκη ένας γκόμενος…

Νίκη: Ναι, μου άρεσε ένα γκόμενος που το λέγανε Χάρη και ήθελα να τον βάλω με κάποιο τρόπο στο κομμάτι. Αλλά δεν πέτυχε τελικά,  νίκησε η τέχνη μου και δεν μπορούσα να το χρησιμοποιήσω κάπου, οπότε και τον έβαλα τελικά ως ανιψιό τον Χάρη. Δεν νομίζω ότι το κατάλαβε ποτέ.

Όλγα: Και το έγραψε σε περίοδο μεγάλης κατάθλιψης, επίσης.

Νίκη: Πολύ μεγάλης κατάθλιψης. Όχι εξαιτίας του, από μόνη μου το είχα. Δεν μου δημιούργησες και κατάθλιψη Χάρη! [γέλια]

Το live είχε μια πολύ οικεία αίσθηση, όχι μόνο επειδή αυτήν ακριβώς την αίσθηση έχουν και τα τραγούδια τους, αλλά και γιατί τα ίδια τα κορίτσια ήταν πολύ επικοινωνιακά. Είχε μαζευτεί τόσος κόσμος που δεν χωρούσε και το μισό κοινό βρισκόταν εκτός μαγαζιού, ακούγοντας από έξω. Όλοι πάντως τραγουδούσαν και χειροκροτούσαν και φάνηκε να το απόλαυσαν παρά τα όποια προβλήματα. Ακούστηκαν σχεδόν όλα τα κομμάτια τους, όπως οι Τρίχες, η Θάλασσα, το Ότι και να πεις θα ‘χεις δίκιο γιατί σ’ αγαπώ και Το Μπλε του Καναπέ.

Συνέντευξη-Βουνό με τους Σπύρο Γραμμένο, Κωνσταντίνο Πουλή, Γιάννη Ταυλά

Στις 18/3/23, πριν την εμφάνισή τους στο Nostos, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με τους τρεις μοναδικούς συντελεστές της παράστασης “Έχουμε Ρεύμα”, τους Σπύρο Γραμμένο, Κωνσταντίνο Πουλή και Γιάννη Ταυλά.

Ο Σπύρος Γραμμένος, τραγουδιστής, κιθαρίστας, ραδιοπαρουσιαστής και τηλεοπτικό Νούμερο, είναι γνωστός για τις τιράντες του, την περιβόητη εκτέλεση του τραγουδιού του “Κουκουλοφόρος” ζωντανά στην ΕΡΤ, και τα τραγούδια του, που παρόλη την φαινομενική αφέλεια που έχουν πολλές φορές, είναι πραγματικά όμορφα και ουσιαστικά. Ξεκίνησε να παίζει κιθάρα και να τραγουδάει από μικρή ηλικία και μέχρι το 2009 δούλευε ως κομμωτής, ενώ άρχισε να παίζει σε μαγαζιά στα 23 του. Ο τελευταίος του δίσκος (τέταρτος σε σειρά) κυκλοφόρησε το 2021 και στις 20/3/23 κυκλοφόρησε το single Καμία Μόνη με την Νεφέλη Φασούλη.

Ο Κωνσταντίνος Πουλής είναι δημοσιογράφος στο ThePressProject, ένα ανεξάρτητο δημοσιογραφικό εγχείρημα που χρηματοδοτείται από τις συνδρομές του κοινού, host της εκπομπής “Ανασκόπηση”, αρθρογράφος, συγγραφέας και ανερχόμενο ταλέντο στο λαϊκό τραγούδι.

Ο Γιάννης Ταυλάς είναι καθηγητής κιθάρας και πιάνου, μουσικός παραγωγός, ενορχηστρωτής, τραγουδοποιός και επίσης ο τυπάς που δεν συμπεριλήφθηκε στην αφίσα. Ο νέος του δίσκος Τραγούδια μιας Χρήσης φαίνεται να αμφιταλαντεύεται ανάμεσα σε σαχλό και φιλοσοφικό. Φημολογείται ότι εισήλθε στην παράσταση μέσω μιας θείας του, η οποία “τους τον φόρτωσε”. 

                                           ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~                               

Στη συνέντευξη συμμετείχαν οι μαθητές Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, Ολυμπία Καθηνιώτη, Ειρήνη Αθανασοπούλου, Δέσποινα Μαντά και εμφανώς και ο κύριος Κουτάκης

Εδώ μπορείτε να βρείτε το πρόγραμμά μας στο Facebook

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Κωνσταντίνος: ...Μπορώ να δω τις ερωτήσεις για να κάνω τον έξυπνο;

Λοιπόν, γράφει, πάμε. Γεια σας, είστε λοιπόν ο Σπύρος Γραμμένος ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ο καλύτερος μουσικός της Ελλάδας από το site spirosgrammenos.gr?

Σπύρος: Ο καλύτερος τραγουδιστής.

Τραγουδιστής, μάλιστα. Το πως ξεκίνησες με την μουσική το έχεις πει πάρα πολλές φορές, οπότε μπορούμε νομίζω να το παραλείψουμε [σσ: υπήρχε πίεση από άποψη χρόνου]. Πως ξεκίνησε όμως ο Γιάννης με τη μουσική;

Γιάννης: 8 χρονών σε ωδείο

Κωνσταντίνος: Φλώρος.

Γιάννης: Πήγα να μάθω κλασική.

Κωνσταντίνος: Αυτό ήταν δηλαδή; Ξεπέταξες Σπύρο, ξεπέταξες Γιάννη, έτσι θα πάει; Ασ’ τον λίγο να πει, έχει κάνει 30 χρόνια σπουδές στη μουσική και τον ξεπέταξες σε 3 δευτερόλεπτα!

Σπύρος: Είναι δημοσιογράφος αυτός τώρα και…

 

Πες τα όλα.

Γιάννης: Τι να πω; Είμαι καθηγητής μουσικής, αυτή είναι η βασική μου ιδιότητα. Καθηγητής κιθάρας-πιάνου. Έχω δίπλωμα κιθάρας, δίπλωμα σύνθεσης...

Κωνσταντίνος: Δεν έχουμε άλλο χρόνο, ευχαριστούμε.

Γιάννης: Είναι βαρετά. Σας το είπα.

 

Κωνσταντίνε, εσύ τραγουδάς. Πότε ξεκίνησε αυτό;

Κωνσταντίνος: Ε, έχει πολύ καιρό, από πέρσι. Με το τραγούδι.

Από όταν ξεκίνησε η παράσταση.

Σπύρος: Τα πεταμένα λεφτά. (στον Κωνσταντίνο) Να πω εγώ για σένα;

Κωνσταντίνος: Ναι καλύτερα.

 

Σπύρος: Ο Κωνσταντίνος ασχολούντανε…ασχολουνταν…ασχολούντασθο (γράψτο αυτό) με το θέατρο δρόμου.

Κωνσταντίνος: Εγώ είχα μια σχέση με το θέατρο που ήταν θεωρητική και έπαιζα και πολλά χρόνια θέατρο δρόμου. Δηλαδή ήμουν με μια παρέα που ταξίδευε σε όλη την  Ελλάδα που έπαιζε σε δρόμους, πλατείες, καταλήψεις για πάρα πολύ καιρό. Αυτό το έκανα για χρόνια.

Σπύρος: Τζάμπα.

Κωνσταντίνος: Με καπέλο.

Σπύρος: Εννοώ ότι το έκανε τζάμπα, δεν έβγαζε κάπου αυτό το πράγμα.

Κωνσταντίνος: Ναι, γιατί η τέχνη είναι αυτοσκοπός, δεν βγάζει κάπου αλλού.

 

Και με το ThePressProject πως ξεκίνησες να συνεργάζεσαι?

Κωνσταντίνος: Κάναμε μια παράσταση σαν επιθεώρηση με τον θίασο που έπαιζα, τους Τζιλιτζάντζουλες και είχε έρθει ο Εφήμερος εκεί, που είναι ο άνθρωπος που έφτιαξε το ThePressProject. Είχε έρθει να με βρει, είχε διαβάσει κάποια κείμενά μου και μου είπε ‘’θα κάνω ένα site και θέλω να έρθεις να αρθρογραφείς”.

 Έγινε ο καλύτερός μου φίλος, ο πιο κοντινός μου άνθρωπος και σιγά σιγά άρχισα να κάνω περισσότερα πράγματα στο Press: την εκπομπή, την Ανασκόπηση -που ήταν πάλι ιδέα του Κώστα- αλλά και ραδιοφωνία. Μετά το θάνατό του, αυτό έχει απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς μου καθημερινά.

Όταν ξεκίνησες είχες εμπειρία με τα άρθρα ή με τη δημοσιογραφία γενικά;

Κωνσταντίνος: Όχι όχι, γενικά έχω αυτή την τάση να εισβάλλω στα χωράφια άλλων.

Γιάννης: Ο Κωνσταντίνος έχει τραγουδήσει με τον Νταλάρα. Από τη στιγμή που ξεκίνησε να τραγουδάει εξελίσσεται γρήγορα.

Κωνσταντίνος: Α ναι. Πέρσι τραγούδησα με τον Γιώργο.

Σπύρος: Παίζαμε σε ένα φεστιβάλ με 60 καλλιτέχνες, που έπαιζε και ο Νταλάρας και ο Πουλής.

Κωνσταντίνος: Ναι, ήταν ‘’Νταλάρας, Πουλής και άλλοι’’

 

Τι θα δούμε σήμερα? - Τι είναι το έχουμε ρεύμα?

Σπύρος: Το έχουμε ρεύμα είναι συνέχεια των “Πεταμένων Λεφτών” και είναι συνέχεια που ήρθε από μόνη της δηλαδή η δομή είναι σχεδόν η ίδια. Το περιεχόμενο έχει αλλάξει αρκετά, (ένα 50% περίπου είναι βασισμένο στο πεταμένα λεφτά). Αυτό που θα δείτε είναι…γέλιο-κέφι-χορός! Έχει τραγούδια και πρόζες.

Και πώς ξεκίνησε η συνεργασία σας?

Κωνσταντίνος: Τον Ταυλά μας τον έχει φορτώσει μία θεία του.

Σπύρος: Και τον Πουλή μου τον φόρτωσε μία δικιά του θεία.

Γιάννης: Η θεία μου είναι μία μεγάλη συνδρομήτρια στο Press, γι' αυτό είχε την επιρροή να με βάλει [γέλια]

Κωνσταντίνος: Με το Σπύρο γνωριστήκαμε σε μία…

Σπύρος: …συναυλία για το ThePressProject.

Κωνσταντίνας: Το Χιούι-Λιούι-Ντιούι ήτανε. - Θα τα λέμε μία φράση ο καθένας? [γέλια]

…Και κάναμε παρέα 

Σπύρος: Μετά.

Ενώ πριν?

Κωνσταντίνος: Όχι, πριν γνωριστούμε δεν κάναμε καθόλου παρέα - συμβαίνει συχνά αυτό.

Σπύρος: Επειδή εγώ το εκτιμώ πάρα πολύ το υποκριτικό του ταλέντο (είναι μεγάλος υποκριτής) και μου αρέσει όπως τραγουδάει τα λαϊκά τα τραγούδια, όταν ήμασταν πριν δύο χρόνια το καλοκαίρι στο εξοχικό του μαζί με τη μητέρα του…

Κωνσταντίνος: Κάναμε διακοπές με τη μαμά μου βασικά.

 

Σπύρος: Κάναμε διακοπές με τη μαμά του και τις γυναίκες μας ναι, και σε κάποια φάση του είπα "Θα 'θελες να παίξουμε μαζί αυτό το Σεπτέμβρη-Οκτώβρη;" και χάρηκε πάρα πολύ, ξετρελάθηκε τη χαρά του, αλήθεια. Και μετά το είπα στη μαμά του. Της λέω "Θα παίξουμε μαζί με τον Κωνσταντίνο" και μου λέει "Άντε μωρέ τι θα κάνει ο Κωνσταντίνος;"  [γέλια] 

Η οποία όμως είναι τεράστια fan, έχει έρθει πάρα πολλές φορές να μας δει.

Κωνσταντίνος: Και με τις φίλες της!

Ολύμπια: Αυτό θα μπορούσε να είναι σενάριο από τα νούμερα - είναι, βασικά 

Χαράλαμπος: Εκδρομή με τα ΚΑΠΗ 

Σπύρος: Σε είπε ΚΑΠΗ;

Κωνσταντίνος: Τη μάνα μου είπε.

 

Σπύρος: Για να γυρίσουμε στην ερώτηση, ο Γιάννης είναι ένας τραγουδοποιός που τον εκτιμώ χρόνια τώρα, μου αρέσει, σαν χαρακτήρας είναι παιδί. Θεία δεν υπάρχει, είναι όλα ψέματα.

Γιάννης: Είναι ηθοποιός η θεία.

Σπύρος: Ναι στην κατάληψη στο Ρεξ

…Και λοιπόν, τον είχα καλέσει σε ένα live στον Ορφέα που έπαιζα μόνος μου σαν καλεσμένο, να 'ρθει να πει δύο τραγούδια δικά του, σαν παρουσίαση. Μου άρεσε, παίζει και πάρα πολλά όργανα και ήξερα ότι και θα κουμπώσει μαζί μας σαν άνθρωπος, γιατί είναι βλαμμένος κι αυτός…

Αλλά και ότι θα βοηθήσει πάρα πολύ μουσικά, καλλιτεχνικά, σε αυτό το κομμάτι.

Και τώρα παίζει μόνος του στον Ορφέα.

Σπύρος: Τώρα έφτασε σε αυτό το σημείο, ανδρώθηκε και μπορεί να παίξει μόνος του στον Ορφέα. Έπαιξε ήδη, πήγαμε και τον είδαμε, φωνάζαμε από κάτω, χαμός έγινε.

Δυνατό live

Γιάννης: Ναι ήταν φοβερή εκείνη η μέρα, γιατί το πρωί ήμουνα στη Σαντορίνη (γιατί είχα το μάθημα την προηγούμενη μέρα), γύρισα, έκανα μία συνάντηση, πήγαμε παίξαμε στο Τσίλλερ στην κατάληψη και μετά έπαιξα στον Ορφέα. Ήταν λίγο busy αυτή η μέρα.

Τώρα όμως θα αρχίσεις πιο τακτικά παραστάσεις

Γιάννης: Τώρα ναι, θα συνεχίσω στον Ορφέα μόνος μου - δεν σας χάλασε αυτό [στους άλλους δύο]

Σπύρος: Κι εγώ μόνος 

Χαράλαμπος: Επιτέλους 

Σπύρος: Ξέρεις κάτι?

Χαράλαμπος: Τι να ξέρω?

Σπύρος: Η παράσταση που θα κάνω τώρα, χωρίς τα παιδιά, θα λέγεται "Επιτέλους

Μόνος". [γέλια] Το είπες για πλάκα?

Χαράλαμπος: Για πλάκα το είπα ναι, δεν ήξερα.

Ολύμπια: Αφού το είπε στο ραδιόφωνο 

Χαράλαμπος: Ά ναι, το είπε εκεί? Δεν το θυμάμαι

Σπύρος: Καλά δεν ντρέπεσαι ρε?

Χαράλαμπος: Εγώ σε άκουσα που γκρίνιαζες επειδή δεν παίζεις μόνος σου, δεν τα άκουσα όλα.

Κωνσταντίνος: Μάλλον πρέπει να ακούσω αυτή τη συνέντευξη [γέλια]

Ολυμπία: Εγώ άκουσα το τέλος.

Κωνσταντίνος: Και τι έκανε, μας έβριζε?

 

Χαράλαμπος: Έλεγε βασικά ότι βρίζετε εσείς οι δύο μαζί τον Γιάννη...

Γιάννης: Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Κι εγώ θα παίζω μόνος μου, αλλά υπήρξε σκέψη να παίζουμε με τον Κωνσταντίνο στο απέναντι μαγαζί.

Γιάννης: Ή να πηγαίνουμε κάθε βραδιά που θα παίζει ο Σπύρος, να πιάνουμε το πρώτο τραπέζι και να πίνουμε και να κλαίμε.

Υπάρχει κάποια ερώτηση που θα θέλατε να κάνουν σε συνέντευξη και δεν σας έχουν κάνει?

Σπύρος: Με έχουν ρωτήσει και τι ζώδιο είμαι, και ποιο είναι το αγαπημένο μου χρώμα. Εγώ δεν έχω κάποια.

Ολύμπια: Ευτυχώς που τις σβήσαμε αυτές.

Σπύρος: Χιούμορ?

Χαράλαμπος: Όχι, έχουμε κάποιες έτσι λίγο "χαζές".

Σπύρος: Θέλετε να μας πείτε κάποιες?

Χαράλαμπος: Βασικά, το είπαμε... ψάχναμε για τζάμπα ερωτήσεις.

Κωνσταντίνος: Για την για την επόμενη συνέντευξη, για άλλους?

Γιάννης: Καλή στρατηγική αυτό.

 

Ο Σπύρος είπε πριν λίγες μέρες στο ραδιόφωνο ότι ο λόγος που δεν έρχονται συχνά στην περιοχή μας είναι το υψηλό κόστος. Πως πήρατε λοιπόν την απόφαση να έρθετε;

Σπύρος: Ανακαλύψαμε ότι έχω 13 χρόνια που έρχομαι σε αυτό το μαγαζί. “Ζω από τη μουσική” δεν σημαίνει “κάνω ένα live και μπορώ να επιβιώσω”. Πρέπει να κάνω και ραδιόφωνο στο PressProject, πρέπει και στην τηλεόραση να είμαι όσο μπορώ, και θέατρο, και ραδιοφωνικά σποτάκια, και μουσική στο θέατρο.

Γιάννης: Ας πούμε εγώ δουλεύω σε ωδεία, κάνω τη βδομάδα 45 μαθήματα, είμαι και επαγγελματίας μουσικός που σημαίνει ότι παίζω κάπου από μία ως τρεις φορές κάθε βδομάδα, ενώ παράλληλα ενορχηστρώνω, κάνω παραγωγές (δίσκους) και κάνω και δικά μου πράγματα.

Σπύρος: Και πάει και μια φορά τη βδομάδα στη Σαντορίνη για μαθήματα.

Γιάννης: Από το σύνολο αυτών, μπορώ να πω ότι ζω σαν μουσικός.

Σπύρος: Ενώ σαν δημοσιογράφος έχεις ένα site, λες και δυο τραγούδια…

 

Κωνσταντίνος: Εγώ τους τρέφω όλους αυτούς για να είμαστε ειλικρινείς. Λοιπόν, εγώ δε δίνω ποτέ συμβουλές, δίνω μόνο μία και αυτή είναι ότι δεν πρέπει κανείς να αρνείται να ζήσει τα καλλιτεχνικά του όνειρα σκεπτόμενος τα λεφτά. Ό,τι άλλο θέλει κανείς, μπορεί να το κάνει και δεν ανακατεύομαι ποτέ στη ζωή κανενός για να δω τι κάνει, τι δεν κάνει, αν παντρεύεται, αν κάνει παιδιά, τίποτα.

Σπύρος: Εμένα μου ‘πες να μην παντρευτώ.

 

Κωνσταντίνος: Να μην παντρευτείς; Δεν ακούς και πας και κάνεις άλλα αντ’ άλλων. Παρόλα αυτά το λέω σοβαρά, είναι το μόνο πράγμα που πιστεύω. Έπαιζα κι εγώ παλιά θέατρο δρόμου, κάνοντας κι εγώ διάφορες άλλες δουλειές, κάνοντας μαθήματα, κάνοντας χίλια δυο. Και πάλι, εξακολουθώ να έχω μια γκάμα δραστηριοτήτων και νομίζω ότι είναι άλλο πράμα να αγωνιά κανείς επειδή είναι φτωχός και άλλο πράμα να έχει παραιτηθεί από αυτό που συνιστά το νόημα της ζωής του, τον πυρήνα της ζωής του. Αυτό δεν πρέπει να το κάνει κανείς ποτέ, υπό οποιαδήποτε οικονομική πίεση. Αυτό είναι το μόνο που συνιστώ. Μπορεί κάνεις να βαρεθεί, να κουραστεί, να μη θέλει, αυτό είναι μια χαρά. Είναι το μόνο πράγμα που νιώθω ότι πρέπει κανείς να υπερασπιστεί σε πείσμα της ζωής και της πίεσης που δέχεται απέξω.

 

Πώς βλέπετε την κατάσταση σχετικά με ελευθερία του λόγου; - για τον Κωνσταντίνο είναι αυτή πιο πολύ.

Γιάννης: Την  είχαμε σήμερα αυτή τη συζήτηση, οφείλουμε να πούμε την αλήθεια.

Κωνσταντίνος: Λοιπόν για τη δημοσιογραφία λέμε; Για την ελευθερία του Τύπου. Ωραία. Δεν υπάρχει. Υπάρχει μια μορφή απαγόρευσης πιο ύπουλη. Δεν φυλακίζεται κατά κανόνα κανείς, (πού και πού μπορεί να υπάρξουν και συνέπειες πιο άμεσες) αλλά γενικά δεν χρειάζεται να βάλεις κάποιον φυλακή, απλώς τον στραγγαλίζεις οικονομικά. Οπότε πάρα πολλοί άνθρωποι λένε διαφορετικά πράγματα από αυτά που πιστεύουν ή δεν μπορούν να πουν αυτά που πιστεύουν, γιατί δεν μπορούν να επιβιώσουν, δεν υπάρχει κάποιος που να τους πληρώνει για να λένε ό,τι γουστάρουν. Οπότε λες αυτά που θέλει όποιος σε πληρώνει. Και γι’ αυτό γενικά ακούμε… υπάρχει μια αναντιστοιχία μεταξύ του τι νιώθει ο κόσμος ας πούμε για το έγκλημα που συνέβη στα Τέμπη και τι εκπέμπει η κεντρική συστημική ενημέρωση για αυτό. Υπάρχει μια αναντιστοιχία που οφείλεται σε αυτό. Εγώ έχω τη σπάνια τύχη σε όλη μου τη ζωή, σε όλα τα εγχειρήματα που έχω λάβει μέρος, επειδή ήταν όλα τους περιθωριακά, να μπορώ να λέω πάντα ό,τι μου καπνίσει. Με το τίμημα να είναι περιθωριακά αυτά που κάνω, αλλά κάπως έτσι ζω.

Κουτάκης: Συγγνώμη που παρεμβαίνω. Απλά όταν η συστημική εξουσία αναλαμβάνει ένα μέσο, πάντα δημιουργείται ένα κενό το οποίο καλύπτεται από κάτι άλλο. Δηλαδή για παράδειγμα εγώ την Ανασκόπηση την έμαθα από μαθητή μας παλιό. Από νέα παιδιά.

Σπύρος: Είδες τι γίνεται στα σχολεία;

Κωνσταντίνος: Διδάσκεται στην εκπαίδευση.

Κουτάκης: Από νέα παιδιά τα οποία βλέπανε, ενώ εγώ δεν το είχα πάρει χαμπάρι ας πούμε. Τώρα βλέπει όλη η οικογένεια.

Γιάννης: Το περιθωριακό μάλλον έχει να κάνει με το ότι δεν είναι από την κύρια πηγή της χώρας.

Κουτάκης: Ακριβώς ναι, δηλαδή πάντα υπάρχει ένα κενό

Γιάννης: Προφανώς υπάρχει και η ζήτηση από μεγάλη μερίδα του κόσμου, απλά είναι δύσκολο να βγει προς τα έξω…

Κουτάκης: Δηλαδή και το πρόγραμμα που κάνουμε, ξεκίνησε με το σκεπτικό ότι τα παιδιά θα πρέπει να έρθουν σε επαφή με μουσική της εποχής τους. Τώρα αν πάρουμε την mainstream μουσική της εποχής τους, δεν θα έρθουν ποτέ σε επαφή. Οπότε θα πρέπει να ανακαλύψουν νέα πράγματα και να δουν κατά πόσο τους εκφράζει, κατά πόσο όχι, κατά πόσο τους αρέσει… Τα παιδιά ας ακούσουν, ας έρθουν σε επαφή με αυτό τον τρόπο. Δηλαδή δεν περιμένουμε να ανοίξει το καλοκαιρινό club να πάμε σε συναυλία. Κι ας αποφασίσουν τι τους αρέσει…

Πιστεύεις ότι θα μπορούσε να αλλάξει η κατάσταση στην Ελλάδα;

Κωνσταντίνος: Εγώ έχω μια αντιφατική στάση σε σχέση με αυτό, έχω αυτό που ονομάζει ένας φιλόσοφος το “σθένος του απελπισμένου”. Έχω δηλαδή την αγωνιστικότητα ενός ανθρώπου που ταυτοχρόνως δεν περιμένει τίποτα. Δεν είμαι αισιόδοξος, δεν πιστεύω ότι ντε και καλά θα καταφέρουμε κάτι, αλλά πασχίζω με όλες μου τις δυνάμεις να υπερασπίζομαι τους αγώνες αυτών που παλεύουν για να αλλάξει κάτι. Είναι μια αντιφατική και παράδοξη θέση, αλλά αυτό είναι.

Χαράλαμπος: Ναι, νομίζω καταλαβαίνω. Είχαμε κάνει και τη μαθητική πορεία για τα Τέμπη, και κατέβηκα κι εγώ, έκανα και πλακάτ… Αλλά δεν νιώθω ότι θα κάνουνε τίποτα οι από πάνω, όσες πορείες και να κάνουμε.

Σπύρος: Απάντα τώρα. Σε ένα παιδί που κατέβηκε στην πορεία για τα Τέμπη…

 

Κωνσταντίνος: Ο κόσμος πού και πού αλλάζει. Και υπάρχουν περίοδοι στην ιστορία κατά τις οποίες οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο κόσμος αλλάζει. Δηλαδή η περίοδος μετά την ελληνική επανάσταση ήταν περίοδος που οι άνθρωποι πίστευαν ότι ο κόσμος αλλάζει. Η περίοδος της μεταπολίτευσης, η περίοδος μετά τη Χούντα, ήταν περίοδος που οι άνθρωποι πίστευαν ότι ο κόσμος αλλάζει. Αυτό είναι ένας τρόπος για να αξιολογήσεις το πολιτικό περιβάλλον. Δεν είναι κάτι αντικειμενικό, δεν είναι κάτι που μετριέται, όπως λέμε ένα κι ένα κάνουν δύο. Αλλά είναι σίγουρο ότι αν κάτι έχει νόημα, είναι να πασχίζουμε γι’ αυτό το πράγμα. Να βγαίνεις και να φωνάζεις χωρίς να ξέρεις τι θα γίνει, χωρίς καμία βεβαιότητα.

Γιάννης: Με την αίσθηση αυτού που θεωρείς εσύ σωστό να κάνεις.

 

Σπύρος: Για κάποιο λόγο ένιωσα τώρα το συναίσθημα –με αυτό που είπες, με την ερώτηση, και με την απάντηση του Κωνσταντίνου- που ένιωθα το 2011 στην πλατεία στο Σύνταγμα, με αυτό που συνέβη σε όλες τις πλατείες της Ελλάδας το 2011. Ήμουν στην πλατεία συντάγματος και υπήρχαν μέρες που πραγματικά νομίζαμε ότι το επόμενο δευτερόλεπτο θα αλλάξουν τα πάντα. Φυσικά απογοητευτήκαμε οικτρά, φυσικά και ήρθε μια κυβέρνηση που μας είπε ότι ήταν αριστερή και μας απογοήτευσε πάρα πολύ, αλλά δεν γίνεται να σταματήσεις να αγωνίζεσαι ή να σταματήσεις να βλέπεις το αύριο. Και όσο το βλέπεις αυτό, νομίζω ότι πρέπει με κάθε τρόπο να παλεύεις ενάντια σ’ αυτό που δε θες. Να βρίσκεις τον τρόπο σου, όποιος και να είναι αυτός, και να αγωνίζεσαι γι’ αυτό.

Γιάννης: Κάτι σαν τη δημιουργία. Πρέπει πάντα να πιστεύεις ότι το επόμενο σου τραγούδι θα είναι το καλύτερο που θα γράψεις. Το επόμενο σου κείμενο το καλύτερο που θα κάνεις. Αν δεν το ‘χεις αυτό το κίνητρο, θα είσαι υπόλογος στον εαυτό σου.

Σπύρος: (Αυτόν από πού τον πήραμε;)

…Εγώ ζω συνεχώς με αυτό το άγχος, σε κάθε τραγούδι που γράφω δεν ξέρω αν θα γράψω άλλο.

Κωνσταντίνος: Κι εγώ το ίδιο..

Σπύρος: Είναι πολύ αγχωτικό. Ενώ έχω φίλους που όταν τελειώνει ένα τραγούδι λένε ‘’Ντάξει, το επόμενο θα είναι καλύτερο’’ Εγώ ζω με το αντίθετο. Θα μπορέσω να ξαναγράψω;

Κουτάκης: Τυπικός ΑΕΚτζης είσαι

Σπύρος: Το χω πεί;

Κουτάκης: Ναι, στην προηγούμενη.

Σπύρος: Καλά εντάξει, δεν ασχολούμαι τώρα με την ΑΕΚ, δεν ασχολούμαι γενικά με το ποδόσφαιρο. Νομίζω το είχα πει και αυτό, εγώ πιστεύω ότι η μπάλα παίζεται στα χωράφια και στις αλάνες. Όλο το άλλο είναι εμπόριο, καθαρά. Γι’ αυτό δεν μπορώ να είμαι κάποια ομάδα, γιατί είναι εμπόριο, είναι χρήματα απλού κόσμου. Ο άλλος δεν ταΐζει την οικογένειά του για να πάει να παίξει στοίχημα.

Κουτάκης: Και το χάνει κιόλας…

Σπύρος: Καλά σίγουρα. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο.

 

Ετοιμάζεις κάτι νέο σε δισκογραφία;

Σπύρος: Σε εμένα η ερώτηση…

Κωνσταντίνος: (απαντάει) Ε… όχι γιατί δεν έχω…

Σπύρος: Δισκογραφικά ετοιμάζω να βγάλω ένα single τη Δευτέρα, μεθαύριο, που εσάς μπορεί να είναι πριν από δυο μέρες όταν θα βγάλετε την συνέντευξη…

Χαράλαμπος: Πρίν από ένα μήνα…

Ολυμπία: Πριν από δυό μήνες..

Σπύρος: Πριν δυο μήνες, ναι..

 

Κωνσταντίνος: ΤΙ ;;; Σε δυο μήνες θα τη βγάλετε; Καλά, σοβαρά μιλάτε; Θα σας πω το κόλπο πως θα κάνετε την απομαγνητοφώνηση.

Σπύρος: Αύριο κυκλοφορεί και ο δίσκος του Γιάννη και μεθαύριο ένα τραγούδι δικό μου.

Γιάννης: Ο δίσκος λέγεται Τραγούδια Μίας Χρήσης. Είναι 11 τραγούδια, είναι η δεύτερη μου δουλειά, αλλά είναι ο πρώτος όπου είμαι τραγουδοποιός. Αυτό σημαίνει ότι τα τραγουδάω εγώ τα τραγούδια, γιατί στο πρώτο ήταν δικά μου, αλλά είχα φέρει φίλους να τα τραγουδήσουν αυτοί.

Με το Alceto Project σχεδιάζετε κάτι;

Γιάννης: Βγάλαμε και με αυτούς έναν δίσκο τώρα, τον Ιανουάριο που πέρασε και είμαστε σε διαδικασία να δούμε τι θα κάνουμε το καλοκαίρι σχετικά με αυτό το δίσκο, τις συναυλίες που θα κλείσουμε, πώς θα το προωθήσουμε.

Οπότε να σας περιμένουμε κι από δω;

Γιάννης: Δύσκολα, αλλά δεν το αποκλείουμε…

Σπύρος: Έχει αλλάξει πάρα πολύ η μορφή της δισκογραφίας από αυτό που συνέβαινε πιο παλιά, γιατί η πληροφορία τώρα είναι διάχυτή, για να ακολουθήσει κάπως και η μουσική αυτή την εποχή. Έχουμε φτάσει σε σημείο που κάνουμε single πιο πολύ. Και κάποια στιγμή μαζεύεις κάποια από τα single που έχεις βγάλει, παίρνεις και κάποια ακόμα και βγάζεις ένα δίσκο. Κάπως έτσι είναι πλέον.

Γιάννης: Εγώ δηλαδή κυκλοφόρησα δύο single πριν από το δίσκο και τώρα θα βγει και ο υπόλοιπος.

 

Η επόμενη είναι μία πολύ σημαντική, η οποία είναι για τον Σπύρο.

Τι θα έλεγες σε κάποιον που ασχολείται ερασιτεχνικά, από χόμπι, όμως τους αρέσει πολύ και είναι και αρκετά καλός, οπότε σκέφτεται να ασχοληθεί πιο σοβαρά με τη μελισσοκομία?

Σπύρος: [παύση] ...Μισό. Αυτή την έχω κάνει εγώ την ερώτηση? Πού όμως? [γέλια]

Ολύμπια: Στον Δεληβοριά.

Σπύρος: Όταν τον κούρευα?

Κουτάκης; Καλά, δεν θυμάσαι τη δικιά σου ερώτηση? [γέλια] 

Ολύμπια: Βασικά, σε εκείνον είχες πει για αργυροχρυσοχοΐα.

Σπύρος: Τέλειο

Έχω έναν φίλο που αποφάσισε τώρα, στα 43 του, να ασχοληθεί με τη μελισσοκομία και πηγαίνει σε σεμινάρια μελισσοκομίας.

Ολυμπία: Και τι ανταπόκριση έχει στο ευρύ κοινό?

Σπύρος: Κοίταξε, με τη γυναίκα του έχει κάποια θέματα, γιατί κυκλοφορεί μες στο σπίτι με αυτή τη στολή όλη την ώρα και δεν βοηθάει με το παιδί κτλ. 

 

Χαράλαμπος: Κι αυτό το πετύχαμε.

Σπύρος: Τι εννοείς; 

Χαράλαμπος: Ρωτήσαμε για τη μελισσοκομία και είχες αυτόν τον φίλο σου που ασχολείται...

Σπύρος: Παιδιά, τίποτα δεν είναι τυχαίο στη ζωή.

Δεν σας ρωτήσαμε πώς γράφετε κομμάτια. Πώς είναι η διαδικασία?

Κωνσταντίνος: Εγώ παίρνω την κιθάρα…[γέλια]

 

Θέλω να πω,  έρχεται όλο τυχαία ή ας πούμε βγαίνει  συνήθως πρώτα η μουσική ή πρώτα οι στίχοι?

Σπύρος: Εγώ πιστεύω, για μένα, ότι δεν υπάρχει τίποτα τυχαίο. Δεν πιστεύω στην τυχαία έμπνευση: ότι εκεί που περπατάω θα μου ‘ρθει ένας στίχος. Πιστεύω ότι κάθεσαι, γράφεις πάρα πολλές ώρες, ώστε, όταν θα έρθει έμπνευση, να σε βρει εκεί και να είσαι με το μολύβι στο χέρι. Γιατί πολλές φορές, αυτή η μικρή στιγμή της έμπνευσής μπορεί να έρθει την ώρα που ξέρω ‘γω είσαι στο δρόμο και να μην το καταλάβεις. Το καλύτερο είναι να γράφεις, να ασχολείσαι πολλές ώρες με το γράψιμο, ώστε κάπου να βρεθείτε, για μένα. Ο Γιάννης δεν ξέρω αν έχει άλλη άποψη.

Γιάννης: Αν πάρετε όλες τις απαντήσεις που υπάρχουν, όλες είναι σωστές. Στο τραγούδι, εγώ έχω γράψει και με τις τρεις τρόπους. Δηλαδή και ταυτόχρονα το στίχο με τη μουσική και το στίχο πρώτα και τη μουσική πρώτα. Αλλά είναι αυτό που λέει ο Σπύρος και αυτό ισχύει γενικότερα. Να μην το αναγάγουμε μόνο στο τραγούδι.

 Στην ουσία δεν σταματάς να σκέφτεσαι, δεν σταματάει ποτέ αυτή η διαδικασία. Αυτό που λέει, μπορεί να περπατάς στο δρόμο και εκείνη την ώρα να σκέφτεσαι ένα στίχο. Δεν είναι κάτι που είσαι αφηρημένος και ξαφνικά θα σε βαρέσει, που σου 'ρχεται ξαφνικά  αυτό που λες ότι είναι η έμπνευση, αλλά έρχεται μέσα στο περιβάλλον που έχεις δημιουργήσει και έχεις καλλιεργήσει για να σου 'ρθει. Τον τελευταίο καιρό εγώ προτιμώ να γράφω τραγούδια όταν μου έχει έρθει ιδέα για το τι θέλω να πω, δεν λέω το στίχο, δηλαδή δεν εννοώ ότι περιμένω να γράψω το στίχο. Αποφασίζω ότι θέλω να μιλήσω για αυτό το τραπέζι, όταν είμαι σίγουρος ότι θέλω να μιλήσω για αυτό το τραπέζι, θα ξεκινήσει στίχος, μπορεί να ξεκινήσει η μελωδία, μπορεί να τα κάνω ταυτόχρονα αλλά αποφασίζω την ιδέα πρώτα

[…]

Θα ακούσετε και κομμάτια από τον δίσκο μου σήμερα 

Κωνσταντίνος: Η φράση αυτή του Λόρκα, ότι και ο ποιητής πρέπει να δουλεύει το οκτάωρό του, αυτό είναι κάτι που θα ακούσεις από όλους τους ανθρώπους που παίρνουν σοβαρά την τέχνη τους. Εγώ γράφω λογοτεχνία, δεν γράφω τραγούδια, αλλά νομίζω ότι το βασικό δημιουργικό αίτημα όλων είναι πια η συγκέντρωση. Είναι αυτό που θα σε κάνει να επικεντρώσεις το μυαλό σου μόνο σε ένα πράγμα. Αυτό το παθαίνουν οι άνθρωποι όταν πονάνε, όταν ερωτεύονται και το παθαίνουν και όταν είναι σε δημιουργικό οίστρο. Το αίτημα είναι το τι θα είναι αυτό που θα μας αποσπάσει από τη βοή της καθημερινότητας. Γιατί πάντοτε υποφέρουμε όλοι από πολυδιάσπαση, υποφέρουμε από το διαδίκτυο. Οτιδήποτε και αν κάνεις στο διαδίκτυο είναι πάντοτε σε ένα περιβάλλον πολυδιάσπασης. Οπότε, το βασικό αίτημα είναι αυτό, να βρεις αυτό που θα σε κάνει σαν τον άνθρωπο που ερωτεύεται, που αλλάζει, που μπορεί να αφιερωθεί σε κάτι.

Θέλουμε να ρωτήσουμε και για το βιβλίο σου, τι ήταν αυτό που σου έκανε κλικ και λες "Θα ξεκινήσω να γράψω αυτό";

Κωνσταντίνος: Αυτό είναι ένα βιβλίο που ένα κομμάτι του βασίζεται σε αφηγήσεις του πατέρα μου και ένα κομμάτι του είναι δικά μου δοκίμια, όπου σχολιάζω αυτές τις ιστορίες του πατέρα μου. Αυτό που με έκανε να το γράψω ήταν όταν συνειδητοποίησα ότι τα παιδικά του χρόνια από κάποιες απόψεις έμοιαζαν με την καθημερινή ζωή την εποχή του Ησίοδου. Δεν υπήρχε τρεχούμενο νερό, δεν υπήρχε ρεύμα. Η καθημερινή του ζωή ήταν πρωτόγονη με μία έννοια και ταυτοχρόνως -γιατί έτυχε να μορφωθεί ο πατέρας μου- ήταν ένας άνθρωπος που έφτασε να χρησιμοποιεί τα social media με άνεση κτλ. Οπότε συνειδητοποίησα ότι αυτός ο άνθρωπος, αυτή η γενιά ήταν η γέφυρα, η μοναδική γενιά που θα μπορούσε να μας αφηγηθεί πώς είναι να πατάς με το ένα σου πόδι σε εκείνον τον κόσμο τον πρωτόγονο και με το άλλο πόδι στο σημερινό κόσμο, αυτό ούτε εγώ μπορώ να το πω γιατί γεννήθηκα μέσα στην τεχνολογία, ούτε ο παππούς μου θα μπορούσε να το πει γιατί δεν εξοικειώθηκε ποτέ με τη τεχνολογία. Οπότε αυτή η γέφυρα ήταν που με παρακίνησε να αφηγηθώ αυτή την ιστορία.

Το έγραψες σταδιακά δηλαδή σιγά-σιγά, μαζεύοντας ιστορίες και γράφοντας πάνω σε αυτές ή έγινε με τη μία;

Κωνσταντίνος: Δεν έγινε με τη μία, γιατί είναι ένα βιβλίο που έχει πάρα πολύ διάβασμα. Οπότε είναι μία υπόθεση που κράτησε χρόνια. Οι συνεντεύξεις έγιναν συγκεντρωμένα σε ένα διάστημα, σε ένα καλοκαίρι και κάποιες συμπληρώθηκαν αργότερα, άλλα όλη η δουλειά της συγκέντρωσης του υλικού πήρε χρόνια.

Ωραία, έχουμε και μια τελευταία για την παραγωγή, του Σπύρου και του Γιαννη κυρίως. Την κάνετε μόνοι σας;

Σπύρος: Εγώ κάνω σχεδόν τα πάντα στο σπίτι προπαραγωγή, τα περισσότερα όργανα, ηλεκτρονικά, ψηφιακά… Μου αρέσουν πάρα πολύ τα τύμπανα εμένα και γράφω τα πάντα με τα τύμπανα σε υπολογιστή, το πηγαίνω στη μπάντα, το προβάλλω, βάζουν και αυτοί τις ιδέες τους άμα διαφωνούν ή άμα υπάρχει καλύτερη ιδέα. 

 Η παραγωγή γίνεται στο στούντιο. Και πιστεύω σε αυτό. μπορεί πλέον να έχει γίνει το πράγμα πολύ εύκολο, να μπορείς σπίτι σου να βγάλεις ένα δίσκο, αλλά δεν θα είναι ποτέ δίσκος που θα κάνει ένας άνθρωπος που έχει σπουδάσει να κάνει αυτό και σε ένα χώρο το κάνει όσο κι αν κάνει όχι ποτέ απλά δεν θα είναι το αποτέλεσμα το ίδιο. Δηλαδή Ο Γιάννης κάνει παραγωγή στο σπίτι του και εγώ τον ζηλεύω, όμως είναι συγκεκριμένο το ύφος το οποίο παίζει.

Γιάννης: Στον πρώτο δίσκο παραδείγματος χάρη, είχα 15 τραγουδιστές μαζι με εμένα και 26 μουσικούς. Είναι μία πολύ μεγάλη παραγωγή σε αυτό το δίσκο, από επαγγελματίες μουσικούς, σε επαγγελματικό studio, δηλαδή όλα στη εντέλεια. Αυτός είναι ο επαγγελματικός τρόπος, "ο σωστός", δηλαδή κανονικά έτσι θα έπρεπε να γίνεται, γιατί προσέχεις τον ήχο από την αρχή μέχρι το τέλος του. Τον δίσκο μου, τα Τραγούδια Μιας Χρήσης, τον έγραψα όλο στο σπίτι μου γιατί θέλω να έχει λίγο την μουτζούρα. Αλλά για να πάρει όλο αυτό το χρώμα, δηλαδή δεν συνιστώ ότι έτσι πρέπει να γίνεται. Έτυχε να ταιριάζει σε αυτά τα τραγούδια.

Χαράλαμπος: Από ό,τι είδα τα άλμπουμ σου, τα τρία έλεγαν Σπύρος Γραμμένος και τα άλλα cobalt. Τι συνέβη μ' αυτό?

Σπύρος: Η βιβλιοθήκη της Feelgood πουλήθηκε στην Cobalt. Εγώ δεν έχω υπογράψει ποτέ τίποτα με καμία Cobalt. Είχα υπογράψει στη Feelgood, αλλά πουλήθηκε η μία εταιρεία στην άλλη. Στην Ελλάδα όμως δεν είναι καθαρό, γιατί παραγωγός λέγεται αυτός που θα σ' το πληρώσει, παραγωγός λέγεται και αυτός που θα βάλει τις ιδέες του και παραγωγός μπορεί να λέγεται και ο ενορχηστρωτής. Σ' εμένα, κατά κύριο λόγο επειδή ήμουν αρκετά συγκεντρωτικός, οι παραγωγές είναι δικές μου εκτός από τα τελευταία. Δηλαδή, στους τρεις πρώτους δίσκους έχω κάνει εγώ τα πάντα με τις ιδέες των φίλων μου, αλλά στον τελευταίο δίσκο έκανε την παραγωγή ο κιθαρίστας της μπαντας μου, ο Κώστας Μιχαλός. Το θεωρώ πολύ σωστό να έχεις παραγωγό, υπάρχει ένας έξτρα άνθρωπος να κάνετε παραγωγή, υπάρχει ένα ξένο αυτί, που εγώ το χρειάζομαι στη ζωή μου. Σε όλα τα πράγματα, ό,τι κι αν κάνω θέλω μία τρίτη γνώμη. 

Η συναυλία -ή μάλλον παράσταση- ήταν πολύ ζωντανή, ενώ η σύνδεση και των τριών με το κοινό κρατούσε κάθε στιγμή το ενδιαφέρον. Τρεις διαφορετικοί άνθρωποι, ο καθένας από τους οποίους μας “κράτησε εκεί”, με τα δικά του χαρίσματα, την δική του προσωπικότητα, την δική του σκοπιά, αλλά και συνολικά, με τα τραγούδια και την καυστική τους σάτιρα.

Το πρόγραμμα πέρασε από ολόκληρο το φάσμα των ανθρώπινων συναισθημάτων, ξεκινώντας ελαφριά και αστεία, προχωρώντας με τα πιο ξεσηκωτικά κομμάτια, όπως το Ω να σου και κλείνοντας με κομμάτια του Ταυλά σαν το Αισιόδοξο Τραγουδάκι το Παιδικό Τραγουδάκι με την βαριά ατμόσφαιρα που αφήνουν το Το Όνομά μου είναι το Δικό σου και το Καμία Μόνη. Και ενώ η συναυλία φαινόταν να έχει λήξει, ο Σπύρος επέστρεψε με μια ίσως αισιόδοξη, αλλά μελαγχολική νότα, τον Παλιάτσο του Νότη Μαυρουδή, τον οποίο και μας αφιέρωσε.